"Halyqtyń shamadan tys kredıt alýyn azaıtý jáne qarjy saýattylyǵyn arttyrý" taqyrybynda ótken tyńdaýǵa Úkimet músheleri, agenttikter men quzyrly mekemelerdiń basshylary qatysqan dep jazady Dalanews.kz.
Osy jıynda Qoshanov nesıe berýdiń sharttaryn qaıta qarap, qaryz alýshylarǵa qoıylatyn talapty kúsheıtý kerektigine nazar aýdarǵan.
Májilis spıkeriniń málim etkenindeı azamattardyń 84 paıyzynda (8,4 mln adam) qaryzy bar. Sońǵy 1, 5 jyldyń aralyǵynda bul kórsetkish 28 paıyzǵa ósken. Úsh aıdan asqan qaryz kólemi – shamamen 1,4 trln teńge.
"Bul, 1,7 mıllıon adam qaryzyn óz ýaqytynda tóleı almaı otyr degendi bildiredi. Osynyń bári nesıe problemasynyń qanshalyqty asqynyp ketkenin kórsetedi. Tutynýshylyq kredıtti ońdy-soldy berýdi toqtatý kerek", - degen edi ol.
Májilis tóraǵasy osy oraıda dármensiz azamattarǵa nesıe berýge tyıym salýdy, onlaın-nesıe berý erejesin qatańdatýdy, nesıe berýdiń "quldyq" sharttaryn qaıta qaraýdy talap etken.
"Jeke tulǵalarǵa nesıeniń shekti paıyzyn tómendetý mańyzdy. Bul nesıelerdi kolektorlarǵa satýǵa tolyq tyıym salý kerek. Kámeletke tolmaǵan balalary bar otbasylardyń jalǵyz baspanasynan aıyrylyp, kóshede qalýyna jol bermeý kerek", - deı kele halyqtyń nesıeni oryndy-orynsyz ala bastaǵanyna nazar aýdarǵan.
Qoshanov bul tarapta bankterge kiná artqan.
"Burynǵy nesıeleri jabylmaǵanyn bile tura, bankter kezekti nesıeni qalaı bere beredi?", – degen bolatyn Qoshanov jıynǵa qatysqan Qarjygerler qaýymdastyǵynyń tóraǵasy Elena Bahmutovaǵa qarata.
Óz kezeginde DALA INSIDE telegram arnasy Qoshanov pen bank lobbıi arasyndaǵy teketires kúsheıe túsetinin tuspaldaǵan.
Sol boljam rasqa aınalyp, elimizdegi iri ınvestbank Májilis spıkerine qarsy shyqty.
"Tutynýshylyq zaımnyń talap-sharttaryn qatańdatýdy qoldamaımyz. Turǵyndardyń bankterge bereshegi memlekettiń qarjylyq turaqtylyǵyna qaýip tóndiretin deńgeıde emes. Bankten nesıe alǵan azamattardyń kópshiligi qaryzyn ýaqytynda qaıtaryp jatyr. Al tabysy tómen azamattarǵa kredıt berýge kelgende kúrdeli analız jasalýy kerek.
Qoshanovtyń "kredıttiń shekti paıyzyn tómendetý men nesıelerdi kolektorǵa ótkizýge tyıym salý" jaıly usynysymen kelispeımiz, bul bastama otandyq qarjy naryǵynyń damýyna tejeý bolady", - deıdi Halyk Finance sarapshylary ("Halyq banktiń" enshiles uıymy).
Májilistegi talqylaýda Elena Bahmutova da osy máselege nazar aýdaryp, Qoshanovqa qarsy kelgen.
"Elimizde bankterdiń aldyndaǵy qaryzy 7 mln-nan asyp jyǵylatyn azamattardyń úlesi 4% tómen. Deı turǵanmen, tutynýshylyq kredıttiń teń jartysy osy kategorıaǵa úlesinde. Bul azamattardyń qaryzdy qaıtaratyn resýrsy bar. Olar úshin alańdaýdyń qajeti joq", - degen edi Bahmýtova.
DALA INSIDE telegram arnasynyń jazýynsha kredıttiń stavkasy joǵary bolǵandyqtan, 2022 jyly otandyq bankter 1,47 trıllıon teńge taza paıda alǵan bolatyn. Al bıyl 7 aıdyń ózinde olar 1,24 trıllıon teńge tabysqa kenelgen.
"Halyqqa kredıt berýdiń negizgi qyzyǵyn Tımýr Qulybaev syndy akýlalar kórip otyr. Halyq bank osy tarapta basqa banktermen kúsh biriktirýge qarsy emes", - deıdi telegram arna.
