«Novoe vremá» nege memlekettik tildi muqatady?

Dalanews 28 shil. 2016 10:40 793

«Novoe vremá»  – Pavlodarda  shyǵatyn orystildi táýelsiz basylymdardyń biri, quryltaıshysy  Sergeı Strúk degen iri kásipker, redaktory Irına Lebedeva degen jýrnalıs.

Áýbastan-aq gazet avtorlarynyń til jáne onomastıka saıasattaryna qatysty materıaldarynan redaksıanyń  ustanymy aıqyn ańǵarylǵan. Máselen, «O pereımenovanıah ı «sedalıshnom myshlenıı»   («NV» №26, 30.06. 2005 j.)  atty jarıalanym avtory  «Ný neımetsá pereımenovatelám! Kak býdto svoıh, mestnyh ı prıshlyh, nam malo, vot eshe ız Astany skýchaıýshıe damy shlút pısma «s prıvetom» - hochý, mol, chtoby Pavlodar nazyvalsá Kereký!  Vot hochet ona, ı vse!»... degen syqyldy qıampurys, qısyq sózdermen Pavlodar ataýyna baılanysty pikir bildirgen  azamattardy keketip-muqatyp, mysqyldap, ájýalaýǵa  beıim ekenin kórsetti.

Redaksıa mundaı saıqymazaqtyqpen tynsa bir sári, oqıǵanyń  mán-maǵynasyn óz qalaýyna qaraı ózgertip, bura tartatyny taǵy bar. Aıtalyq, kezinde oblystyń burynǵy ákimi Qanat Bozymbaevqa iri kásiporyndardyń qoldaýymen bir táýelsiz qazaq gazetin ashý jóninde usynys jasaǵan belgili jýrnalıs, jazýshy Saılaý Baıbosyndy oblys ákimin oblystyq búdjet esebinen kezekti qazaq gazetin ashpaǵany úshin kústanalaǵan qylyp kórsetti!..   Biraq ile  S. Baıbosynnyń úzildi-kesildi talap etýimen redaksıa gazettiń kelesi sanynda álgi jazbany teristeıtin maqala basýǵa májbúr boldy.

Budan sol jarıalanymnyń avtory, gazettiń shtattan tys tilshisi Býlat Sharıpov (shyn tegi Kazıev) sabaq alatyn shyǵar dep oılaǵanbyz.  Joq, olaı bolmady.

«Kogo prıglashaıýt v sovetnıkı» atty jarıalanymda («NV» № 28 (1092) 28 shilde, 2016 jyl) Pavlodar oblysy tilderdi damytý jónindegi basqarmasynyń bólim basshysy Erjan Tókenovtyń «Til kerýeni» jobasy qazaq tiliniń aıasyn keńeıtýge serpin berdi» atty maqalasyn («Ana tili» gazeti,  8 shilde, 2016 jyl) óz kózqarasyna sáıkes talqylaǵan.

Máselen, oblystyń jergilikti atqarýshy organdaryndaǵy shyǵys qujattarynyń memlekettik tildegi úlesiniń 99,9 paıyzǵa jetkenine narazylyǵyn bildirip, munysyn Elbasynyń saýaldar qaı tilde aıtylsa, sol tilde jaýap berilýge tıisti degen sózderimen negizdeýge tyrysypty...

Sondaı-aq,  ótken jyly  QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń tapsyrysy sheńberinde «Qazaqstannyń bolashaǵy – qazaq tilinde» atty respýblıkalyq joba boıynsha Pavlodar oblysyna kelip, orystildi aýdıtorıalarmen kezdesýler ótkizgen belgili saıasatkerler Dos Kóshim men Aıdos Sarymnyń saıası  is-áreketterin, azamattyq ustanymyn  barynsha  qara boıaýmen kórsetti.

Sóıtip,  «I vot takıh lúdeı gosýdarstvennye organy prıglashaıýt v «sovetnıkı». I netrýdno predstavıt, chto onı mogýt nasovetovat. Pechalno...» dep,  maqalasyn qorytyndylaǵan...

Aıtpaqshy,  ótken jyly jeńistiń 70 jyldyǵyna oraı oblys boıynsha 49 kósheniń ataýy ózgertilgen edi. Alaıda,  Erjan Tókenovtyń jarıalanymynda bul kórsetkish Pavlodar qalasy boıynsha delinip, jańsaq jazylyp ketken eken. Býlat Sharıpov muny da óz paıdasyna jarata qoıypty...

Sóz sońynda aıtarymyz, «Novoe vremányń» bul jolǵy bura tarqanyna tózimdilik tanytý jón be, álde redaksıa men avtorǵa jaýapkershilik júkteý kerek pe? Qaısysy durys bolar eken?

Arman QANI, Pavlodar qalasy

 

Abai.kz

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar