«Alma» desek, oıymyzǵa Túlkibas oralary sózsiz. Keńes úkimeti kezinde-aq, búkil álemge almamen aty shyqqan aýdanda búginde alma jınaý maýsymy qyzypa-aq tur. Ázirdiń ózinde túlkibastyq sharýalar 5 myń tonna jemis jınap úlgergen. Jalpy aýdanda alma ósirý isimen 76 sharýa qojalyǵy aınalysady. Jyl sońyna deıin 6 myń tonna «aport» terýge qulshynyp otyrǵan túlkibastyq baǵbandar mejeni byltyrǵydan 2 myń tonnaǵa artyq alýdy boljap otyr. Dámi til úıirer túlkibastyq almalar búginde elimizdiń Almaty, Astana, Qaraǵandy qalalaryna jóneltilýde. «Aporttyń» alma baýlarynan bosatylý baǵasy kelisine 250 teńgeniń kóleminde bolyp tur.

Ia, ras Túlkibas aýdany alma baý ósirýge óte yńǵaıly aýdan. Aýdan aýmaǵynda qazirgi tańda 76 aýylsharýashylyǵy taýaryn óndirýshi agroqurylymdar alma baýyn ósirýmen aınalysady. Joǵaryda aıtylǵan sharýa qojalyqtardyń basym bóligi halyq arasynda kóp suranysqa ıe Gala, Fýdjı, Gollden Delıshes, Star Krımson, Legalına, Aıdaret syndy alma suryptaryn ósiredi. Sondaı agroqurylymnyń biri – «Kóktal» sharýa qojalyǵy. Búginde bul qojalyqtyń ıeliginde 350 gektar baýly jer bar. Onyń 330 gektaryna  alma, 19 gektaryna  qara órik otyrǵyzylǵan.

«Bizdiń qojalyq ıeligindegi jerler  Shaqpaq jáne Aqbıik aýyl okrýgterinde ornalasqan.  Onyń sebebi – taýly aýmaq ıaǵnı alma ósirýge óte yńǵaıly sanalady.  Bıylǵy ónim jınaý naýqanyn bastap jiberdik. Almalarymyzdy baý basynan satyp alyp ketip jatqandar kóp. Eń sapaly degen almalarymyzdy saqtaı tyn  2 myń tonna qoımamyz da bar. Bul bizge mol ónimdi ysyrapsyz, shyǵynsyz jınap alyp, qolaıly suranysy mol kezeńderde alma satýymyzǵa múmkindik beredi» ,  - deıdi qojalyq tóraǵasy Beıbit Tóleshev.



Búgingi kúnde Túlkibas aýdannyńda 3077 gektar alma baý alqaby jaıqalyp tur. Onyń ishinde 2218 gektar  2007 jyldan beri otyrǵyzylǵan jas baý sanalady. Sonymen qatar, aýdanda az jerden mol  ónimdi alýǵa  (1 ga jerde 2000 dana kóshetten asa býdandastyrylǵan alma aǵashtary) maqsattalǵan qarqyndy baý sharýashylyǵy da qatar damýda. Qazirgi tańda aýdan aýmaǵynda qarqyndy alma baý kólemi 300 gektardan asyp jyǵylady eken.

Aıta keterligi aýdan aýmaǵynda qys mezgilinde almany saqtaıtyn  sıymdylyǵy 12500 tonnany quraıtyń 7 jemis-jıdek saqtaıtyń qoıma  jumys isteıdi. Bul degenimiz aýdannyń brendi sanalatyn alma ónimin uzaq ýaqyt saqtap, qys, kóktem mezgilderinde osy ónimge degen suranysty azaıtaýǵa yqpal etedi.

Statısıkalyq málimetterge súıensek, aýdanda 1991-2016 jyldar aralyǵynda barlyǵy 1619,5 gektar  jerge alma baý men júzimdikter egilip, 13,5 gektar  jerge jylyjaı salynǵan.  Sondaı-aq, 4474 gektar jerge tamshylatyp sýǵarý ádisi engizilipti.  Munyń kóbisi sońǵy jyldary engizilgen QR údemeli ındýstrıaldy-ınnovasıalyq «Agrobıznes – 2020» baǵdarlamasy aıasynda iske asypty.  Iaǵnı, bul  «Agrobıznes-2020» baǵdarlamasynyń sharapatyn Túlkibas aýdany molynan kórip otyr degen sóz.  Osyǵan oraı aýdandaǵy ónim kólemi kúrt artqan. Ásirese Túlkibastyń almasyn aldaǵy ýaqytta kóbirek egip, mol ónim alý baǵytynda jumystar atqarylýda.