«Beeza, Amona, beeza, ımona bat...»

Dalanews 19 qyr. 2015 03:02 486

Sońǵy ýaqyttary saýyqshyl jurttyń nazary Atyraýdan shyqqan Saılaýbekke aýyp tur. Jalpy, Saılaýbek jaıynda sóz shyǵyndaý oıymda joq edi. Biraq taıaýda áleýmettik jelilerge tarap ketken post eriksiz qolyma qalam alǵyzdy.

Mánsiz, maǵynasyz án aıtatyn Saılaýbektiń baldyr-batpaǵyn tyńdaǵanda ony sóz qylyp júrgen adamdarǵa qatty tańqalǵan edim. İshkilikke salynyp, bir basyn alyp júre almaǵan Saılaýbek jaıynda ne aıtýǵa bolady? Biraq oılana kele, Saılaýbekke «rahmet aıtý kerek» degen toqtamǵa keldim. Óıtkeni, ol bizdiń qoǵamnyń qanshalyqty rýhanı degradasıaǵa túskenin qolmen qoıǵandaı kórsetip berdi. Qazir dollardyń kún saıyn ósip bara jatqany kópshiligimizdi (ásirese jastardy) oılandyrmaıdy. Onyń esesine Saılaýbektiń túsiniksiz árbir ánsymaǵyn asyǵa kútemiz. Túsiniksiz tilde aıtylǵan essiz ándi jastar uıaly telefondaryna júktep alyp, máz-meıram bolyp tyńdaımyz. Bolmashy ánge eltip, esalań adamsha bılegen jastardan ne kútýge bolady. Eshteńe.

Endi álgi áleýmettik jelide qoldan-qolǵa taralyp ketken post sýretke kelsek. Fotoda Saılaýbekti ult úshin otqa túsken Mahambet, Mirjaqyp Dýlatovtarmen qatar qoıǵany shymbaıymyzǵa shoq túsirgendeı boldy. El múddesi úshin janyn pıda etken azamattarmen Saılaýbekti qatar qoıý bul ultqa qarsy jasalǵan qylmys, úlken qıanat dep qabyldaǵan jón shyǵar.  Biraq bizder bul post-sýretti jerden jeti qoıan tapqandaı qoldan-qolǵa tartyp máz boldyq.

Menińshe, bul post-sýretti pıǵyly jaman toptar ádeıi uıymdastyryp, buǵan qazaqtardyń qandaı reaksıa beretinin bilý úshin áleýmettik jelige ádeıi taratyp jiberýi múmkin. Áıtpese esi durys adam Saılaýbekti ultshyl-patrıot azamattarmen qatar qoıyp, qazirgi qoǵamnyń tamyr soǵysyn baıqap kórýge árekettenbesi anyq. Post-sýretti kim jasasa da qazaq qoǵamyna qatysty biraz jaıttyń betin ashyp tastady. Búginde saýyqshyl, ánqumar, memleketpen isi joq jastar oıyn bilip, talaı adam shoshyp otyrǵany anyq.

Qazaq jastarynyń (orystildi jastar Saılaýbekke mán bermeıdi) osyndaı oısyz, jigersiz, ynjyq, saýyqshyl deńgeıge túsýine otandyq telearnalar kóp «eńbek» sińirgenin moıyndaýymyz kerek. Reıtıń qýǵan telearnalar sheteldiń serıaldary men saýyqtyq baǵdarlamalardy kórsetýdi kún saıyn údetýde. Tushshynyp kóretin bir telearna qalǵan joq. Saptaıaqtyń basyna qaraýyl qoıǵan Keńes zamanynda qazaq televızıasy bulaısha quldyramaǵan edi. Qazir keńes zamanyndaǵydaı senzýra joq. Biraq telearnalar qoǵamdyq-saıası taqyryptardy aınalyp ótýde. Nelikten? Óıtkeni telearnalarda jibi túzý jýrnalıserdiń bári ketip qalǵan. Qazirgi zamannyń beınesin ánshi-ártister qalyptastyryp jatyr. Aldaǵy bir jylda qazaq telearnasynyń arqasynda Saılaýbek erikken jastarynyń «ermegine» aınalatyny sózsiz. Kúni keshe ǵana «Aıtýǵa ońaı» birinshi bolyp Saılaýbekke tórden oryn berip, áńgimesin tyńdap, reıtıńisin bir kóterip tastaǵanyna kýá boldyq. Endi basqa bir arna ony basqa qyrynan kórsetýge janyn salyp jatqany anyq.

Qazirgi qazaq qoǵamy aınaǵa qarap, Saılaýbekti kórip, máz-meıram bolyp jatyr... Mereke-dýmanymyz qashanǵa deıin jalǵasatynyn bir Qudaı biler. Sol aına qashan kúlparshasy shyǵyp shaǵylady eken. Sol kúndi asyǵa kútýdemin.

Nurlan Jumahan




Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar