يلحام الييەۆ: «تاۋلى قاراباقتا رەفەرەندۋم وتكىزۋگە كەلىسپەيمىز»

Dalanews 23 قاز. 2020 04:04 865

باكۋ تاۋلى قاراباقتا رەفەرەندۋم وتكىزۋگە ەشقاشان كەلىسپەيدى. بۇل تۋرالى ءازىربايجان پرەزيدەنتى يلحام الييەۆ جاپونيالىق Nikkei گازەتىنە بەرگەن سۇقباتىندا جەتكىزدى.

«تاۋلى قاراباقتا ەشقانداي رەفەرەندۋم وتپەيدى. ءبىز مۇنداي ۇسىنىسقا ەشقاشان كەلىسپەيمىز. ءقازىر ايماقتىڭ كوبىن قايتارىپ العاننان كەيىن بۇل جونىندە ءسوز بولۋى دا مۇمكىن ەمەس» دەدى الييەۆ.

– ءوزىن ءوزى انىقتاۋ – حالىقارالىق قۇقىقتىڭ ماڭىزدى فاكتورى. ءبىراق بۇل ءازىربايجاننىڭ ايماقتىق تۇتاستىعىن بۇزباۋى كەرەك. ارمياندار ءوز تاعدىرىن شەشىپ قويدى. ولاردى ارمياندار دەگەن تاۋەلسىز ەل بار. ارمياندار تۇراتىن ايماقتاردىڭ بارىنە ءوزىن ءوزى انىقتاي بەرسە، وندا دۇنيەدە قانشاما كىشكەنتاي ارمەنيالار پايدا بولار ەدى، – دەدى ازەربايجان پرەزيدەنتى.


«ءوزىن ءوزى انىقتاۋدىڭ ءتۇرلى جولدارى بار. مىسالى مادەني اۆتونوميا بولۋى مۇمكىن. ءبىرقاتار ەۋروپا ەلدەرىندەگى كەيبىر مۋنيسيپاليتەتتەردە دياسپورانىڭ بەلگىلى ءبىر قۇقىقتارى بار ەكەنىن كورىپ جاتامىز. ءازىربايجاندا جاساپ جاتقان ارمياندار دا وسىنداي قۇقىقتارىن پايدالانسا بولادى. ءبىراق ءازىربايجان ايماعىندا ەكىنشى ارميان مەملەكەتىنىڭ قۇرىلۋىنا ەشقاشان جول بەرمەيمىز. بۇل جونىندە ءسوز بولۋى دا مۇمكىن ەمەس. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ەشقاشان ەشقانداي رەفەرەندۋم بولمايدى» دەدى الييەۆ.

ءوز كەزەگىندە ارمەنيا تاۋلى قاراباق ماسەلەسىن بەيبىت جولمەن عانا شەشۋ مۇمكىن دەپ ەسەپتەيدى. بۇل تۋرالى ەلدىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مالىمدەدى.

«ءبىز تاۋلى قاراباق ماسەلەسى حالىقارالىق مانداتقا يە ەقىۇ-نىڭ مينسك توبىنىڭ تەڭ ءتوراعالىعى الدىندا بەيبىت جولمەن عانا شەشىلۋ كەرەك ەكەنىن تاعى ايتامىز» دەپ جازىلعان مەكەمە مالىمدەمەسىندە.

وسىعان دەيىن ارمەنيا پرەمەر-مينيسترى نيكول پاشينيان تاۋلى قاراباقتاعى جانجالدى ديپلوماتيالىق جولمەن شەشۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن بىلدىگەن. ونىڭ سوزىنشە، ەريەۆان كومپروميسس جاساۋعا ارەكەت ەتتى، ءبىراق باكۋ تاراپىنان جاۋاپ قادامدار جاسالعان جوق.


تاۋلى قاراباق حالىقارالىق دەڭگەيدە ازەربايجاننىڭ جەرى سانالادى. ءبىراق ول 1990-جىلداردان بەرى ەتنيكالىق ارميانداردىڭ باقىلاۋىندا. سوۆەت وداعى ىدىراعاندا ەريەۆاننىڭ قولداۋىنا يە ارميان سەپاراتيستەرى ازەربايجاننان ءبولىنىپ شىعاتىنىن مالىمدەپ، ارتى ازەربايجان مەن ارمەنيا اراسىنداعى سوعىسقا ۇلاستى. التى جىلعا سوزىلعان سوعىس 1994 جىلعى كەلىسىممەن توقتادى. ءبىراق بەيبىتشىلىك تولىق ورناعان جوق، ارا-اراسىندا قاقتىعىستار بولىپ تۇردى. سول ۋاقىتتان بەرى تاۋلى قاراباق ەتنيكالىق ارميانداردىڭ قولىندا. سوعىس سالدارىنان جۇزدەگەن مىڭ ازەربايجان بوسقىنعا اينالدى.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار