Jaqynda Joǵarǵy aýdıtorlyq palata 2024 jylǵy memlekettik búdjettiń oryndalýy týraly baıandama jasap, ondaǵy júıelik problemalardy syn sadaǵyna alǵan bolatyn. Biraq ondaǵy problemalardyń barlyǵy Joǵarǵy aýdıtorlyq palatanyń qazirgi basshysy, 2022-2024 jyldary Úkimetti basqaryp, Premer-Mınıstr bolǵan Álıhan Smaıylovtyń tikeleı muryndyq bolýymen týyndaǵan. Sondyqtan aýdıtorlar ózderiniń birinshi basshysyn synap jatyr dep esepteýge bolady. Al ol esepke palata tóraǵasy retinde Álıhan Smaıylov qol qoıady.
«Bul saıası sadomazohızm be, álde óziniń úkimet basqarǵan ýaqyttaǵy qatelikterin moıyndaý ma, ol jaǵyn árkim ózi sheshe jatar. Biraq dál osy Álıhan Ashanulynyń premerligi tusynda ulttyq kompanıalar aksıasyn satyp alý syndy Ulttyq qordan respýblıkalyq búdjetke transfertten tys aqsha tartýdyń kúdikti shemalary oılap tabylyp, qoldanylǵan bolatyn. Qazaqstan osynyń zardabyn áli uzaq jyldar boıy tartatyn bolady. Sozylmaly defısıt, búdjettiń basqa da júıelik problemalaryna eks premerler Asqar Mamın men Álıhan Smaıylov tikeleı jaýapty. Olar pandemıa kezinde paıda bolǵan orasan memlekettik qarjy shyǵynyn ary qaraı durys basqara almady», - deıdi DALA INSIDE derekkózi.
Álıhan Smaıylov 2022 jyly «Qańtar oqıǵasy» aıaqtala salsymen, sol qańtarda Úkimet basshysy bolyp taǵaıyndaldy. Ol qyzmetinen Ashanuly 2024 jyldyń basynda, ıaǵnı aqpan aıynda ketti. 2024 jylǵy búdjet parametrlerin Smaıylovtyń kabıneti tolyqtaı ózderi bekitken.
«Smaıylovtyń úkimeti 2023 jyly bıznesten qosymsha qun salyǵy retinde 600 mıllıard teńge qaıtarýy tıis edi. Ony istemedi. Artynan jyrtyqty jamaý úshin olar qaryz aldy. Sol kezde 2023 jylǵy búdjettiń «tesigi» 1 trıllıon teńgeden asyp ketti. Al 2023 jyldyń naýryz aıynda mınıstrler kabıneti transfertti 800 mıllıard teńgege taǵy da arttyryp, defısıtti 2 trıllıon teńgeden asyryp jiberdi», - deıdi derekkóz.
2024 jyly Úkimet basyna kelgen Oljas Bektenov báribir tez arada eshteńe ózgerte almaıtyn edi. Sondyqtan 2024 jylǵy búdjettiń oryndalýy, onyń kartınasy Álıhan Smaıylov syzyp ketken boljamdy kartınamen júrdi. Jáne aldyn-ala bekitilgen bul esep múlde jaramsyz bolyp shyqty. Sol sebepti bıyl Oljas Bektenov kabıneti qatań salyq reformasyn jasap, búdjet kiristeri men shyǵystaryn tolyq baqylaýǵa alýǵa sheshim qabyldaǵan.
Oljas Bektenovtyń búdjet pen memlekettik qarjy boıynsha jumysyn 2025 jylǵy qorytyndydan keıin baǵalaý kerek. Al salyq reformasynyń alǵashqy nátıjelerin biz 2026 jyldyń aıaǵynda kóre bastaımyz. Sol kezde Joǵarǵy aýdıtorlyq palataǵa óziniń barlyq talantyn kórsetýge jol ashylady.
Al palatanyń qazirgi «bes eshkini jep qoıyp ysqyrýy» Astanadaǵy biraz adamnyń kúlkisin keltirip, birshama otyrystarda saıası andekdotqa aınalyp ketti. Bul uıym Palata statýsyna áli tartpaıtyn sıaqty. Sondyqtan Esep komıteti degen eski atyn qaıtaryp bere salǵan durys.
