«Altyn adam» Ázirbaıjanda

Dalanews 30 mam. 2018 05:16 1287

22 mamyrynda Ázirbaıjan Ulttyq tarıh mýzeıinde QR Ulttyq mýzeıiniń halyqaralyq «Altyn adamnyń álem mýzeılerine sherýi» kórme jobasyn júzege asyrý aıasyndaǵy «Uly Dala murasy: zergerlik óner jaýharlary» atty kórmesi óz jumysyn bastady.



Kórmeni Qazaqstannyń Ázirbaıjandaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi Beıbit Isabaev ashty. Kórmeniń saltanatty ashylý rásimindegi sózinde:

– Búgingi kórmeniń basty eksponaty «Altyn adam» nemese «qazaq Týtanhamony» bolmaq. «Altyn adam» Qazaqstannyń mádenı-tarıhı qundylyǵy sanalady, – dedi elshi.

«Altyn adam» ótken jyldan bastap álem mýzeılerine óz sherýin bastaǵan bolatyn. Ázirbaıjan – bul úshinshi el. Kórme Reseıde, Belorýsıada ótken bolatyn. Qazaqstan taraby uıymdastyrǵan kórmeni endi Eýropadaǵy Parıj, AQSH, Japonıada da uıymdastyralady dep kútilýde.



– Ázirbaıjanda bir jarym aı boıy jalǵasatyn «Uly dala murasy: Zergerlik óner jaýharlary» atty kórmeniń bizdiń elderimiz arasyndaǵy baýyrlas dostyq rýhynda ótip, elderimizdiń mádenı baılanystardyń damýyna eleýli serpilis beretine senimdimin. Kelýshiler búgin saq dáýirindegi tarıhqa boılap, kórmeden úlken rahat alady dep úmittenemin. Sóz sońynda Mádenıet mınıstrligi men Ázirbaıjan Ulttyq tarıh mýzeıine, Ázirbaıjan Ǵylym akademıasynyń basshylyǵyna osy kórmeni daıyndaý isine kórsetken kómegi úshin taǵy da alǵysymdy bildirýge ruqsat etińizder, – dedi Beıbit Isabaev.

Búginde Qazaqstan men Ázirbaıjan arasyndaǵy eki jaqty mádenı-gýmanıtarlyq yntymaqtastyq barlyq baǵytta oń serpinmen damyp keledi. Halyqaralyq «Altyn adamnyń» álem mýzeılerine sherýi» kórme jobasynyń maqsaty sheteldik kórermenderdi erte temir dáýirindegi Eýrazıa Uly dala beldeýiniń mádenı muralarymen tanysýǵa bolady.

Kórmede QR Ulttyq mýzeıi qorynan b.z. deıingi VII-İİİ ǵasyrlarǵa jatatyn altyn buıymdar koleksıasy men Esik qorǵanynan tabylǵan saq jaýyngeri tolyq kıimi qoıylǵan. Al kórmeniń negizgi eksponaty – 1969 jyly Almaty qalasynan shyǵysqa qaraı 50 shaqyrym jerdegi Esik qorǵanynan belgili arheolog Kemal Aqyshev basqarǵan arheologıalyq ekspedısıa tapqan «Altyn adam».

Kósemniń kostúmi men bas kıiminiń barlyq áshekeıleri kıimge tigilgen retimen ózgerissiz saqtalǵan. Barlyq áshekeıler óner týyndysy jáne skıftik-sibirlik ań stıliniń eskertkishterine jatady. Búginde «Altyn adam» búkil álemge tanymal jáne Qazaqstannyń sımvoly bolyp sanalady. Arheologtar «Altyn adamnyń» jerleý kamerasynnan barlyǵy 4800 áshekeı tapqan. Bul buryn-sońdy tabylǵan qorǵandar ishindegi Mysyr perǵaýyny Týtanhamonnyń qabirinen keıingi eń kóp altyn áshekeıler tabylǵan qorǵan bolyp sanalady. Sol sıaqty kórmede QR Ulttyq mýzeıiniń qorlarynan HİH ǵasyr men HH ǵasyrdyń ortasyna deıingi ýaqytqa jatatyn kúmisten jasalǵan áıelder áshekeıleri tanystyrylady.

Ázirbaıjannyń Mádenıet mınıstriniń orynbasary Sevda Mamedalıeva kórmege qatysýshylarǵa arnalǵan quttyqtaý sózinde: «Bizdiń halyqtarymyzdy ortaq tamyrlarymyz, ortaq dástúrlerimiz, ortaq mádenıetimiz biriktiredi. Búgin biz túrki mádenıetine, qazaq mádenıetine arnalǵan tamasha kórmeniń ashylýyna kýáger bolamyz. Bul – álemniń kóptegen elderinde bolyp úlgergen «Altyn adam». Búgin biz qazaq halqynyń osyndaı keremet týyndysyn ózimizde – Baký qalasynda kórý múmkindigine ıe bolyp otyrmyz. Osylardyń barlyǵynyń 28 mamyrda atap ótkeli otyrǵan Ázerbaıjan Demokratıalyq Respýblıkasynyń 100 jyldyq merekesi qarsańynda ótip otyrǵany aıtýly oqıǵa. Biz osyndaı tamasha kórme úshin qazaq halqyna, sol sıaqty kórmeni uıymdastyrýǵa qatysqandarǵa derbesalǵysymyzdy bildiremiz», - dep atap ótti.



Qazaqstan arheologıa ǵylymy 1969-2013 jyldar arasynda álemge Eýrazıa Uly Dala beldeýiniń mádenı murasy sanalatyn alty «Altyn adamdy» kórsetti. «Uly Dala murasy: zergerlik óner jaýharlary» kórmesinde tanystyrylatyn zergerlik óner týyndylary – Eýrazıanyń dalalyq mádenıetiniń ózindik stıli men erekshelikterin beıneleıtin áshekeı-buıymdar men bizge aty belgisiz tarıh tereńinde qalǵan sheberlerdiń qoldarynan shyqqan týyndylardyń bir bóligi ǵana.

Ázerbaıjan Ulttyq tarıh mýzeıiniń dırektory Naılá Velıhanly: «Altyn adam» - Bul Qazaqstannyń sımvoly, bul táýelsizdik sımvoly. Bizdiń qazaq dostarymyz «Altyn adamdy» kúlli álemge kórsetip, ejelgi túrkiler mádenıetiniń shyn máninde tarıh qoınaýyna ketetinin dáleldeýde» -, dep atap kórsetti.

Sol sıaqty kórme aıasynda QR Ulttyq mýzeıiniń dırektor orynbasary Abaı Satýbaldınniń, Ázirbaıjan Ulttyq tarıh mýzeıiniń dırektory Naılá Velıhanlynyń, t.ǵ.d. profesor Zeınolla Samashevtiń jáne akademık Shahın Mýstafaevtyń qatysýlarymen pres-konferensıa ótti.

QR Ulttyq mýzeıiniń baspasóz qyzmeti

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar
UQK-da aýys-túıis boldy
16 qyr. 2024 09:34