Sońǵy jyldary Qazaqstanda LGBT taqyryby jıi talqylanatyn áleýmettik máselelerdiń birine aınaldy. Ásirese áleýmettik jelilerdegi aqparat aǵyny jastardyń sanasyna tikeleı áser etip otyr. Májilis depýtaty Edil Jańbyrshın bul qubylysty «ult bolashaǵyna qaýip tóndiretin ıdeologıalyq aǵym» dep baǵalaıdy jáne oǵan júıeli tosqaýyl qoıý qajettigin alǵa tartady,- dep habarlaıdy Dalanews.kz
Negizgi qaýip – otbasy ınstıtýtyna soqqy
Depýtattyń aıtýynsha, dástúrli qazaq dúnıetanymynda otbasy men urpaq sabaqtastyǵy basty qundylyq bolyp esepteledi. Er men áıeldiń róli ǵasyrlar boıy anyqtalyp, ulttyń turaqtylyǵyn qamtamasyz etken. LGBT ıdeologıasy osy qurylymdy buzyp, jynystyq sáıkestik uǵymyn qaıta qarastyrýdy usynady. Bul demografıalyq tómendeýge, ulttyq tutastyqtyń álsireýine ákelýi múmkin. Mysaly, LGBT quqyǵy zańmen tolyq qorǵalǵan Eýropa elderinde týý kórsetkishi 1,2–1,4 deńgeıinde qalyp otyr.
Jastar psıhologıasyna teris áser
Halyqaralyq zertteýler LGBT jastar arasynda sýısıdtik oılar men áreketterdiń kórsetkishi geteroseksýaldy qatarlastarynan birneshe ese joǵary ekenin kórsetedi. AQSH-taǵy derekter boıynsha LGBT jastardyń 41%-y sýısıd týraly oılaǵan, 12%-y áreketke barǵan. Bul kórsetkish bizdiń elde de alańdatýy múmkin, óıtkeni jastardyń negizgi aqparat kózi – áleýmettik jeliler, al onda LGBT taqyryby belsendi nasıhattalady.
Quqyqtyq jáne ıdeologıalyq tosqaýyl qajettiligi
Edil Jańbyrshınniń paıymynsha, kez kelgen jat ıdeologıaǵa memleket tarapynan úsh deńgeıde tosqaýyl qoıylýy kerek:
-
Saıası erik – bıliktiń bul qaýiptiń mańyzyn moıyndaýy jáne naqty sheshim qabyldaýy.
-
Quqyqtyq shekteý – zań arqyly LGBT nasıhatyna tyıym salý, bilim berý baǵdarlamasynda jynystyq baǵdar taqyrybyn shekteý, zańnamalyq jaýapkershilik tetikterin engizý.
-
Rýhanı jáne aqparattyq qorǵanys – ulttyq qundylyqtardy dáripteıtin kontentti kóbeıtý, bilim júıesine «Ulttyq tárbıe» jáne «Qazaq dúnıetanymy» pánderin engizý, ata-analarǵa arnalǵan trenıńter ótkizý.
Aqparattyq keńistiktegi kúres
Sońǵy bes jylda TikTok, Instagram, YouTube platformalarynda LGBT-ny qoldaıtyn kontent sany birneshe ese ósken. Bul – ulttyq tárbıelik súzginiń álsiregenin kórsetedi. Sondyqtan blogerler men medıa jobalardyń kontentin ulttyq múdde turǵysynan súzgiden ótkizý usynylady.
LGBT – jaı ǵana jeke tańdaý máselesi emes, ol – ulttyq qaýipsizdik pen demografıalyq turaqtylyqqa tikeleı áser etetin faktor. Qazaqstannyń bolashaǵy úshin otbasy ınstıtýtyn qorǵaý, rýhanı ımýnıtetti kúsheıtý jáne aqparattyq keńistikte belsendi ulttyq kontent qalyptastyrý – búgingi kúnniń basty mindeti.
