Aıtysker aqyn, depýtat Rınat Zaıytov Eski Qazaqstan nelikten bılikke kelgisi keletinin, alpaýyt kúsh áli kimniń qolynda ekenin aıtty, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Onyń sózinshe, Qazaqstanda otyz jylda úlken shyrmaýyq tamyr jaıǵan.
"Otyz jylda joǵarǵy jaqta úlken orta qalyptasyp alǵan, bir-birimen sybaılasqan, baılasqan. Anaý ananyń qudasy, anaý ananyń kúıeý balasy, anaý ananyń baýyrynyń dosy degen sıaqty. Búkil Qazaqstanda tamyrlanyp, shyrmalyp. Sondyqtan negizgilerin jaýapqa tartý kerek", - dedi depýtat Bilgen Durys-qa suhbatynda.
Zaıytov bul tusta qazirgi sý tasqyny apatyna kimderdiń kinási bar ekenin de ashyq aıtty.
"Sý tasqynyn alaıyq. Sý tasqyny nege boldy? Óıtkeni jergilikti ákimshilik bar, tıisti mınıstrlik bar. Zańsyz salynǵan bógetterdi buzǵan joq. Halyq qansha talap etse de halyqtyń sózine qulaq asqan joq. Nege olar qulaq asqan joq?
Qulybaev sıaqtylardyń pármeni júrip turǵannan keıin buzylmady. Nege buzylmady? Ol halyqtyń ishinde dabyra týǵyzýǵa yńǵaıly. Dabyrany nege týǵyzǵysy keledi? Prezıdenttiń bedelin túsirýge óte qarqyndy jumys istep jatyr. Qıt etse "Nazarbaev jaqsy" edi. Osy aksıa júrip jatyr. Nege júrip jatyr? Qazir búkil zańdar ózgerip jatyr. Burynǵy bılikke qatysty, ózderiniń yńǵaıyna jasap alǵan zańdar qaıta ózgerip jatyr. Olar ony qalamaıdy. Sebebi ol jumys isteı bastaǵanda aqshasynan aırylady. Sondyqtan olar qaıtadan bılikke kelgisi keledi", - dedi ol suhbatta.
Sonymen qatar, Zaıytov Nazarbaev áýletiniń qolynan áli kúsh, bılik ketpegenin málimdedi.
"Eski Qazaqstan degen sózdi asa kóp unatpaımyn. Eski Qazaqstandy anyqtap alaıyq, durys pa, burys pa, Eski Qazaqstandy sottaımyz ba, keshiremiz be? ...Buryn ótirik jınalys kóp bolatyn. Qazir barǵan jerde talabymyz: eshqandaı ótirik jınalystyń qajeti joq. Qazirgi Májilistiń spıkeri Erlan Jaqanulyna Qulsaryda, Tarbaǵataıda halyq túregep turyp, "sender kinálisińder, otyz jyldyq júıede sen de jumys istediń" degen sózderge deıin aıtylýy, bylaı qarasań, buryn nonsens bolatyn. Qazir tikeleı halyqpen baılanysýǵa áreket etip jatqan partıa (Amanat - esk.).
...Eski bılikke qatysy bar adamdardyń (apattar kimniń áreketi - esk.). Eski bılik degen kim? Búkil Qazaqstannyń aqshasyn, búkil Qazaqstannyń atqarýshy bıligin basyp alǵan top edi ǵoı buryn. Nazarbaev áýleti dep aıtsaq ta bolatyn shyǵar. Soǵan qatysy bar adamdar. Qazir olardy eshkim eshqaıda qýyp jibere alǵan joq. Qazir munaıdyń da basty tetikteri solardyń qolynda, bankter solardyń qolynda, ýnıversıtterge deıin", - dedi Zaıytov.
Aıta keteıik, buǵan deıin depýtat Erlan Saıyrov ta sý tasqynyna 30 jyldyq júıeniń áseri baryn ashyq aıtqan edi.
"Keshegi sý topannyń barlyǵy 30 jyldyń ishindegi ınfraqurylymdyq máseleler sheshilmeýinen. EKSPO saldyq, 2,1 mıllıard dollar bóldik. Qazir EKSPO kimge paıda berip jatyr? Eshkimge paıda berip jatqan joq. 2,1 mıllıardty aýdandardyń búkil bógenin jasap berýge jiberetin bolsaq, qazirgi problema bolmaıtyn edi", - degen edi ol.
Sondaı-aq, onyń pikirinshe, Qazaqstan 30 jyldaǵy júıeniń kesirinen kedeılenip bara jatyr.
"Buryn halyq kedeı bolsa, qazir memleketimiz de kedeı bolyp qaldy. Bizde qazir Qazaqstanda olıgarhtar ǵana baı. Olar 30 jyldyń ishinde halyqtyń, memlekettiń esebinen salyq tólemeı ózderi baıyǵan. Bizge jańa qoǵamdyq kelisimshart kerek. Búkil qarjy qaıtýy kerek.
Qazir memleketimizdiń de jaǵdaıy onsha emes. Óıtkeni 30 jyldyń ishinde bankter salyq tólemeıdi, iri olıgarhtar salyq tólemeıdi, sondaı júıeni jasap qoıǵanbyz. Qazir olıgarhtar burynǵy jumysyn áli istep jatyr, áli olarǵa eshqandaı qatań sheshim qabyldanbady", - dedi Saıyrov.