الەۋمەتتىك جەلىدە پوليسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن تۇسىرىلگەن ۆيدەو تاراپ جاتىر. وندا راسيا ارقىلى بەلگىسىز حاتتامالارعا قاتىستى جۇمىستى كۇشەيتۋ تۋرالى نۇسقاۋ ەستىلگەن، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
بۇل جازبانى جۋرناليست ميحايل كوزاچكوۆ ءوزىنىڭ Telegram ارناسىندا جاريالادى. ونىڭ سوزىنشە، ۆيدەو الماتىدا، پروكۋراتۋرا ماڭىندا تۇسىرىلگەن.
“حاتتامالار بويىنشا جۇمىستى بارىنشا كۇشەيتىڭدەر. اسىرەسە (…) اكىمشىلىك حاتتامالارعا ءمان بەرىڭدەر”، – دەيدى كوزاچكوۆ تاراتقان بەينەجازباداعى كادردا.
وسى تۇستا جۋرناليست كولىك تىزگىندەگەن قازاقستاندىقتاردى اباي بولۋعا شاقىردى.
“مۇندا ەڭ قىزىعى – راسيا ارقىلى ايتىلعان نۇسقاۋلار. وندا اكىمشىلىك قۇقىقبۇزۋشىلىقتار بويىنشا حاتتامالاردىڭ سانىن ارتتىرۋ قاجەت دەگەن سوزدەر ايتىلادى. مەنىڭشە، ۇكىمەتتىڭ ەكونوميكالىق بلوگى ءوز مىندەتىن ورىنداي الماي جاتقاندىقتان، بيۋدجەتتى تولىقتىرۋ جۇكتەمەسى پوليسەيلەرگە بەرىلگەن. سوندىقتان كولىك جۇرگىزگەندە ەرەجەنى بۇزباۋعا تىرىسىڭىزدار”، – دەپ پىكىر ءبىلدىردى كوزاچكوۆ.
بۇل ماسەلەگە قاتىستى KazTAG اگەنتتىگى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنەن جاۋاپ العان. مينيسترلىك وكىلدەرى الەۋمەتتىك جەلىدە تاراعان اقپاراتتىڭ شىندىققا جاناسپايتىنىن ايتىپ، بۇعان دەيىن اتالعان جايتقا قاتىستى پىكىر بىلدىرگەندەرىن ەسكە سالدى.
“پوليسيا قىزمەتكەرلەرىنە كۇن سايىن بەلگىلى ءبىر كولەمدە حاتتامالار تولتىرۋ مىندەتتەلەدى دەگەن اقپارات نەگىزسىز. ىشكى ىستەر مينيسترلىگىندە مۇنداي ساندىق نورماتيۆتەر بەلگىلەۋ تاجىريبەسى جوق. قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ باستى مىندەتى – قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ، قۇقىق ءتارتىبىن ساقتاۋ جانە ازاماتتاردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ. ەگەر مۇنداي زاڭسىزدىقتار تۋرالى ناقتى دەرەكتەرىڭىز بولسا، ءىىم-نىڭ وزىندىك قاۋىپسىزدىك دەپارتامەنتىنە نەمەسە 1402 سەنىم تەلەفونىنا حابارلاۋىڭىزدى سۇرايمىز”، – دەپ جاۋاپ بەردى مينيسترلىك.
ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن “اق جول” فراكسياسى قوماقتى ايىپپۇلدارى ءۇشىن اقبتك-نە وزگەرىستەر ەنگىزۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن قولداماعان ەدى.
ماسەلەنى ازات پەرۋاشيەۆ تارقاتىپ ايتتى.
“زاڭ جوباسىنا “اق جول” دەمپارتياسىنىڭ دەپۋتاتتارى كاسىپكەرلەگە سالاتىن ارتىقشا اۋىر ايىپپۇلداردى 3-5 ەسە ازايتۋ تۋرالى بىرنەشە تۇزەتۋ ۇسىنعان بولاتىنبىز. وكىنىشكە قاراي، نە جۇمىس توبى، نە ءماجىلىستىڭ بيۋروسى، ياعني بارلىق باسقا فراكسيالار وسى ايىپپۇلداردى كازىرگى، دەمەك اۋىر كولەمىندە قالدىرۋدى قالادى. ۋاجدەرى قاراپايىم — ايىپپۇلدار بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋ جانە تۇتىنۋشىلاردىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋ ءۇشىن قاجەت. الايدا، اتالمىش زاڭ جوباسىن تالقىلاۋ بارىسىندا “اق جول” فراكسياسىنا 2 مىڭنان استام كاسىپكەردەن اتالعان ايىپپۇلداردى ازايتۋدى سۇراعان وتىنىشتەر تۇسكەن. جانە ولاردىڭ ايتۋىنشا، ايىپپۇلداردىڭ قوماقتىلىعى بۇزۋشىلىقتاردى الدىن الۋ ءۇشىن ەمەس، باقىلاۋ ورگاندارىنىڭ بوپسالاۋى ءۇشىن قىزمەت ەتەدى. ويتكەنى باعاداعى قاتەلىك ءۇشىن 700 مىڭ تەڭگە تولەۋدەن گورى، تەكسەرۋشىگە 100 مىڭ بەرە سالعان وڭاي. سوندىقتان، بۇل نورمالار بۇگىندە الدىن الۋ ءۇشىن ەمەس، بيزنەستى بوپسالاۋ ءۇشىن قولدانىلا باستادى”، — دەدى ول.
دەپۋتات الەۋمەتتىك جەلىدە جاريالانعان ءبىر جازبانى مىسالعا كەلتىردى.
“كەشە عانا EGOV-PRESS تەلەگرام ارناسىندا ءار ۋچاسكەدە ءدال وسى اقبتك-نىڭ باپتارى بويىنشا كەمىندە 200 قۇقىق پروتوكول راسىمدەۋ تۋرالى پوليسيانىڭ داۋىستىق بۇيرىعى جاريالاندى. بۇل اقىلعا قونىمسىز ايىپپۇلداردىڭ قالاي قولدانىلاتىندىعى تۋرالى ناقتى مىسال. ال بۇگىنگى زاڭعا تۇزەتۋلەردىڭ 80 پايىزى رەپرەسسيالىق سيپاتقا يە – ايىپپۇلدار، ايىپپۇلدار، ايىپپۇلدار. ءبىزدىڭ شەنەۋنىكتەر مەملەكەت تەك جازالاپ عانا قويماي، رەتتەۋ ساياساتىنىڭ ايىپپۇل سالۋدان بولەك، ىنتالاندىراتىنىن ءتۇسىندىرۋى كەرەكتىگىن ۇمىتقان سياقتى. ال تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا جۇگىنگەندە ولار شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن بىلمەيتىن قۇددى ءبىر اسپاننان سالبىراپ تۇسكەندەر سياقتى سويلەيدى. ءۇيدىڭ جانىنداعى دۇكەننىڭ كۇندەلىكتى پايداسى 30-50 مىڭ تەڭگە بولسا، وعان 100 مىڭ ايىپپۇل سالىنسا، ول اقشانى قايدان الادى؟ تەك تاۋار باعاسىن كوتەرىپ، بۇل ايىپپۇلدى ساتىپ الۋشىلارعا جۇكتەۋ ارقىلى عانا وتەيدى. اسىرەسە، بۇل ايىپپۇلدار تۇراقتى بولعاندا، كاسىپكەرلەر ءدال وسى تۋرالى حابارلاۋدا. سوندىقتان ورىنسىز قوماقتى ايىپپۇلدار شىن مانىندە تۇتىنۋشىلاردى قورعامايدى، كەرىسىنشە ۇلتتىق بانكتىڭ سوقىر ساياساتى مەن دوللاردىڭ قۇبىلمالى باعامىنا قوسا ينفلياسياعا ىقپال ەتەدى»، — دەدى ول.
پەرۋاشيەۆتىڭ پىكىرىنشە، جازالاۋ مەن اۋىرلىقتىڭ ءوزارا تەڭگەرىمى كەرەك، بۇل — قۇقىقتىڭ باستى پرينسيپتەرىنىڭ ءبىرى.
«قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋ جانە تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ 200 تەڭگە تۇراتىن كارتوپتىڭ باعا بەلگىسىندەگى قاتەلىك ءۇشىن 200 مىڭ ايىپپۇل سالىنعان كەزدە ەمەس، ايىپپۇلدار بۇزۋشىلىقتاردىڭ اۋىرلىعىنا سايكەس بولعاندا عانا جۇمىس ىستەيدى. نەمەسە ساپاسىز ونىمگە ايىپپۇل سالىنىپ قانا قويماي، ساتىلىمنان الىنعان جاعدايدا. ءبىراق قايتارىپ الۋ جانە الىپ قويۋ پروسەدۋرالارى سىزدەردە جۇمىس ىستەمەيدى، تەكسەرۋشى مىرزالار. ول تۋرالى ءبىز 2018 جىلدان بەرى ايتىپ كەلەمىز. سىزدەر ايىپپۇلدى جەلەۋ ەتىپ بوپسالاۋمەن اينالىسىپ جۇرسىزدەر، ال ساپاسىز تاۋارلار سورەلەردە تۇرعان كۇيى قالادى. «جاڭا ادامدار» جاستارىنىڭ مەرزىمى وتكەن تاۋارلارعا قاتىستى تالاپتارى دا وسىدان شىعادى. شەنەۋنىك مىرزالار، سىزدەر ءۇشىن مەن ۇيالىپ وتىرمىن.
ءبىر رەت بولسا دا جىلى كەڭسەلەردەن شىعىپ، كاسىپكەردىڭ نەمەسە تۇتىنۋشىنىڭ ورنىنا بارىپ تۇرىپ كورىڭىزدەر. سىزدەر الدەبىر «شترافستاندى» قۇرىپ جاتىرسىزدار. ال «اق جول» فراكسياسى قالىپتى نارىقتىق ەكونوميكانى قۇرۋدى ۇسىنادى. جانە ءبىز دۇرىس شەشىمدەرگە قول جەتكىزبەيىنشە، بۇل ماسەلەنى قاۋزاي بەرۋدەن تايىنبايمىز. سوندىقتان، بۇگىن فراكسيامىز بۇل زاڭ جوباسىنا قارسى داۋىس بەرەدى»، — دەدى ول.