Májilis depýtaty Ardaq Nazarov Úkimet basshysy Oljas Bektenovke depýtattyq saýal joldap, Qazaqstanda ajyrasý kóbeıgenin aıtty, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Ulttyq statısıka búrosynyń resmı derekterine súıensek, 2023 jyly elimizde 120,8 myń neke tirkelse, sonyń 40,2 myńy ajyrasýmen aıaqtalǵan.
"Onyń syrtynda beıresmı oırany shyqqan otbasylar qanshama?! Osyndaı aıdyń, kúnniń amanynda shańyraǵy ortasyna túsken otbasylar kesirinen búginde 400 myń áıel men 60 myń erkek jalǵyzbasty otbasy kebin qushyp otyr. Bul ne degen sumdyq?! "Eki jaqsy bas qossa, birin-biri qıalmas. Eki jaman bas qossa, keń dúnıege sıalmas" degendeı. Biz osyndaı múshkil hálge qalaı jettik? Qaı jerden qıa basyp, qaı tustan qapy qalyp otyrmyz? Beıbit kúnde otbasynyń otyn-sýyn tasyp bergen, El basyna kún týsa “janym arymnyń sadaǵasy” degen namysty erlerimiz qaıda? Shańyraǵynyń berekesi, otbasynyń uıytqysy bola bilgen, ádebi altyn jippen ádiptelgen tekti qyzdarymyz qaıda? Otbasy-oshaq qasynyń túıtkil máselelerin túbirli túrde sheshpeı turyp, álemdik trendterdiń sońynan aty-jóni joq, alashapqyn ilese bersek, ult retinde úlken toqyraýǵa ushyrarymyz anyq", - dedi ol.
Depýtattyń sózinshe, ajyrasýdyń aldyn alý jáne otbasy ınstıtýtyn nyǵaıtý baǵytynda búginde túrli tájirıbeler men tıimdi úlgiler jetkilikti.
Ardaq Nazarov bul baǵytta mynadaı usynystar jasady:
- Birinshiden, ajyrasýǵa ótinish bildirgen erli-zaıyptylardyń birjaqty sheshimi negizinde sotqa aryz qabyldanbas buryn arnaıy memlekettik baj nemese jarna tóleý tártibin engizý qajet. Bul tólemniń kólemi edáýir joǵary bolýy tıis. Sonymen qatar, resmı túrde ajyrasqan tulǵalar úshin tabys salyǵynyń mólsherlemesin kezeń-kezeńimen arttyrý qarastyrylsyn.
- Ekinshiden, halqymyzdyń ǵasyrlar boıy qalyptasqan dástúrli quqyqtyq mádenıetinde áýlettiń úlkenderi men aqsaqaldarynyń sózin tyńdaý, daý-damaıdy bitimmen sheshý dástúri berik ornyqqan. Osy tájirıbeni zamanaýı formatta qoldaný maqsatynda, qazirgi tańda jergilikti atqarýshy organdar janynan qurylǵan jergilikti qoǵamdastyq keńesteri, ardagerler alqasy, ımamdar, áıelder keńesi syndy konsýltatıvtik-keńesshi organdardyń áleýetin paıdalaný usynylady. Ajyrasýǵa ótinish bergen erli-zaıyptylardyń isi sotqa jetpeı turyp, aldyn ala osy keńesterdiń qaraýyna usynylyp, bitimgershilik jáne tatýlasý baǵytynda jumys júrgizilse, kóptegen otbasy saqtalyp qalýyna múmkindik týar edi.
- Úshinshiden, jas otbasylardy qoldaýǵa baǵyttalǵan "Jas otbasy" ulttyq baǵdarlamasyn ázirleý qajet. Baǵdarlama aıasynda nekege endi otyrǵan jastarǵa alǵashqy jyldary turǵyn úı alý, balaly bolý, tuńǵyshtaryn balabaqshaǵa tegin ornalastyrý jáne turaqty jumysqa ornalasý boıynsha keshendi memlekettik qoldaý tetikteri usynylýy tıis. Atap aıtqanda, ıpotekalyq jeńildikter, alǵashqy balanyń dúnıege kelýine baılanysty arnaıy járdemaqylar, sondaı-aq salyqtyq demalys sıaqty jeńildikter kózdelýi qajet. Bul sharalar jas otbasylardyń áleýmettik-ekonomıkalyq turaqtylyǵyn nyǵaıtyp, ajyrasý qaýpin azaıtýǵa septigin tıgizedi.
- Tórtinshiden, úılený toılaryn ótkizý kezinde nesıe rásimdeýge jol bermeý jóninde keń kólemdi aqparattyq-ıdeologıalyq naýqan júrgizý. Qazirgi qoǵamda eki jastyń úılený toıyna baılanysty qaryzǵa batý,nesıeler alý jaǵdaılary jıi kezdesedi. Bir sáttik saltanat úshin birneshe jyl nesıe tóleý jas otbasynyń berekesin ketirip, ekonomıkalyq táýelsizdigine keri áser etedi. Osyǵan baılanysty Úkimetke jastar arasynda qarjylyq saýattylyqty arttyrý, nesıege toı jasamaý jóninde jalpyhalyqtyq aqparattyq-ıdeologıalyq qozǵalys bastaýdy usynamyn.
"Bul bastamaǵa qoǵam qaıratkerlerin, din ókilderin, otandyq medıa men blogerlerdi tarta otyryp, "Qarapaıym toı – berekeli otbasy" uranymen ulttyq deńgeıdegi úndeý jarıalaý tıimdi bolar edi", - dedi ol.