پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى – ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى نۇرلان بايبازاروۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ەكونوميكاداعى ءوسىمدى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى جەدەل شتاب وتىرىسىندا ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتاعى ەكونوميكا سالالارىنىڭ دامۋ كورسەتكىشتەرى قارالدى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا اقپارات جانە بايلانىس سالاسىندا (8،7%)، قۇرىلىستا (8،6%)، كولىكتە (7،3%) تۇراقتى وسىمگە قول جەتكىزىلدى.
ايتا كەتۋ كەرەك، بيىلعى بەس ايدىڭ قورىتىندىسىمەن سالىستىرعاندا اۋىل شارۋاشىلىعى، قۇرىلىس جانە ساۋدا سالالارىندا ءوسۋ قارقىنى جاقسارعانى بايقالادى. سونىمەن قاتار وپەك+ مىندەتتەمەلەرى شەڭبەرىندە مۇناي ءوندىرۋ كولەمىنىڭ قىسقارۋىنا جانە سۋ تاسقىنى كەزەڭىنەن كەيىن جۇرگىزىلىپ جاتقان قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنا بايلانىستى ءبىرقاتار سالادا ءبىرشاما ارتتا قالۋشىلىق بايقالىپ وتىر.
«4 ايلىق باسەڭدەۋدەن كەيىن ماۋسىم ايىنىڭ قورىتىندىسى ينۆەستيسيالاردى جۇمىلدىرۋ، وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردى قولداۋ، ىسكەرلىك بەلسەندىلىكتى ىنتالاندىرۋ شارالارى، سونداي-اق قۇرىلىس، اۆتوجول، اۋىل شارۋاشىلىعى سالالارىنداعى الداعى بەلسەندى كەزەڭ ەسەبىنەن ەكونوميكانىڭ ءوسۋ تراەكتورياسىنا شىعۋىنا نەگىز قالادى»، - دەپ نۇرلان بايبازاروۆ، بيىلعى ىسكەرلىك بەلسەندىلىك يندەكسى بەس اي قاتارىنان وڭ ايماقتا تۇرعانىن اتاپ ءوتتى.
وڭدەۋ ونەركاسىبى نىسانالى ينديكاتورلار شەگىندە (5،1%-عا) ءوسىپ كەلەدى. وڭدەۋ ونەركاسىبى سالالارى ىشىندە مەتاللۋرگيا ءوندىرىسىنىڭ – 8،3%-عا، ماشينا جاساۋدىڭ – 9،4%-عا، حيميا ونەركاسىبىنىڭ – 5،3%-عا، جيھاز جاساۋدىڭ – 28،3%-عا، فارماسيەۆتيكانىڭ – 14،8%-عا ءوسۋى قامتاماسىز ەتىلدى. وسىمگە وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردى قولداۋ شارالارىن جەتىلدىرۋ ناتيجەسىندە قول جەتكىزىلدى. بۇگىنگى تاڭدا وتو-مەن جاسالعان شارتتاردىڭ سانى 2023 جىلعى 22،7 مىڭمەن سالىستىرعاندا 45،7 مىڭعا دەيىن ارتتى.
جەڭىل ونەركاسىپ، قۇرىلىس ماتەريالدارى ءوندىرىسىنىڭ كولەمىن ۇلعايتۋ، سونداي-اق ازىق-تۇلىك ونىمدەرى سالاسىندا جانە ت. ب. جۇمىستار جالعاسۋدا.
قۇرىلىستا جۇمىس كولەمى بەس ايداعى 8،1% كورسەتكىشپەن سالىستىرعاندا ءوسىپ، 8،6%-دى قۇرادى. قاراستىرىلىپ وتىرعان كەزەڭدە 7،4 ملن شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىنەن 1%-عا ارتىق. قولدانىستاعى جەڭىلدىكتى جانە جالعا بەرىلەتىن باعدارلامالار مەن جاڭا تۇرعىن ءۇي باعدارلامالارى («وتاۋ»، «ناۋرىز») شەڭبەرىندە 54،2 مىڭ وتباسى وزدەرىنىڭ تۇرعىن ءۇي جاعدايىن جاقسارتۋى ءتيىس.
ينفلياسيا ماسەلەسىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. 90 ءتۇرلى شارانى ىسكە اسىرۋدىڭ ناتيجەسىندە كورسەتكىشتەر 2023 جىلعى ماۋسىم ايىنداعى 14،6%-دان اعىمداعى 8،4%-عا دەيىن تومەندەدى. بۇل رەتتە ازىق-تۇلىك تاۋارلارى بويىنشا ينفلياسيا 5،4%، ال وزگە تاۋارلار بويىنشا 7،4% قۇرادى. جالپى، بيىل نىسانالى ءدالىز 6-8% كولەمىندە. يمپورتتىق تاۋارلاردى الماستىرۋ بويىنشا ينۆەستيسيالىق جوبالار بەلسەندى تۇردە ىسكە اسىرىلىپ جاتىر، باعا بەلگىلەۋدى باقىلاۋ، مونوپولياعا قارسى جانە سىرتقى ساۋدانى رەتتەۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا.
ينۆەستيسيالار اعىنى دا ەل ەكونوميكاسىنىڭ وسۋىنە اسەر ەتەدى. بۇل باعىتتا اقپارات جانە بايلانىس، كولىك، ءبىلىم بەرۋ جانە وڭدەۋ ونەركاسىبى سالالارى وڭ ديناميكا كورسەتۋدە. جارتى جىل ىشىندە جالپى سوماسى 151 ملرد تەڭگەگە 18 جوبا ىسكە قوسىلدى، ونىڭ 122،7 ملرد تەڭگەسى – شەتەلدىك قاتىسۋى بار ۇلەس. ينۆەستيسيالىق شتابتىڭ جۇيەلى جۇمىسى اياسىندا شامامەن $30 ملرد سوماسىنا 65 ينۆەستيسيالىق جوبا بويىنشا پروبلەمالىق ماسەلەلەر شەشىلدى، سونداي-اق زاڭناماعا 57 وزگەرىس ازىرلەندى، ونىڭ ىشىندە بۇگىندە 26 بۇيرىق قابىلداندى.
بۇعان قوسا، تكش-نى جاڭعىرتۋ، اگروونەركاسىپتىك كەشەندى دامىتۋ جونىندەگى جۇمىس قارقىنى قارالدى.
وتىرىس قورىتىندىسى بويىنشا ەكونوميكانىڭ بارلىق سالاسىندا جوسپارلانعان كورسەتكىشتەردەن تومەن ەمەس دەڭگەيدە ءوسىمدى قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا ناقتى تاپسىرمالار بەرىلدى. ەكونوميكاداعى ءوسىمدى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى وڭىرلىك جەدەل شتابتار جۇمىس ىستەيدى. ولارعا اكىمنىڭ ءاربىر كورسەتكىش بويىنشا جاۋاپتى ورىنباسارلارى بەكىتىلگەن.
