Islamnyń irgetasy – júrektegi ıman. Ibn Omardan (Alla oǵan razy bolsyn) jetken sahıh hadıste Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn): «Islam bes nárse ústine qurylǵan. Olar – „Lá ıláha ıllállahý ýá ánná Mýhammadán rasýlýllahı“ sózi, namaz oqý, zeket berý, qajylyqqa barý, Ramazan aıynda oraza ustaý», – degen (Buharı, Múslım).
Bul bes paryz árbir musylmannyń Alla Taǵalaǵa degen shynaıy senimin bekitip, pendeni rýhanı turǵyda kemeldenýge bastaıdy. Al barlyq qulshylyqtyń qabyl bolýy, eń aldymen, sol shynaıy ımanǵa baılanysty ekeni daýsyz.
Musylman adamnyń árbir ǵıbadatyna saýap berilýi úshin ol aldymen Muhammed paıǵambardyń (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) Alla tarapynan jetkizgen aqıqattaryn júrekpen qabyldap, sodan soń namaz oqyp, oraza ustap, zeket berip, qolynan kelse, qasıetti Qaǵbany zıarat etip, basqa da izgi isterdi oryndaýy tıis.
Iman men amaldyń ushtasýy – pendeniń Jaratýshy aldyndaǵy jaýapkershiligin tolyq sezingenin kórsetedi. «Zálzálá» súresiniń 7-8-aıattarynda: «Endeshe, kimde-kim záredeı jaqsylyq jasasa, sonyń qarymyn alady. Kimde-kim záredeı jamandyq jasasa, sonyń jazasyn tartady», – dep baıandalǵan. Bul aqıqat adam balasynyń qaı isi bolmasyn marapatsyz nemese jazasyz qalmaıtynyn bildiredi.
Alla Taǵalanyń sheksiz ádileti jaıly «Ánbıa» súresiniń 47-aıatynda da keńinen sóz qozǵalǵan: «Qıamet kúni sol kúnge tán dál tartatyn ádilet tarazylaryn quramyz da, adamdardyń dúnıedegi isterin túgeldeı tartamyz. Ol kúni eshbir janǵa tıtteı de ádiletsizdik jasalmaıdy. İstelgen is qyshanyń dánegindeı mysqaldaı bolsa-daǵy ony tarazyǵa tartamyz. Biz jaýapqa tartýshylar retinde jetkiliktimiz».
Kúnine bes ýaqyt namaz oqý men Ramazan aıynda oraza ustaý – Islam dininde árqaısysy jeke-jeke paryz etilgen ǵıbadattar. Onyń birin oryndamaý ekinshisin joqqa shyǵarmaıdy.
Máselen, namaz oqymaıtyn kisi oraza ustaýy arqyly áıteýir bir saýabyn alýy múmkin. Alaıda namazdyń qadir-qasıeti óte joǵary ekeni de belgili. Namaz oqý – balıǵat jasyna jetken, aqyl ıesine paryz. Qıamet kúni eń áýeli suralatyn amal da – osy namaz. Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn): «Qıamet kúni eń aldymen pende namaz jaıynda suralady. Eger namazy durys bolsa, qutylady ári utady. Eger namazy bolmasa, aldanady ári zıanǵa ushyraıdy» (Termızı, Ábý Dáýit, Násaı) degen. Demek, aqyrettegi esep-qısaptyń ózegi – pendeniń Rabbysyna qalaı qulshylyq qylǵanynda.
Bul dúnıede ár adamnyń aldynda Alla Taǵala buıyrǵan paryzdardy yqylaspen oryndaý múmkindigi bar. Musylmannyń boıyndaǵy berik senim – onyń ǵıbadattaryn jandandyryp, saýap esikterin ashady.
Barlyq paryz ben súnnet amaldardy oryndaýǵa tyrysý – árbirimizdiń mindetimiz, ári júregimizde tiri turǵan ımanymyzdyń nyshany.
Alla Taǵala bárimizge namazdyń bereketin sezinýdi, orazanyń sabyryn boıymyzǵa darytýdy, zekettiń meıirimin uqtyrýdy, qajylyqtyń rýhanı jańǵyrýyn kórýdi násip etkeı. Imanymyz kámil bolsa, ǵıbadatymyz da qabyl bolmaq. Al jaqsylyq ataýlynyń qaıtarymy – Allanyń qıamettegi ólsheýsiz syıy.
