Ońtústikte alǵash ret eshki sútiniń ónimderi shyǵaryla bastady

Dalanews 15 mam. 2018 03:20 1647

Ońtústik Qazaqstan oblysynda alǵash ret táýligine 3 tonna eshki sútin óndirýge jáne 24 tonna sút óńdeýge qaýqarly «Asyl tuqymdy sharýashylyq. Ordabasy eshki sút ónimderi» kooperatıvi quryldy. Jańadan ashylǵan sharýashylyqtyń jumysymen tanysqan oblys ákimi Janseıit Túımebaev atalǵan kásip túrin damytýdyń joldaryn talqylady. Eshki sútiniń adam densaýlyǵyna paıdasy mol ekenin aıtyp, atqarylyp jatqan jumystarǵa oń baǵasyn berdi.



Jumystyń barysymen tanystyrǵan seriktestik tóraǵasy Jeńis Toǵyzaqbaev óndiristik kooperatıvtiń iske qosylǵan birinshi kezeńinde saýyn sehy men sút óńdeý zaýytynyń jáne jem-shóp jınaý ǵımaratynyń qurylysy aıaqtalǵanyn málim etti.

Onyń aıtýynsha, Nıderland elinen eshkiniń Zaanen tuqymyn satyp alǵan. Damý jospary úsh kezeńnen turatyn jobanyń jalpy quny 1 mlrd. 829 mln. teńgeni quraıdy. Qazir munda 500 bas eshki bolsa, jospar tolyǵymen oryndalǵannan keıin 6 myń basqa jetetin bolady. Ósimdiligi óte joǵary eshki maly jylyna egizden taýyp, orta eseppen  100 basqa 200 tól beredi eken.



Zaanen tuqymynyń qazaqstandyq eshkilerden aıyrmashylyǵy – sútti kóp berýinde. Otandyq eshkiler kúnine kóp degende 1,5-2 lıtr ǵana sút beretin bolsa, zaanendikter kúnine 5-6 lıtr sút beredi. Búginde óndirilgen eshki sútinen aıran, qaımaq, qurt, súzbe jáne ıogýrt ónimi shyǵarylyp jatyr. Kúnine eki márte saýylatyn eshki sútiniń lıtri 500 teńge kóleminde saýdalanýda. Aldaǵy ýaqytta kásiporyn Italıa eliniń jańa tehnologıaly qurylǵylarymen qamtylyp, saýyn prosesi men sút óńdeý prosesi tolyǵymen avtomattandyrylatyn bolady. Osynyń nátıjesinde irimshik jáne mosarella irimshigin jasaýdy josparlap otyr.

Eshki súti – anemıada, taǵamdyq alergıada, týberkýlezde, asqazan, ishek-qaryn joldarynyń aýrýlarynda, dıabette, dıatezde, aǵzanyń qorǵanys qyzmetin arttyrýda, aǵzadan aýyr metaldardyń tuzdary men radıonýklıdterdi shyǵarýda jáne kózdiń nashar kórýinde paıdaly eken.  Sondaı-aq, eshki sútinde kálsı, magnıı, fosfor, marganes, mys, A, V1, S jáne D dárýmenderi men askorbın qyshqyly bar.

Ońtústik Qazaqstan oblysynyń ákimi J.Túımebaev Ordabasy aýdanyna jasaǵan jumys sapary barysynda budan bólek,  «Baıdaýlet» óndiristik jylyjaı kesheninde boldy. Negizi 2014 jyly qalanǵan jylyjaı qıar men qyzanaq óndirýge baǵyttalǵan. Alǵashqyda 0,5 gektar aýmaq jerden bastalǵan keshen, búginde aýqymy keńeıip 2,5 gektarǵa jetken. Munda 9 jumysshy jylyna 60 tonna ónim óndirip keledi. Jobanyń jalpy quny 15 mln. teńgeni quraıdy. Qojalyq dırektory aldaǵy ýaqytta ónim kólemin 700 tonnaǵa deıin jetkizip, daıyn taýardy Almaty, Qaraǵandy qalalaryna jóneltýdi josparlaǵan.

Jumys barysymen tanysyp shyqqan óńir basshysy, sala basshylaryna aýdandaǵy jylyjaı sharýashylyǵyn jandandyrýdy tapsyrdy.

– Ońtústik óńiri aýyl sharýashylyǵyna óte qolaıly aımaq. Osyny tıimdi paıdalanýymyz kerek. Ásirese, zamanaýı tehnologıalardyń kómegimen jylyjaı sharýashylyǵyn myqtap qolǵa alsaq, ónim sapasy men kólemi artatyn bolady. Sondyqtan da osy máseleni aýdan, qala basshylaryna únemi aıtyp kelemin, – dedi Janseıit Túımebaev.

OQO ákiminiń baspasóz qyzmeti

 

https://dalanews.kz/35933

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar