Forýmǵa Almaty qalasynyń ákimi Baýyrjan Baıbek, «Baıterek» UBH» AQ basqarma tóraǵasy Erbolat Dosaev, «Kazkommersbank» AQ Dırektorlar keńesiniń tóraǵasy Keńes Raqyshev, sondaı-aq, Reseı, Izraıl, Ońtústik Koreıa, AQSH, Meksıka, Germanıa jáne basqa da elderden kelgen sarapshylar, bıznes qaýymdastyq, memlekettik organ ókilderi, startap jasaýshylar jáne bolashaqty boljaıtyn fýtýrologtar qatysty.
Óziniń kirispe sózinde B. Baıbek qazaqstandyq ónertapqyshtardyń 84 paıyzy Almatyda turatyndyǵyn atap ótti.
– Búgingi tańda 10 almatylyqtyń altaýy shaǵyn jáne orta bıznes salasynda jumys isteıdi. 2015 jyldyń qorytyndysy boıynsha Jalpy óńirlik ónimniń somasy 39 mlrd dollardan asty. Mysaly, Almaty qalasynyń Jalpy óńirlik ónimi Serbıanyń Jalpy óńirlik óniminen joǵary, sondaı-aq, Mońǵolıanyń JÓÓ-nen 3,5 ese, Qyrǵyzstannyń JJÓ-nen 6 ese joǵary. Qazir Almatyda 1,7 mln adam tirkelgen. Biraq, bizdiń derek boıynsha olardyń qataryna taǵy 500 myń adamdy qosýǵa bolady. Al Almatyǵa irgeles eldimekenderde, ıaǵnı aglomerasıada - 3 mln adam turady. Almatylyqtardyń ómir súrý deńgeıi orta eseppen elimizdiń basqa óńirlerinen - 2,2 esege joǵary. Qalanyń damýyna ásirese kásipkerler qomaqty úles qosýda, – dedi qala basshysy.
Sonymen qatar, B. Baıbek, búginde Almatyny servıstik qaladan ınovasıalyq smart-sıtıge aınaldyrý jaǵyna basymdyq berilip jatqandyǵyn jetkizdi.
«Álemde kóptegen qalalar osy smart-sıtı dárejesine kóterilip jatyr. Biz, de osy dárejege jetý úshin júıeli turǵyda áreket jasap jatyrmyz. Bul úshin Almatyda ınovasıalyq kapıtal men adam kapıtaly bar», – dedi B. Baıbek.
Ákimniń aıtýynsha, qalanyń áleýeti áli de jetkilikti deńgeıde qoldanylmaı keledi.
«Bul jerde qalanyń ınovasıalyq áleýeti pen ınovasıalyq ortasyn damytý – Almatyny ınovasıa jáne tehnologıa ortalyǵyna aınaldyrýda mańyzdy strategıa bolyp tabylady. Basty mindet - ınovasıalyq ekologıalyq júıeni qurý. Qala, ınovasıalyq qalaǵa aınalýy úshin kapıtal men ıdeıalar qajet. Al olar bizde bar. Endi bul iske jańashyl azamattar men myqty kompanıalardy tartýymyz qajet», – dedi ákim.
Almaty búdjetiniń 75 paıyzǵa jýyǵy qalaǵa jańadan qosylǵan eldimekenderdiń damýyna jumsalýda.
– Almaty - Nú-Iork, Kopengagen nemese Ystambul qalalary sıaqty bolýǵa umtylmaıdy. Almaty İle Alataýynyń bókterinde ornalasqan biregeı qala. Almaty - álemdegi bes týrısik ortalyqtardyń biri. Biraq, bizde problemalar jetkilikti. Biz qazir olardy sheshýge kúsh salyp jatyrmyz, – dedi ákim.
Sonymen qatar, B. Baıbek búginde qalada shaǵyn jáne orta bıznesti damytýǵa barlyq jaǵdaıdyń jasalyp jatqandyǵyn atap ótti. Almaty qalasy búdjetiniń 75 paıyzǵa jýyǵy qalaǵa jańadan qosylǵan eldimekenderdiń damýyna jumsalýda.
– Qazir biz búrokratıalyq kedergilerdi azaıtýǵa kúsh salyp jatyrmyz. Bul jerde jańa zamanaýı tehnologıalar qoldanylýda. Árıne, turǵyndardyń mentalıtetin ózgertý kerek. Bul jerde turǵyndar úshin ómir súrýge qolaıly jaǵdaı jasaý jáne qaýipsizdikti qamtamasyz etý - óte mańyzdy, – dedi qala basshysy.
«Baıterek» Ulttyq basqarýshy holdıńi» AQ basqarma tóraǵasy Erbolat Dosaev Almatyda kólik ınfraqurylymyn damytyp, ekologıa máselesin sheshý qajettigin málimdedi.
– Biz tehnologıalyq jaǵynan artta qalǵanymyzdy moıyndaımyz. Sol úshin, birinshi kezekte, kólik ınfraqurylymyn damytý qajet. Almaty týraly aıtqanda kólik jáne ekologıa máselesin aınalyp ótýge bolmaıdy. Biz osy eki problemany qalaıda sheshýimiz kerek. Men óz tarapymnan barynsha qoldaý kórsetýge daıynmyn. Barlyq máseleni sheshe almasaq ta, olardy edáýir azaıtýǵa bolady. Árıne, «Almaty qalasyn damytý-2020» baǵdarlamasy jaqsy ázirlengen. Biraq, ol arqyly qaladaǵy barlyq ózekti máselelerdi sheshý múmkin emes. Almatynyń áleýeti óte joǵary. Biraq, biz ony tolyq paıdalanyp jatqan joqpyz. Sondyqtan, qaladaǵy bir emes, barlyq ınfraqurylymdy damytýǵa laıyqty deńgeıde qoldaý kórsetýmiz qajet, – dedi E. Dosaev.
Búgin, ońtústik astanada «Almaty – ómir súrýge jáne bızneske qolaıly qala» 5-shi Inovasıalyq forýmy barysynda belgili ýrbanıst, Gehl Arhitects kompanıasynyń dırektory Rıkardo Marını Almaty elektromobılder qalasyna aınalatynyn alǵa tartty.
– Almaty – bul tek qana saýda ortalyqtarynan turmaıdy. Almatynyń sımvoldarynyń biri - birinshi kezekte Kók bazar. Qalada kólikter emes, adam sanyn arttyrý úshin ne isteý kerek? Ekologıany jaqsartyp, velosıped joldaryn kóbeıtý qajet. Mysaly, Londonda kólik júrgizýshileri kóliktiń paıdalanylǵan gazy úshin de salyq tóleıdi. Onyń ústine qala ortalyǵynda joldar aqyly bolǵan. Qazaqstanda da solaı jasaýǵa bolady, – dedi ol.
Sonymen qatar, ol qalada avtoturaq baǵasy ósetin bolsa, kólikterdiń sany azaıatyndyǵyn jetkizdi. «Londonda avtoturaqtar azaıtylyp jatyr. Biz birtindep elektr qýatymen júretin elektromobılderge aýysyp jatyrmyz. Almaty da elektromobılder qalasyna aınalýy tıis. Oǵan qosa, avtoturaqtardy qalanyń tómengi jaǵyna aýystyrýǵa bolady», - dedi R. Marını.
Óz kezeginde qala ákimi Baýyrjan Baıbek qalada aqyly avtoturaq júıesi engizilgendigin, bul qala ortalyǵynda kólik keptelisin azaıtýǵa septigin tıgizetindigin aıtty.
"QmD" aqparat
