Nazarbaev júıesine qarsy belgili saıasatker Ǵalymjan Jaqıanov mıllıoner Edýard Ogaıdy Nú-Iorktyń sotyna berdi. Jaqıanovtyń aıtýynsha, 2002 jyly saıası sebeppen qamalǵan soń Nazarbaevtyń yqpalyndaǵy "Qazaqmys" kompanıasynyń basshylary Semeıdegi "Qarajyra" kenishin tartyp alǵan, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Bul máselege qatysty Ara Media arnasy aýqymdy zertteý júrgizgen. Arna málimetinshe, Ogaı - qazaqtyń mysy men altynyna, kómirine ıe bolǵan mıllıoner. Ol - 800 mıllıon dollary bar, Forbste tizimine kiretin kásipker. Forbs málimetinshe, Ogaı jaı ǵana mıllıoner emes, yqpaly kásipkerlerdiń qatarynda bar. 54 jastaǵy Ogaı 2001 jylǵa deıin kásipkerlikpen aınalysqan. 32 jasynda "Qazaqmystyń" atqarýshy dırektory bolǵan, al 2005-2006 jyldary SHQO ákiminiń orynbasary qyzmetin atqarǵan. Ol kezde SHQO ákimi - Hrapýnov. Keıin Ogaı taǵy "Qazaqmysqa" kelgen. Qazir ol - "Qazaqmysty" ıelenip otyrǵan eki adamnyń biri.
"Edýard Ogaı keıin kómirge de aýyz salǵan. Semeıdegi "Qarajyra" kómir kenishine kiretin "Qarajyranyń" 70 paıyz aksıasy Ogaıǵa tıesili. Áıeli, ózi, baýyry bólip alǵan. Jaqıanov dál osy "Qarajyra" kenishine baılanysty Ogaıdy sotqa berdi. Ol "Ogaı Qarajyrany zańsyz ıelendi. 2002 jyly Nazarbaevtyń qysymymen sottalǵanda, óziniń menshigindegi Semeı kómir kompanıasynan tartyp aldy" dep sanaıdy", - delinedi arna málimetinde.
Al Qarajyra - quramynda 1000-nan asa adam jumys isteıtin, jylyna 7-8 mıllıon tonna kómir óndiretin asa iri ken orny. Búginde osy baılyqqa ıe bolyp otyrǵan Ogaıdyń kompanıasynyń esebinshe, kenishtegi kómir qory 1 mlrd 231 mln tonnaǵa jetedi.
Arna Daily Beast gazetiniń de derekterin keltirgen. Oǵan súıensek, Ogaı - Qazaqstannyń eks-prezıdenti Nazarbaevpen tyǵyz baılanysy bar adamdardyń biri.
"2002 jyly aksıonerlerdiń qoldan jasalǵan hattamasy negizinde Ogaıdyń adamdary kompanıaǵa basyp kirgen. Sodan soń óziniń menejerlerin kompanıaǵa kirgizgen. Semeı kómirdiń aktıvterin birtindep tartyp alǵan. Osy shema barysynda "Semeı kómir" bankrot dep tanylǵan. Jasandy aýksıon ótkizip, oǵan Ogaıdyń baýyrynyń kompanıasy men óziniń kompanıasy qatysqan. Sonda aýksıon óz aralarynda ótkizilgen", - delinedi arna málimetinde.
Ogaı keıin Saýd Arabıasy sultanynyń úıin, Tramptyń AQSH-taǵy ǵımaratynan záýlim saraı satyp alǵan. Ogaıdyń taǵy bir saraılarynyń quny 100 mıllıon dollardan asady eken.
Halyqaralyq basylymdar osynsha baılyqtyń ıesi Ogaıdyń Nazarbaevpen tyǵyz qarym-qatynasy baryna senimdi.
"Qazaqmystyń Nazarbaevpen baılanysy bar ekeni bul kúnde esh qupıa emes. Qazaqmys kompanıasynyń 30 paıyz aksıasy Ogaıǵa tıesili bolsa, qalǵan 70 paıyzy mıllıarder Vladımır Kımge tıesili. Al Nazarbaevtyń kóp jylǵy senimdi serigi Vladımır Nıdiń Vladımır Kımmen baılanysy bar ekeni aqparat quraldarynda jıi jazylady. Vladımır Nı "Qazaqmysta" 1999-2010 jyldar aralyǵynda dırektorlar keńesiniń múshesi, tóraǵasy bolǵan. ...Al Qarajyra kompanıasy aksıasynyń 10 paıyzy Erlan Nyǵmatýllınniń menshiginde. Erlan Nyǵmatýllın - kóp jyl Nazarbaevtyń aınalasynda júrgen Nurlan Nyǵmatýllınniń egizi. Al Vladımır Nıdiń "Qazaqmystyń" basshysy Vladımır Kımmen de, Nurlan Nyǵmatýllınmen de qojaıyn atynan, ıaǵnı Nursultan Nazarbaevtyń atynan sóılesken áńgimesi deıtin aýdıolar YouTube-ta kóp", - delinedi arna málimetinde.
Sonymen qatar, Ara media dereginshe, "Qazaqmys" Nazarbaevtyń qorlaryna keıingi 4 jylda 79,4 mlrd teńge bergen.
"Kım men Ogaıdyń Nazarbaevpen alys-berisi aıta bersek kóp, taýsylmaıdy. Iaǵnı Jaqıanovtyń "Semeı kómir" kompanıasyn bankrot dep tanyp, Qarajyra kenishin Ogaıdyń ıelegine ótkizý prosesine Qazaqstannyń burynǵy bıliginiń yqpaly bar ekenin aıqyn ańǵarýǵa bolady", - delinedi arna aqparatynda.
Bul máselege Jaqıanovtyń ózi de pikir bildirgen.
"Biz, Semeı kompanıasynyń aksıonerleri aqyldasyp, Edýard pen Marına Ogaıdy sotqa berip otyrmyz. Al nege Amerıka Qurama Shtattary deseńder, Ogaılar jáne basqa da jaýapkerler Amerıkada turyp jatyr, sol jaqta úıleri bar, sharýa-jumystaryn sol jaqta bitirip jatyr. Bylaısha aıtqanda, osy jaqtan alyp ketken aqshalaryn sol jaqta jýyp-shaıyp jatyr. Sol sebepten dál osy Amerıkada ótýge tıisti. Ekinshi jaǵynan Qazaqstandaǵy sottyń jaǵdaıyn ózderińiz jaqsy bilesizder.
Kóp jyl boıy bılik basynda Nazarbaev boldy ǵoı, Ogaılar bolsa Nazarbaevtyń eń janynda júrgen adamdar. Kim biledi?! Nazarbaevpen birlesip istegen dúnıe shyǵar?! Sol sebepti Nazarbaev 2022 jyly bılikten túgelimen ketkenshe bul sharýany qozǵaýǵa kelmedi. ... Jalǵyz ǵana emespin, birneshe aksıoner bar. Báriniń qolynda osyndaı qujattar (aksıoner ekeni týraly - esk.) bar. ...Bul oqıǵa 2001 jyly bastaldy. 2001 jyly Nazarbaevtyń kúıeý balasy Rahat Álıevpen úlken bir áńgime boldy. Artynan Qazaqstan demokratıalyq tańdaýy qozǵalysy uıymdastyryldy. Odan keıin Úkimet ornynda, memlekettik qyzmette júrgender otstavkaǵa ketken bolatynbyz. 2002-ge aýysqan kezde Nazarbaevtyń tikeleı tapsyrmasymen qalyń tekserý keldi. Aıaǵynan úlken kólemdegi aıyppul saldy. Ol kezde ózimdi túrmege japty. Sot ótip jatty. Artynan kompanıany (Qarajyrany - esk.) bir adamdar kelip basyp aldy. Kompanıa basshysyz qaldy, kompanıanyń ishindegi kóp adam qýdalaýǵa ushyrady. Men bul áńgimeni artynan estidim. Ol kezde Qusmurynda abaqtyda jattym. Artynan Ogaı degenderdi bildik. ...Tonap ketti dese de bolady. Zań tilimen aıtsaq tonaý ǵoı. Qaradan qarap otyryp tegin qoldaryna alyp ketip otyr. Bul reıderlik qana emes, shyn máninde tonaýshylar. Onyń artynda Nazarbaev bar ma, Nı bar ma, Qazaqmys bar ma, ony sot sheshedi", - deıdi Jaqıanov.
