Turaqty túrde arttyrý Eske salsaq, Qazaqstan Táýelsizdiginiń 25-jyldyǵyna arnalǵan saltanatty jıynda Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev QR Úkimetine 2017 jyly zeınetaqy kólemin 2016 jylǵy deńgeıden 20%-ǵa arttyrýdy, sondaı-aq 2017 jylǵy 1 shildeden bastap bala týýyna baılanysty bir rettik memlekettik járdemaqy mólsherin 20%-ǵa ulǵaıtýdy tapsyrǵan bolatyn. Bul arttyrý jalpy 2 mln 100 myń qazaqstandyqty qamtıtynyn aıta ketken jón.
Zeınetaqyny arttyrý jaıly aıta otyryp, álemdik ekonomıkadaǵy daǵdarys qubylystaryna qaramastan Qazaqstan áleýmettik tólemderin, onyń ishinde zeınetaqy mólsherin arttyrý boıynsha áleýmettik mindettemelerdi tolyq kólemde oryndaýda. Zeınetaqy ýaqytyly tólenedi. Onyń mólsheri, jumys isteıtin halyqtyń jalaqysyna qaraǵanda, turaqty túrde jyl saıyn, oǵan qosa ınflásıa deńgeıinen 2% alǵa ketýmen artyp keledi, bul 2014 jyly qabyldanǵan 2030 jylǵa deıin Zeınetaqy júıesin odan ári jańǵyrtý tujyrymdamasyna sáıkes keledi.
Ár jarty jyl saıyn arttyrý Zeınetaqyny arttyrý boıynsha jumys josparly túrde, sáıkesinshe búdjettiń naqty múmkindikterin eskere otyryp júrgizilip kele jatqanyn aıta ketken jón. Sonymen, yntymaqty jáne bazalyq zeınetaqy tólemine shyǵyn 2016 jyly 1,3 trln teńgeden astamdy qurady, aǵymdaǵy jyly olar 1,5 trln teńgeden astamdy quraıdy. «Bazalyq zeınetaqy tóleminiń mólsheri 2017 jylǵy 1 qańtardan bastap 7%-ǵa artty, al 2017 jylǵy 1 shildeden bastap Memleket basshysynyń tapsyrmasyn oryndaý maqsatynda taǵy 13%-ǵa artady. Jalpy alǵanda bul onyń 2016 jylǵa qatynasy boıynsha 20%-ǵa deıingi ósimin qamtamasyz etedi», - dedi S. Jaqypova. Osylaısha, 2016 jyly bazalyq zeınetaqy mólsheri 11 965 teńgeni qurasa, 2017 jylǵy 1 qańtardan bastap 7% artýdy esepke alǵanda onyń mólsheri 12 802 teńgege teń boldy, al 2017 jylǵy 1 shildeden bastap 13%-ǵa artýdy esepke alǵanda 14 466 teńgeni quraıdy. Vıse-mınıstr túsindirgendeı, zeınetaqy mólsherin 20%-ǵa deıin arttyrýdy esepke alǵanda, bazalyq zeınetaqyny esepke alǵanda zeınetaqynyń ortasha mólsheri 2016 jylǵy 55 117 teńgeden 66 676 teńgege deıin, eń az mólsheri - 2016 jylǵy 37 789 teńgeden 45 711 teńgege deıin artady. «Bıyl jyl basynan bastap yntymaqty zeınetaqy kólemi kezekti ret 9%-ǵa ulǵaıtyldy.
Kelesi kezeńde - bıylǵy jyldyń 1 shildesinen bastap - yntymaqty zeınetaqy mólsheri 11%-ǵa arttyrylatyn bolady, bul 2016 jylǵa qatysty alǵanda barlyǵy 20%-ǵa deıingi ósimdi kórsetedi. Memleket basshysy óziniń 2017 jylǵy 31 qańtardaǵy «Qazaqstannyń úshinshi jańǵyrýy: jahandyq básekege qabilettilik» atty Qazaqstan halqyna Joldaýynda osyndaı tapsyrma bergen bolatyn», - dedi S. Jaqypova.
Vıse-mınıstrdiń aıtýynsha, zeınetaqy tólemin alýshydan qosymsha qujat talap etilmeıdi, sebebi qaıta esepteý jumystary zeınetaqy isindegi bar derekter negizinde júrgiziledi.
Eńbek ótiline sáıkes qaıta esepteý Qazirgi tańda bazalyq zeınetaqy barlyq adamǵa eńbek ótiline qaramastan birdeı mólsherde taǵaıyndalady, al 2018 jyldyń 1 shildesinen bastap zeınetaqy taǵaıyndaýdyń jańa tásili engiziledi. Sonymen qatar, zeınetaqy júıesin odan ári jańǵyrtý aıasynda ár zeınetaqy alýshynyń zeınetaqy júıesine qatysý ótiline qaraı, bazalyq zeınetaqy mólsheri ár adamǵa derbes túrde qaıta esepteletin bolady.
«Eger azamattyń eńbek ótili 10 jáne odan az jyl bolsa nemese eńbek ótili múldem bolmasa, onda bazalyq zeınetaqy mólsheri eń tómengi kúnkóris deńgeıiniń 50%-yn quraıtyn bolady, jáne búgingi mólsherge teń bolady. 10 jyldan keıingi ár jylǵa bazalyq zeınetaqy mólsheri 2%-ǵa ósedi jáne 35 nemese odan da kóp jylǵa bazalyq zeınetaqy mólsheri eń tómengi kúnkóris deńgeıiniń 100%-yn quraıtyn bolady», - dedi vıse-mınıstr.
Mysalǵa, 20 jyldyń eńbek ótili kezinde bazalyq zeınetaqy mólsheri eń tómengi kúnkóris deńgeıiniń 70%-yn, 30 jyl - 90%-yn quraıtyn bolady (eger 10 jyl bolsa - 12 802 teńge, 20 jyl - 17 122 teńge, 35 jyl - 24 459 teńge). S. Jaqypova bul qazirgi jáne bolashaq zeınetkerlerge de qatysty ekenin aıtyp ótti. «Osy oraıda, 2018 jylǵy 1 shildeden bastap barlyq bazalyq zeınetaqy alýshylardyń alatyn bazalyq zeınetaqy mólsheri zeınataqy alýshynyń zeınet isinde kórsetilgen eńbek ótili týraly málimetteri negizinde qaıta esepteletin bolady. 2018 jyldyń búdjetinde osy maqsatta qosymsha 116,3 mlrd teńge qarastyrylǵan», - dep sózin qorytyndylady S. Jaqypova.
Derekkózi: Qazaqparat
