Maman pikiri: Shetelden dinı bilim alýǵa shekteý engizý qajet pe?

Dalanews 27 shil. 2022 10:13 601

Óziniń dinı oqý oryndary, oqytýshylar quramy bola tura Qazaqstan úshin dinı bilim alǵysy bar jastardy sheteldiń oqý oryndaryna jiberý qanshalyqty ózekti?

Dalanews osy saýaldy belgili Nur-Múbárak ýnıversıtetiniń prorektory, teolog Qaırat Qurmanbaevqa tótesinen qoıǵan bolatyn.

Sarapshynyń pikirinshe tap qazir bizdiń el úshin dinı bilim alǵysy keletin aýdıtorıany shetelge jiberýdiń qajeti shamaly.

«Buǵan basty sebep, Qazaqstannyń dintaný salasyndaǵy ózindik orny qalyptasty.

Dinı bilimniń irgesi qalanyp, baǵyty aıqyndaldy. Dintaný men ıslamtanýdyń jiligin shaǵyp, maıyn ishken oqytýshylar quramy qalyptasty. Máselen, Almaty Nur-Múbárak ýnıversıtetinde úzdik otandyq, sheteldik ustazdar shoǵyrlanǵan.


Arab elderinen, Mysyr, Túrkıadan bilim alǵan, kerek deseńiz dinı dárejesi bar otandyq ǵalymdarymyzdyń derligi osy ýnıversıtette sabaq beredi, dáris oqıdy. Tıisinshe, olar tárbıelep shyǵarǵan shákirtter de erteńgi kúni el múddesine jumys isteıdi. Dinı radıkalızmdi aýyzdyqtaýǵa atsalysady. Eldige dinı ahýaldyń kúrdelenip ketýine jol bermeıdi», – deıdi dintanýshy.

Qaırat Qurmanbaevtyń atap ótkenindeı búginderi Nur-Múbárak ýnıversıtetinde Saýd Arabıasynan kelgen 20-ǵa jýyq ustaz bilim beredi. Osy sebepti dinı bilim izdep alysqa sabylýdyń qajeti joq.

«Álbette, bul shetelshe múlde barýǵa bolmaıdy degen bildirmeıdi. Árbirden soń, árbir adamnyń tańdaýyna qurmetpen qaraýymyz kerek. Eger ol dinı bilimdi shetelden alýdy uıǵarsa, onyń sheshimine qarsy kelmesimiz túsinikti», – deıdi.

Mamannyń aıtýynsha dinı bilim salasynda Qazaqstan ıslam dininiń dińgegi sanalatyn eldermen áriptestik baılanys ornatqan. Nur-Múbárak ýnıversıteti «Akademıalyq utqyrlyq» baǵdarlamasy sheńberinde arab, túrik oqý oryndarymen kelisimshart jasasyp, dinı bilim salasynda tájirıbesi almasýdy qolǵa alǵan.

«Osy baǵdarlama aıasynda ýnıversıtet shákirtterin jarty jylǵa nemese tolyq bir jylǵa kórgen-bilgenimen bólisý úshin sheteldik oqý oryndaryna jiberemiz. Bul tek ýnıversıtet nusqaýymen júrgiziledi.

Bul aradaǵy basty qaýip, dinı saýaty tómen, dinı kózqarasy qalyptasa qoımaǵan, kez-kelgen aqparatty qorytpaı qabyldaı beretin jastardyń sheteldiń dinı ortalyqtaryna beıresmı jolmen ketýimen jol bermeý, sebebi munyń sońy din salasyndaǵy alaýyzdyqqa, keleńsizdikke uryndyrady. Durys dinı bilim almaýdyń aqyry eldiń shańyraǵyn shaıqaltyp, memqaýipsizdikke qater tóndirýi múmkin.

Biz, dintanýshylar jastardyń din negizderin otandyq ýnıversıtettiń qabyrǵasynda qalyptastyrǵanyn qalaımyz, keıin ýaqyt óte kele, tórtinshi kýrsqa aıaq basqanda olardy tájirıbe almasý maqsatynda ǵana shetelge jiberý durys sheshim bolar edi», – deıdi dintanýshy.

Onyń aıtýynsha, dintaný, ıslamtaný negizderin úıretedi degen birqatar Arab elderinde dinı, saıası turaqsyzdyq oryn alýda. Al mundaı elderden bilim alǵan qazaq jastary erteńgi kúni eldegi dinı alaýyzdyqqa sebepshi bolmasyna eshkim kepildik bermeıdi.

«Shetelden dinı bilim alǵysy keletin azamattar Dinı basqarmanyń joldamasymen, resmı tálim alatyn bolsa, álbette bul quptarlyq nárse», – deıdi maman.

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar