Men buǵan deıin ASHM 2 aıy boıy, jeltoqsannyń sońynan beri ASB (ISJ) (aýylsharýashylyǵy janýarlaryn sáıkestendirý bazasy) kosmomonıtorıng júıesi úshin ashpaı otyrǵanyn jazǵanmyn.
Sonyń kesirinen eki aı boıy prezıdent Toqaevtyń jaıylym jerlerge qatysty tapsyrmasy oryndalmaı otyr. Men muny mınıstr Saparhan Omarov tarapynan memleket basshysynyń bastamasyna kedergi keltirý dep sanaımyn. Halyqtyń qanshama ýaqyt sol bir «eki sıyr» ustaý úshin jaıylym jerlerdiń bosaýyn kútip otyrǵanyn aıtpaǵanda.
Endi kelip aýylsharýashylyǵy mınıstrligi elektrondy kartogramlardyń aqparattyq júıesine jerdiń agrohımıalyq jaǵdaıy týraly málimetterdi terkeýdi 2 jylǵa shegerýdi usynyp otyr.
https://agroinfo.kz/minselxoz-predlagaet-priostanovit.../...
Bul mindetteme OSYǴAN DEIİN DE 2 jylǵa, 2019 jyldan 2021 jylǵa shegerilgenin aıta ketý kerek. Mine taǵy shegerip otyr.
https://kazakh-zerno.net/149732-mskh-kazakhstana.../...
Bul fermerlerden ýaqytsha paıdalanýǵa, ıaǵnı arendaǵa alǵan bizdiń jerdi qalaı paıdalanyp jatqany týraly avtomatty elektrondy rejımde esep berý mindettemesin jáne ony qadaǵalaý múmkindigin joqqa shyǵarady.
Jerdi fermerler agrohımıany qalaı qoldanyp jatyr, onyń tynyǵýyna múmkindik bere me? Jerdi birdaqyldy tájirıbemen, tyńaıtpaýmen tozdyryp jatqan joq pa, tuqym aýystyra ma? Bylaısha aıtqanda, ASHM fermerlerdi osy mindettemelerdiń barlyǵynan bosatyp otyr.
Jerdiń naqty bir ýchaskesiniń agrohımıalyq jaǵdaıynyń taldaýyn ashyq, mindetti jáne jarıa etý – adam analızi sıaqty – jerdi kútip ustaý men oǵan qamqorlyqtyń ózegi. Óıtkeni bir fermer bir jerdi biraz jyl paıdalanyp, keıin ótkizip ketedi, al jer kelesi býynǵa qalady. Sondyqtan biz fermer jerdi durys paıdalanyp jatqanyn baqylap otyrýymyz kerek.
Sońǵy jyldardaǵy jerdi «keremet» basqarý saldarynan jer sapasy tómendep, jerdiń taqyrlanýy, a/sh jerlerinde bonıtet balynyń tómendeýi júrip jatqany jasyryn emes. Munyń barlyǵy osyndaı sheshimder saldarynan baqylaýdyń tómendeýinen bolyp otyr.
ASHM jer qatynastaryndaǵy ashyqtyqqa sabotaj jasap otyrǵany aıdan anyq. Kosmomonıtorıngke kedergi jasady, endi qoǵam nazarynan jerdiń sapalyq jaǵdaıyn jasyrmaq. Bul jerde múddeler qaqtyǵysy anyq kórinip otyr. ASHM fermerlerge sýbsıdıa beredi (árıne, eshqanda «otkatsyz»), sóıtip otyryp fermerlerdiń jerge qatysty jumysyn tıisti deńgeıde baqylaı almaıdy.
Bizge Jer qatynastaryn basqarý jónindegi tikeleı prezıdentke baǵynatyn, fermerlermen aqshaǵa qatysty qatynasy joq jeke Agenttik kerek. Jer – memlekettiń negizi, munda tolyq tártip pen ashyqtyq bolýy kerek.
P.S. QR Ekologıa, geologıa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligi de osy naqty máselege nazar aýdarady dep úmittenemin.
Muhtar Taıjannyń jazbasy
