تۋرلوۆ: اقشا باعامىن ەركىنە جىبەرۋ جانە ينفلياسيانى تارگەتتەۋ ساياساتى ءوز-وزىن اقتامادى

كامشات تىلەۋحان 29 قار. 2024 16:25 961

Freedom Holding Corp نەگىزىن قالاۋشى، كاسىپكەر تيمۋر تۋرلوۆ الەۋمەتتىك جەلىدە تەڭگە باعامى مەن ۇلتتىق بانكتىڭ ساياساتىنا قاتىستى پىكىرىمەن ءبولىستى. ول ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانكتىڭ جاۋاپكەرشىلىكتى بىر-بىرىنە دوپ قۇساتىپ "لاقتىرا بەرمەي"، رەسەيدىڭ ورتالىق بانك ساياساتىن "كوشىرمەلەمەي"،بىرگە وزگەشە باعىت ۇستاناتىن ۋاقىتتارى الدەقاشان جەتكەنىن ايتادى. ايتپەسە، مىنا تۇرىمەن ۇلتتىق قوردى تۇگەسۋدەن ەشكىم كەت ءارى ەمەس، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

"ەڭ الدىمەن، ۆاليۋتا باعامىن انىقتاۋداعى توعىز جىلدان بەرى ۇستانىپ كەلە جاتقان اقشا-نەسيە ساياساتىنىڭ رەجيمى سىن كوتەرمەيتىنىن باسا ايتا كەتەلىك. مىسالى، ينفلياسيالىق تارگەتتەۋگە كوشۋ ينفلياسيا كورسەتكىشىن تومەندەتپەدى، تەڭگەنى قۇنسىزدانۋدا ءتوزىمدى ەتپەدى. كەرىسىنشە، نەسيەلەر قىمبات بولا ءتۇستى، السىرەۋ قارقىنى (تەڭگە) جوعارى، اسىرەسە تارگەتكە ەشقاشان جەتپەگەن "ينفلياسيانىڭ سالىستىرمالى دەڭگەيى تۇرعىسىندا"، - دەيدى ول Instagram-دا جۇكتەلگەن ۆيدەوسىندا.

تۋرلوۆ " ەركىن قالقىمالى تەڭگەنىڭ ناتيجەلى ۇلەسى اقشا باعامىنىڭ ءارتۇرلى فاكتورلارعا بايلانىستى تۇراقتى، ءتىپتى نىعايعان كەزەڭدەرىمەن بايلانىستى" دەپ سانايدى. ال اشىق ساۋدا-ساتتىقتا ۆاليۋتا ساتىپ الۋشى بجزق ءوز ىس-ارەكەتتەرىمەن نارىقتا ەلەۋلى تەڭگەرىمسىزدىك تۋعىزىپ، ونىڭ ىشىندە تەڭگەنىڭ تەزىرەك قۇنسىزدانۋىنا ىقپال ەتۋدە".

تۋرلوۆتىڭ ايتۋىنشا، ءقازىر ناعىز كونترسيكلدىك ساياساتتىڭ ۋاقىتى.

"وكىنىشكە قاراي، ءبىز پروسەنتتىك ارنانىڭ ءتيىمسىز ەكەنىن كورىپ وتىرمىز، ول ەشكىمگە اسەر ەتپەيدى". سونىمەن بىرگە رەسەيدىڭ ورتالىق بانكى تاجىريبەسىن كوشىرمەلەۋ دە جاقسى ەمەس.  رەسەي ۆاليۋتالىق ينتەرۆەنسيانى بەلسەندى تۇردە جۇرگىزە المايدى، ويتكەنى ولاردىڭ التىن-ۆاليۋتا قورىن پايدالانۋ مۇمكىندىگى شەكتەۋلى.  ونىڭ ۇستىنە ۇلكەن ەكونوميكادا جۇمىس ىستەيتىن بارلىق تەتىك شاعىنعا [ەكونوميكاعا] جاراي بەرمەيدى. بۇعان جوعارىدا اتاپ وتكەن ينفلياسيالىق تارگەتتەۋ مىسال بولا الادى. اقش ەكونوميكاسىندا ونىڭ قانشالىقتى ءتيىمدى جۇمىس ىستەپ جاتقانىن كورىپ وتىرمىز، بىزگە دە سول كەرەك. سوندىقتان ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانك جاۋاپكەرشىلىكتى بىر-بىرىنە دوپ قۇساتىپ "لاقتىرۋدى" دوعارىپ، بىرگە ارەكەت ەتۋگە كوشۋى كەرەك دەپ سانايمىن"،- دەيدى ول.

ول جۇمىس ىستەمەيتىن مۇنداي تەتىكتەر باردا مەملەكەتتىك شىعىستاردىڭ قىسقارۋى ءجىو-نىڭ ەكى ەسەلەنۋىنە جول بەرە المايتىنىن، كەرىسىنشە ۇلتتىق ۆاليۋتانىڭ السىرەۋى ونىڭ ناقتى كورىنىستە قىسقارۋىنا اكەلىپ سوعاتىنىن ايتادى.

"ءبىزدىڭ نارىق سۇرانىس پەن ۇسىنىستى وزگەرتۋ ارقىلى اعىمداعى شوتتاعى وزگەرىستەردى قانشالىقتى ايقىنداي الادى؟ ۆاليۋتا باعامى مەن ينفلياسيانى قالىپتاستىرۋدا سپەكۋلياتيۆتىك فاكتورلاردىڭ ءرولى قانداي؟ ماسەلەن، قاراپ وتىرساڭىز، زەينەتاقى قورىنا دەپ ۆاليۋتا ساتىپ الۋ نەمەسە ۇلتتىق قوردان الىپ ۆاليۋتا ساتۋ سياقتى كاپيتال شوتىنداعى قوزعالىستار ساۋدا بالانسىنا قاراعاندا نارىققا الدەقايدا كوپ اسەر ەتەتىن سياقتى. بۇل اقشا باعامىنىڭ قانداي دا ءبىر تەپە-تەڭدىكتەگى ەكونوميكالىق ماندەر بويىنشا ايقىندالۋىنا جول بەرمەيتىن فاكتور. سونىمەن قاتار، ءىرى ەكونوميكالىق اگەنتتەر مەن كۆازيمەملەكەتتىك كومپانيالار تاراپىنان جاسالعان سپەكۋلياسيا ۆاليۋتا نارىعىنداعى اۋاننىڭ قالىپتاسۋىنا ايتارلىقتاي ۇلەس قوسۋدا. ەل ازاماتتارى ەڭبەگىن بۇلايشا قۇنسىزداندىرا وتىرىپ، وتاندىق وندىرۋشىلەردى ۇنەمى قورعاۋدىڭ كەرەگى جوق، ال تەڭگە السىرەگەن كەزدە تۋرا وسىنداي جاعداي بولۋدا"، - دەيدى تۇرلوۆ.

Freedom Holding Corp ءماجوريتارييى "ۆاليۋتا مەن اقشا نارىعىن باسقارۋدىڭ باسقا مودەلدەرىنە نازار اۋداراتىن ۋاقىت كەلدى" دەپ سانايدى. ول بۇل رەتتە ازەربايجان، ۆەتنام، ارمەنيا، جۇڭگو، ءباا ەلدەرىن مىسالعا كەلتىرەدى. بۇل ەردەردە ۆاليۋتا ۇلتتىق بانكتىڭ بەلسەندى ارالاسۋىمەن ناقتى بەلگىلەنىپ وتىرادى ەكەن.

"ءبىز تولىعىمەن ەركىن ءجۇزۋ ساياساتىنان باس تارتىپ، باعامنىڭ اۋىتقۋىن رەتتەۋشى تاراپتان باسقارىلاتىن جانە نارىق قاتىسۋشىلارى ءۇشىن ايقىن بولجامدى ەتۋىمىز كەرەك شىعار. ۆاليۋتالىق تۇراقتىلىققا ۇلكەن كەپىلدىك بەرە وتىرىپ، پايىزدىق مولشەرلەمەلەردەگى ديففەرەنسيالدى سول ءازىربايجانداعىداي، اقش فەدەرالدىق رەزەرۆىنىڭ مولشەرلەمەلەرى سەكىلدى 7-8% - دان 2-3% - عا دەيىن ەش قينالماي قىسقارتۋعا بولادى. سول كەزدە نارىق ساۋىعىپ، اقشا تەك ساۋدانى قارجىلاندىرۋعا جانە مەملەكەتتىك تاپسىرىستارعا عانا الىنبايتىن بولادى. ايتپەسە، ءبىز كورشىلەرىمىزدىڭ ساياساتىنىڭ قاقپانىنا ءتۇسىپ، ولاردىڭ ينفلياسياسىن يمپورتتاۋشى بولىپ قالا بەرەمىز. ۇلتتىق ەكونوميكانى تاريفتىك ەمەس ادىستەرمەن دە قورعاۋعا بولادى"، - دەيدى تۇرلوۆ.

ايتا كەتسەك، تيمۋر تۋرلوۆ - 2010 جىلدارى وتباسىمەن قازاقستانعا كوشىپ كەلگەن، ءقازىر الماتىدا تۇراتىنىن 2022 جىلى رەسەي ءتولقۇجاتىنان باس تارتىپ، قازاقستان ازاماتتىعىن العان ءىرى كاسىپكەرلەردىڭ ءبىرى. ونىڭ بايلىعى 3،4 ملرد دوللار كولەمىندە باعالانادى، Forbes نۇسقاسى بويىنشا قازاقستاننىڭ ەڭ باي ادامدار تىزىمىندە 5-ورىندا تۇر. تيمۋر تۋرلوۆ Freedom Holding Corp كومپانياسىنىڭ ءىرى اكسيونەرى بولىپ سانالادى. ول بۇل كومپانيانىڭ 72،56 پايىز اكسياسىنا يەلىك ەتەدى.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار