Buqaralyq aqparat quraldarymen kezdesýde B.Baıahatova elimizde bul merekege erekshe kóńil bólinip otyrǵanyn atap ótti. Balaly otbasylardyń zańdy múddesi men quqyqtaryn qorǵaý Qazaqstannyń memlekettik baǵdarlamasynyń negizgi baǵyttary bolatynyn atap ótti.
Sonymen birge, bala týýdy yntalandyrý maqsatynda kópbalaly analardyń mártebesi men bedelin kóterý, múmkinshiligi shekteýli balalardy qoldaý, az qamtamasyz etilgen otbasylaryna memlekettik járdemaqylar men tólemder qarastyrylǵan.
Baǵdarlamada bala týýǵa qatysty járdemaqylar, bir jasqa deıingi bala kútimine tólenetin járdemaqylar, bala týýǵa jáne júktilikke baılanysty tabystan aıyrylǵan jaǵdaıda tólenetin tólemder, bala kútimine baılanysty eńbek demalysyndaǵy áıelderge arnalǵan mindetti zeınetaqy tólemderin sýbsıdıalaý, «Altyn alqa», «Kúmis alqa» tósbelgisimen nemese «Batyr ana» ataǵyn alǵan, I jáne II dárejeli «Analyq dańq» ordenimen marapattalǵan kóp balaly analarǵa tabystan táýelsiz tólenetin aı saıynǵy járdemaqylar qarastyrylǵan.
– Sońǵy 10 jylda bala týýǵa qatysty járdemaqy 8 esege artyp, 16 380 teńgeden 142 947 myń teńgeni qurady. 2017 jyldyń qorytyndysy boıynsha bala týýǵa qatysty járdemaqyny 392 myń adam 34,7 mlrd. teńge somasynda aldy, – dedi B.Baıahatova.
Sonymen birge, bir jasqa deıingi bala kútimine arnalǵan járdemaqy sońǵy 10 jylda 4 ese artyp, 20 195 teńgeni quraǵan.
2017 jyldyń qorytyndysy boıynsha bir jasqa deıingi bala kútimine arnalǵan járdemaqy 145 myń adamǵa 32,4 mlrd teńge somasynda aýdarylyp, al 2018 jyldyń 1 qańtarynda 132 myńǵa jýyq adamǵa 9,8 mlrd teńge jalpy somasynda qoldaý kórsetilgeni baspasóz máslıhatynda málim boldy.
Budan ózge, B.Baıahatova 2008 jyldan bastap bala týýǵa jáne júktilikke baılanysty tabystan aıyrylǵan jaǵdaıda tólenetin tólemderdiń engizilgenin erekshelikter jóninde de aıtyp berdi.
2017 jyly 180 myńǵa jýyq adam 62,6 mlrd teńge somasynda atalǵan tólem túrin alǵan. Tek 2018 jyldyń 1 qańtarynda 68,5 myńǵa jýyq adamǵa 22,4 mlrd. teńge aýdaryldy.
Bir jastan kámelettik jasqa tolǵanǵa deıingi balalar kútimine arnalǵan járdemaqylarǵa toqtalsaq, 2017 jyly ÁSMQ esebinen 225 myńnan asa adamǵa 74,1 mlrd teńge somasynda járdemaqy berildi.
Búgingi tańda 265 myńnan asa adamǵa 29,2 mlrd teńge tólendi.
Sonymen qatar, jumys isteıtin áıelder sanynyń kóbeıýiniń oń úrdisi baıqalady. Bul ÁSMQ esebinen bir jasqa deıingi bala kútimine arnalǵan járdemaqy alýshylar sanynyń artylǵanyn kórsetedi. 2013 jyly atalǵan járdemaqy túri 135 myńnan asa adamǵa aýdarylsa, 2017 jyly olardyń jalpy sany 225 myń adamdy qurady.
Bul rette 2014 jyldan bastap bir jasqa deıingi bala kútimine arnalǵan tólemderdi alýshylardyń zeınetaqy jarnalaryn sýbsıdıalaýdyń engizilgenin aıta ketken jón.
– 2017 jyly respýblıkalyq búdjetten derbes zeınetaqy shotyna bir jasqa deıingi bala kútimine arnalǵan járdemaqyny 85 myńǵa jýyq alýshyǵa ÁSMQ –dan 4,4 mlrd teńge aýdaryldy. 2018 jyldyń 1 mamyrynda 80 myńǵa jýyq alýshyǵa 1,4 mlrd teńge bólindi, – dedi B.Baıahatova.
Sonymen birge, B.Baıahatova kópbalaly otbasy memlekettik áleýmettik saıasattyń tıimdi kórsetkishi ekenin atap ótti.
Memleket kópbalaly analarǵa «Altyn alqa», «Kúmis alqa» tósbelgisimen marapattaı otyryp, materıaldyq kómek te kórsetip keledi.
Osylaısha, batyr analar 6,4 AEK mólsherinde nemese 15,392 teńge kóleminde ómirlik kómek alýda. Olarǵa salyqtyq jeńildikter, atap aıtsaq, kólik quraldary salyǵyna, memlekettik baj jáne taǵy basqa salyqtarǵa jeńilikter de qarastyrylǵan.
– 2018 jyldyń qańtar-naýryz aılarynda dúnıege kelgen sábıler sany 92,6 myńdy qurady, bul 2017 jyldyń tıisti kezeńimen salystyrǵanda 0,3 paıyzǵa artylǵan. 1000 adamǵa jalpy týý shamasy 20,57 týýdy qurady. Sonymen birge, Qazaqstanda otbasynyń sany 4 mıllıonǵa artyldy, otbasylyq shamasy – 3,5 qurap otyr, – dedi bilikti maman.
Spıker 2010 jyldan bastap memlekettik járdemaqy ata-analardyń, asyrap alýshylardyń, qamqorshynyń, kámelettik jasqa deıingi múmkindigi shekteýli balany tárbıelep otyrǵan ata-analardyń eń tómengi jalaqysyna 1,05 kóleminde memlekettik járdemaqy engizilgenin jetkizdi.
Osyǵan sáıkes, 2017 jyly 77 myńǵa jýyq otbasyǵa 24 mlrd teńge somasynda atalǵan járdemaqy bólindi. 2018 jyldyń 1 mamyrynda 79 myńǵa jýyq adamǵa 9,8 mlrd teńge somasynda tólem aýdarylǵan.
Óz kezeginde ol memleket óz azamattaryna qamqorlyq jasap otyrǵanyn jáne tólenetin járdemaqynyń kólemi artyp keletinin jetkizdi.
Osylaısha, ana men balany qoldaý boıynsha qurylǵan ulttyq modeli týý yntasyn qamtamasyz etedi jáne otbasyndaǵy bala tárbıesine járdemdesedi.
