Mádenıet jáne aqparat mınıstri Aıda Balaeva otandyq kıno salasynyń qazirgi jaǵdaıyna qatysty pikir bildirdi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
"Mádenıet jáne aqparat mınıstrligine buqaralyq aqparat quraldarynan túrli baǵyttaǵy suraqtar jıi túsedi. Sol saýaldardyń bir bóligi kıno salasyna qatysty. Bul rette qazaqstandyqtardyń ulttyq mádenıet pen otandyq kınonyń damýyna beıjaı qaramaıtyny qýantady.
Keıingi jyldary kópshilik kórermenniń, sonyń ishinde sheteldik aýdıtorıanyń da qazaq fılmderine degen yqylasy artyp keledi. Tek 2024 jyldyń ózinde ǵana otandyq fılmder prokattan jıyrma eki mıllıard teńgeden astam tabys tapty. Bizdiń kartınalar halyqaralyq baıqaýlarda jıi jeńiske jetip júr. Sońǵy bes jylda otandyq fılmder úsh júzden astam festıválge qatysyp, júz jetpis jeti marapatqa ıe boldy", - dedi mınıstr.
Bıyl keıingi 30 jylda alǵash ret Qazaqstan Kann qalasynda ótken eń iri kınonaryqtardyń biri – Marché du Film alańynda óz stendin usynǵan. Bul – otandyq prodúserler men dıstrıbútorlar úshin úlken jetistik.
"Sonymen qatar, biz "Eýrazıa" halyqaralyq kınofestıvalin qaıta jańǵyrttyq. Bul naqty qadamdardyń biri dep bilemin.
Biraq biz úshin fılmderimizdiń sheteldik festıválǵa ǵana emes, óz kórermenine de keńinen jetýi asa mańyzdy. Bıyl elimizdiń kınoteatrlarynda "Tezek", "Feıkovyı Arman", "Qaıtadan" sekildi otandyq 10 fılm kórsetildi. Solardyń ishinde "Qaıtadan" fılmi prokatta 1 mıllıard teńgeden astam tabys taýyp, memleket salǵan qarajatty tolyq qaıtardy. Bul – kıno salasynda jańǵyrtýdaǵy baǵytymyzdyń durys ekeniniń bir dáleli.
Qazir kórermen kóbine jeńil janrdaǵy fılmderdi tańdap, avtorlyq týyndylardy kóp kóre bermeıdi. Sol sebepti endi jobalardy irikteý kezinde biz ıdeıa jáne senarımen qatar, fılmniń kórermenge qanshalyqty qyzyq bolatynyna da mán beremiz", - dedi Aıda Balaeva.
2024 jyldan bastap memleket tarapynan qoldaý tapqan árbir fılm aldymen el kınoteatrlarynda kórsetilýge tıis degen mindetti shart engizilgen. Tek sodan keıin ǵana onlaın-platformalarǵa shyǵarylady. Mınıstrdiń sózinshe, bul sheshim fılmderdiń qoljetimdiligin arttyryp, kórermenmen baılanys ornatýǵa sebep bolady.
"Biz tarıhı ári patrıottyq baǵyttaǵy jobalardy da turaqty túrde qoldaımyz. Sonyń aıǵaǵy – jýyrda jaryq kórgen "Kapıtan Baıtasov" fılmi. Bul týyndy – erlik, namys pen borysh aldyndaǵy adaldyq jaıynda tereń oıǵa jeteleıdi. Halyq qaharmany, polısıa kapıtany Ǵazız Baıtasovtyń erligine arnalǵan bul fılm kópshilikti izgi qundylyqtarǵa úndeıdi.
Sondaı-aq taǵy bir aıryqsha joba – "Álıa" fılmine toqtalyp ótkim keledi. "Microcosm Pictures" jaýapkershiligi shekteýli seriktestigimen birlesken joba byltyr Ulttyq kınony qoldaý ortalyǵy ótkizgen baıqaýda jeńimpaz atanǵan edi. Alaıda prodakshn-kompanıa qarjylyq sebepterge baılanysty túsirýden bas tartty. Soǵan qaramastan, aldaǵy ýaqytta bul ıdeıa qaıta jandanyp, Álıa Moldaǵulova týraly fılm mindetti túrde kórermenderge jol tartady dep senemiz", - dedi mınıstr.
Sondaı-aq, Aıda Balaevanyń sózinshe, kıno óndirisin barynsha ashyq ári zamanǵa saı etý maqsatynda e-Kıno atty sıfrlyq platforma qurylyp jatyr. Onda fılmderdiń túsirilimi, tabysy, kórermenniń sany sıaqty barlyq derek jınalady. Búginde elimizdegi kınoteatrlardyń jartysy osy júıege qosylǵan.
"Bul baǵytta jumys jalǵasýda. e-Kıno júıesi naryqtaǵy naqty jaǵdaıdy ashyq kórýge jol ashady. Naqty ózgerister óz nátıjesin bere bastady. Nátıjesinde memleket qoldaýyna ıe bolǵan elý jeti jobanyń 40-y – jas rejıserlerdiń jumysy. Al qazaq tilindegi fılmderdiń úlesi búginde 75 paıyzǵa jetti.
Kınematografıa týraly zańǵa engizilgen jańa túzetýler memleketke qarjylandyrýdyń 30 paıyzyn tikeleı "Qazaqfılm" kınostýdıasyna bólýge jol ashty. Bul – ulttyq kıno ındýstrıasynyń kóshbasshysy úshin úlken múmkindik. Búginde "Qazaqfılm" belsendi damyp, seriktestermen birlesip jumys istep, tehnıkalyq múmkindikterin arttyryp keledi. Kınostýdıa ulttyq kıno qoryn sıfrlandyrý jáne qalpyna keltirý jumystaryn júrgizýde. Sonymen birge "Qazaqanımasıa" jobasy iske qosylyp, elimizde alǵash ret anımasıany kreatıvti ındýstrıanyń bóligi retinde damytý tujyrymdamasy ázirlendi.
Bizdiń mindetimiz – shyǵarmashylyq erkindikke jaǵdaı jasaý jáne avtor men kórermen arasynda senimdi dıalog ornatý. Barlyq uıymdastyrýshylyq jáne tehnıkalyq sheshimder ashyq ári zań aıasynda qabyldanady. Qazir Ulttyq kınony qoldaý ortalyǵyn "Qazaqfılm" kınostýdıasymen biriktirý máselesi qarastyrylyp jatyr. Bul – óndiris prosesin jeńildetip, tıimdilikti arttyrýǵa baǵyttalǵan qadam. Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi aldaǵy ýaqytta da otandyq kınony damytý baǵytyndaǵy jumysyn jalǵastyra beredi", - dedi Balaeva.
Mınıstrdiń sózinshe, qoǵam tarapynan túrli suraqtar jıi túsedi.
"Solardyń keıbiri qosymsha túsindirýdi qajet etedi. Mysaly, jaqynda kóp talqylanǵan taqyryptardyń biri – rejıser Rústem Omarovtyń "Ofsaıd" atty serıalynyń YouTube jelisinen óshirilip, avtordyń Instagram paraqshasynyń buǵattalýy boldy. Bul jaǵdaıdyń jeke, ıaǵnı naqty bir akkaýntqa qatysty jaıt ekenin atap ótkim keledi. Mundaı kezde akkaýnt ıesi óz betimen onlaın-platformanyń ákimshiligine habarlasyp, paraqshany qalpyna keltirý jáne sebepterin anyqtaý týraly ótinish bere alady.
Sonymen qatar, otandyq onlaın-serıaldar men beınejobalarda ádepsiz sózderdiń qoldanylýyna baılanysty da suraqtar kóterildi. Bul rette eskeretin jaıt – qazirgi zańnamada mundaı áreket úshin naqty jaýapkershilik belgilengen. Iaǵnı, qoǵamdyq oryndarda ádepsiz sóz aıtý — usaq buzaqylyq dep tanylady. Ol úshin 20 aılyq eseptik kórsetkish kóleminde aıyppul salý, 20-dan 60 saǵatqa deıin qoǵamdyq jumystarǵa tartý nemese 5-ten 15 táýlikke deıin ákimshilik qamaýǵa alý jazasy qarastyrylǵan. Quzyrly organdar árbir osyndaı jaǵdaıdy jeke qarastyrady. Bıyl jyl basynan beri ınternettegi monıtorıń nátıjesinde osyndaı elýden astam quqyqbuzýshylyq anyqtalyp, olardyń barlyǵy boıynsha İshki ister mınıstrligine tıisti habarlama joldandy.
Biz árdaıym ashyqtyqty, shyǵarmashylyq erkindikti jáne kórermenge degen jaýapkershilikti basty maqsat etemiz. Kıno men medıa salasynyń damýy qoǵamǵa, mádenıetke jáne bárimizdi biriktiretin ortaq qundylyqtarǵa qurmetpen qaraýǵa negizdelýi tıis. Birlesken jumystar nátıjesinde otandyq kıno budan da bıik belesterdi baǵyndyra beredi dep senemiz!" - dep túıindedi ol.
