Búginde elimizge tartylǵan ınvestısıalardyń jartysynan kóbi munaı-gaz sektoryna tıesili. Sondyqtan elimizdiń birqatar aımaqtarynda munaı-gaz salasynyń uıymdary áleýmettik-ekonomıkalyq turaqtylyqqa, jumyspen qamtýǵa jáne halyqtyń kiristerin qalyptastyrýǵa aıtarlyqtaı eleýli qoldaý kórsetetini aıqyn. Sonymen qatar, munaı sektory uıymdarynan alynatyn tikeleı salyqtar – Qazaqstannyń Ulttyq qoryn qalyptastyrý kózderiniń biri.
Osylaısha, munaı-gaz sektorynyń barlyq aspektilerin retteýdiń ashyqtyǵy, atap aıtqanda, jer qoınaýyn paıdalaný quqyǵyn berý máseleleriniń ózektiligi joǵary bolyp tur.
Depýtat N.Beknazarovtyń aıtýynsha Energetıka mınıstriniń buıryǵy boıynsha jer qoınaýyn paıdalaný quqyǵyn berýge arnalǵan elektrondyq aýksıondar ótkizý qaǵıdalary bekitilgen.
– Kodeks qabyldaǵannan bergi 2,5 jyldan astam ýaqyt ishinde Energetıka mınıstrligi ony iske asyrý úshin qajetti normatıvtik quqyqtyq aktilerdi daıyndady. Biraq osy ýaqyt aralyǵynda kómirsýtekter salasynda birde-bir konkýrs ótkizgen joq. Osylaısha, konkýrs úshin jer ýchaskeleriniń jasandy jetispeýshiligi qalyptasyp, nátıjesinde el aımaqtaryna tartylatyn ınvestısıa kólemi aıtarlyqtaı tómendedi, – dedi N.Beknazarov.
Depýttatyń oıynsha, mınıstrlik qabyldaǵan erejelerde is júzinde qatysýshylarǵa ashyq emes jáne teń emes jaǵdaılar jasayp, kásipkerler úshin zańnamada kózdelmegen shekteýler ornatýǵa tyrysqan.
Qabyldanǵan erejeler Prezıdenttiń ashyq Úkimet týraly, halyqtyń aqparatqa qol jetimdiligi, sybaılas jemqorlyqty joıý maqsatynda memlekettik resýrstardy qoǵamdyq baqylaý týraly tapsyrmalaryna qaıshy keletinin senator ashyp aıtty.
Sonymen birge, Erejede kelesi máseleler ashylmaǵan nemese olar óte qysqa jáne túsiniksiz, ásirese reıderlik problemalaryn boldyrmaýǵa nemese azaıtýǵa baǵyttalǵan erejelerdiń joqtyǵy baıqalady. Tehnıkalyq aqaýlar máseleleri jetkilikti túrde rettelmegen, ishki qaıshylyqtary de jetkilikti.
– Elektrondyq aýksıondardyń operatory retinde jarǵylyq kapıtalynda memlekettiń qatysýy bar komersıalyq uıym tańdaldy jáne oǵan memlekettik fýnksıalardyń bir bóligi senip tapsyryldy, ony berý zańmen qarastyrylmaǵan. Sonymen birge, operator aldyn-ala satylarda (ótinimderdi qaraý jáne tirkeý jáne t.b.), sondaı-aq aýksıon kezinde bolýy múmkin teris is-áreketteri úshin jaýapkershilik tartpaıdy. Operatordy sybaılas jemqorlyq quqyq buzýshylyq quramy úshin jaýapkershilikke tartý da kúmán týdyrady, – dedi Senat depýtaty.
Senatorlar memlekettik organdardyń basqarý sheshimderindegi jáne kómirsýtekter boıynsha elektrondy aýksıondar ótkizý týraly sheshim qabyldaýdaǵy kemshilikter potensıaldy jáne shynaı ınvestorlarmen spekýlátıvti kelisimsharttar uıymdastyratyn túrli deldaldyq jáne reıderlik kompanıalardyń jandanýyna sebepshi bolǵan.
Senatorlar qaǵıdalardy qabyldanǵan nusqada qaldyrý memleket úshin mıllıondaǵan dollar kiris almaý, ashyq bloktardy deldaldardyń qolyna berý jáne sonyń saldarynan sheteldik kompanıalardyń bizdiń eldiń ekonomıkasyna ınvestısıa salýǵa degen qyzyǵýshylyqtaryn joǵaltatynyn alǵa tartty.
Osyǵan oraı senatorlar Nurlan Beknazarov, Qanatbek Safınov jáne Lázzat Súleımen Úkimet basshysyna joldaǵan saýalynda eń mańyzdy tabıǵı resýrstardy berý boıynsha elektrondyq aýksıondar kezinde qoǵamdyq baqylaýdy uıymdastyrý maqsatynda sarapshylar men qoǵamdy tartý qajet ekenin aıtty.
