Kedendik poshlına boıynsha Qazaqstan Eýrazıalyq odaqtyń eski normatıvterin paıdalanady.
Poshlınanyń 85,06 paıyzyn Reseı alady. Al Qazaqstannyń úlesi bar-joǵy 6,95 paıyz. Al bul – sanksıalardan keıingi Reseıdiń ımporttyq kartınasyna múlde sáıkes kelmeıdi.
Qazaqstan óz úlesiniń kem degende eki esege ósýin talap etýi tıis. Al Baqytjan Saǵyntaev Máskeýdegi ekonomıkalyq komısıada bir ret te "máý" degen kórgen emespiz.
2015 jyly Evrazıalyq odaq poshlınasy bóliniske salynǵanda, Qazaqstannyń úlesi 7,11% dep bekitilgen edi. 2019 jyly ózinde ımportti kóbeıtken Belarýs birden másele kóterip, Qazaqstan men Reseı esebinen ózine 0,7% qosyp aldy. Sonyń saldarynan bizdiń úles odan da tómendep, 6,95 paıyzǵa baryp toqtady.
Ekonomısterdiń esebinshe, bizdiń delegasıanyń sol kezde solqyldaqtyq tanytqandyǵynan memlekettik búdjetimiz 2020 jyly 4,6 mıllıard teńge, 2021 jyly 4,9 mıllıard teńge, 2022 jyly 5,2 mıllıard teńge joǵaltqan.
Qazaqstan 2022 jyldyń qorytyndysy boıynsha osy kvotalardy qaıta qaraýdy kóterýi tıis bolatyn.
Reseı qazir resmı ımportty sanksıaǵa deıingideı qabyldamaıdy. Onyń ımport kólemi 2 esege túsken. Kerisinshe, paralelldi ımport boıynsha Qazaqstan arqyly baratyn taýarlary kóbeıgen.
Biraq ol taýar resmı Qazaqstanǵa kirdi dep esepteledi. Sondyqtan bizdiń qazirgi 6,95 paıyz úlesimiz Reseıdiń esebinen 14%-ǵa kóterilýi tıis.
Mysaly, 2021 jyly Reseıdiń syrtqy saýda aınalymy Reseı Bankiniń málimeti boıynsha 798 mıllıard dollardy qurady.
Onyń ishindegi ımporty 303,9 mıllıard dollar boldy. Al 2022 jyly olar óz statısıkasyn qupıada ustaı bastady.
Biraq BUU Saýda derekter bazasynyń málimetteri boıynsha, 2022 jyldyń alǵashqy 10 aıynda Reseıdiń ımporty 2021 jylmen salystyrǵanda 51,5%-ǵa tómendegen.
Demek, osy proporsıa ózgermese, onda biz Batys aldynda Reseıdi paraleldi ımportpen qamtamasyz etip otyrǵanymyzdy ashyq moıyndadyq degen sóz.
Onda aldaǵy kúzde Eýroparlamentte bizge de sanksıa salý boıynsha bastama kóteriletinin boljaýǵa bolady.
Qarjy-ekonomıka salasyna qatysty saraptamalyq materıaldardy tómendegi siltemeden oqı alasyzdar.?
Dala Inside
