Sý resýrstary jáne ırrıgasıa mınıstrligi depýtat Maqsat Tolyqbaıdyń depýtattyq saýalyna jaýap berdi, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Másele qaıdan shyqty?

Májilis depýtaty Maqsat Tolyqbaı Jambyl oblysynda bıznesmenniń qarapaıym halyqqa kórsetip otyrǵan qysastyǵyn aıtty. Ol Májilis minberinde sý resýrstary jáne ırrıgasıa mınıstri Nurjan Nurjigitovten jaýap berýdi talap etti.

Depýtat muny bassyzdyq dep atap, mán-jaıdy túsindirdi.

"Bir fazenda úshin bastaýyn Qyrǵyzstannan alatyn Shý ózenin óziniń qorasyna buryp alý degen ne sumdyq? Shý — transshekaralyq ózen. Syrdarıaǵa baryp qosylýy kerek. Alaıda etektegi elge jetpeı, Sozaq dalasy sorǵa aınalǵaly birneshe jyl boldy.

Turǵyndardyń aıtýynsha, tas pen topyraqtan bóget salyp, ózenniń aǵysyn toqtatyp tastaǵan moıynqumdyq bıznesmenge sot joq. 12 myń iri qarasy bar deıdi. Dronmen túsirilgen foto-vıdeolaryna deıin qolyma ustatty. Ózen birneshe jerden zańsyz bógelgen", - deıdi Maqsat Tolyqbaı.

Onyń sózinshe, maýsymda Jambyl oblysyna barǵan saparynda bul aqparattyń ras-ótirigin premer-mınıstrdiń ózi suraǵan, alaıda jergilikti sheneýnikter men salalyq mınıstirlik bul "jalǵan aqparat" dep Bektenovti keri qaıtarǵan.

"Sý resýrstary mınıstri bul fazendany nege qorǵashtap álek? Jaǵdaıdy bilmeı me, álde kásipkerge sózi ótpeı me? Nemese 12 myń sıyr asyraıtyn sharýashylyq mınıstr Nurjan Nurjigitovtyń ózine tıesili me? Tez arada mán-jaıdy túsindirmeseńizder, dalasy sorǵa aınalǵan Sozaq aýdanyndaǵy 8 aýyldyń turǵyndary Astanaǵa keleıin dep otyr", - dedi depýtat.

Maqsat Tolyqbaıdyń aıtýynsha, ózendi jaǵalaı mekendegen 80 myń halyq ekologıalyq apattyń aldynda tur.

"Sozaqtyqtardyń onsyzda ýran óndirisinen kórip jatqan ekologıalyq zardaby az emes edi. Endi mine, sýdyń joqtyǵynan jeri qyzyl qumǵa, dalasy aıtaqyrǵa aınalyp, malmen kúneltken halyq shabyndyq shóptiń ózin Qyzylordadan satyp alýǵa májbúrmiz deıdi. Áıtpese bir kezderi Syrdarıaǵa deıin jetetin Shý ózeniniń eki jaǵy qamys, aınalasy shabyndyq bolǵan. Qazir ár jerde bir bólinip qalǵan, sasyp jatqan sý baldyrynan basqa eshteńe tappaısyń.

Alataýdan aqqan sý nege aıaǵyna deıin jetpeı jatyr? Sý resýrstary mınıstrinen tez arada sý rettegish quraldary men zańsyz salynǵan bógetterdi buzýǵa yqtal etýin talap etemin.

Sondaı-aq, gıdrotehnıkalyq qurylys-jaılardyń is júzindegi esebi júrgizilsin. Buǵan qosa ózenniń arnasyn buryp alyp, aınalasyn topyraq, taspen qorshaǵan fazenda jaıynda baıandalǵan vıdeo-fotoǵa mınıstrlik tarapynan túsinikteme berilsin. Monıtorıń pen baqylaýdy kúsheıtip, ózenge mehanıkalyq tazalaý jumystaryn júrgizýdi suraımyn", - dep talap etti ol.

 Mınıstrlik ne dep jaýap qatty?

Vedomstvo málimetinshe, 8 sáýirde sý resýrstary jáne ırrıgasıa mınıstri Nurjan Nurjigitov Túrkistan oblysy Sozaq aýdanynyń turǵyndarymen kezdesip, sý máselesine qatysty mańyzdy jobalardyń júzege asyrylyp jatqany týraly jáne bıyl Shý ózeniniń sýyn tıimdi bólý jáne retteý nátıjesinde sý aǵynynyń 1 aı̆ǵa erte kelgeni, sondaı̆-aq, byltyrdan 300 mln.m3 artyq sý jiberilgeni týraly málimdegen.

"Moı̆ynqum aýdany ákimdiginiń aqparatyna sáı̆kes ózen mańaı̆ynda 68 shaǵyn sharýa qojalyǵy jáne eki iri JSHS bar, olarda tıisinshe 5800 jáne 1700 bas iri qara mal ustalady. Ózen arnasyn óz betimen burý derekteri tirkelmegen. Barlyq sýarmaly alqap sý sharýashylyǵy lımıtteri men ruqsat etilgen tártipke sáı̆kes sýmen qamtamasyz etiledi.