كەڭەس بارىسىندا مەملەكەتتىك ورگانداردى كوشىرۋ پروسەسى تالقىلاندى، سونداي-اق تۇركىستاننىڭ جانە جالپى وبلىستىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە مادەني دامۋ پرەسپەكتيۆالارى قارالدى.
كەڭەستى اشقان باقىتجان ساعىنتايەۆ 19 ماۋسىم كۇنى مەملەكەت باسشىسى تۇركىستان وبلىسىن قۇرۋ تۋرالى جارلىققا قول قويعانىن ەسكە سالدى، وسىلايشا، تۇركىستان وبلىس ورتالىعى اتاندى. جارلىقتى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ا. ءماميننىڭ توراعالىعىمەن تۇركىستان وبلىسىن دامىتۋ پرەسپەكتيۆالارى جونىندەگى كوميسسيا قۇرىلدى.
ماۋسىم ايىندا تۇركىستانعا بارعان كوميسسيا مەملەكەتتىك ورگانداردى كوشىرۋ، تۇركى الەمىنىڭ مادەني-رۋحاني ورتالىعى رەتىندە تۇركىستاننىڭ دامۋىنىڭ باس جوسپارىن ازىرلەۋگە كونكۋرستى ۇيىمداستىرۋ مەن وتكىزۋ ماسەلەلەرىن، وبلىستىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ پەرسپەكتيۆالارىن قاراستىردى.
وبلىستا مەملەكەتتىك ورگاندار مەن ۇيىمداردىڭ ۇزدىكسىز ءارى ءتيىمدى جۇمىسىن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا نەگىزگى ءىس-قيمىلداردى قامتيتىن ءتيىستى جول كارتاسى بەكىتىلدى.
ب. ساعىنتايەۆ سونىمەن قاتار ق ر پرەزيدەنتىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس، قالانى دامىتۋدىڭ باس جوسپارىنىڭ تۇجىرىمداماسىن دامىتۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى. مەملەكەت باسشىسى قويىپ وتىرعان باستى ماقسات – قىسقا مەرزىم ىشىندە جاڭا عيماراتتار قۇرىلىسىن باستاۋ. پرەمەر-مينيستر وبلىستا قۇرىلىس جۇمىستارى قارقىندى جۇرگىزىلۋى ءتيىس ەكەنىن باسا ايتتى.
بۇدان وزگە، تۇركىستاننىڭ دامۋىنا بيزنەس وكىلدەرىن تارتۋ قاجەتتىگى ايتىلدى. بۇگىنگى تاڭدا بيزنەستەن الەۋمەتتىك نىسانداردى، قوناقۇيلەر مەن باسقا دا ماڭىزدى عيماراتتاردى سالۋ بويىنشا ۇسىنىستار ءتۇسىپ جاتىر. سونداي-اق، وبلىستىڭ دامۋىنا «سامۇرىق قازىنا» ءۇاق ءوز ۇلەسىن قوسۋدى كوزدەپ وتىر.
ءوڭىردى دامىتۋ بويىنشا پرەزيدەنت قويعان مىندەتتەردى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قاجەتتى قاراجات تولىققاندى بولىنەتىن بولادى.
كوشىرۋ بارىسى تۋرالى وبلىس اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ باياندادى. باياندالعان اقپاراتقا سايكەس، بارلىق جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار مەملەكەتتىك تىركەۋدەن وتكەن. ولاردى ورنالاستىرۋ ءۇشىن تۇركىستاندا جالپى اۋماعى 11 680 م2 بولاتىن 12 عيمارات بولىنگەن. ءبىرىنشى كەزەڭدە قىزمەتكەرلەردىڭ 70% كوشىرىلدى. 27 اۋماقتىق ورگان ءۇشىن 16 عيمارات ءبولىندى. ءقازىر 14 ۆەدومستۆونىڭ وكىلدەرى قالاعا ورنالاستىرىلىپ، ءوز جۇمىستارىن باستاعان.
وبلىس اكىمى كوشىپ جاتقان مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردى باسپانامەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىنە جان-جاقتى توقتالدى. ءقازىر قىزمەتكەرلەرگە 67 جەكەمەنشىك پاتەر جالداۋعا ۇسىنىلعان. ورتا ەسەپپەن، مۇنداي باسپانا ايىنا 50-80 000 تەڭگە بولادى. سونىمەن قاتار، تۇركىستاندا ۋاقىتشا ورنالاستىرۋ ءۇشىن جاتاقحانالاردا 305 ورىن، 14 قوناق ءۇي، كەنتاۋدا – 275 ورىندىق جاتاقحانا مەن 7 تۇرعىن ءۇي ازىرلەنگەن. تۇركىستاندا 1200 پاتەرلىك 20 كوپقاباتتى ءۇيدىڭ، كەنتاۋدا 420 پاتەرلىك 7 ءۇيدىڭ قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر. نىساندار قۇرىلىسىن اياقتاۋ جانە پايدالانۋعا بەرۋ 2019 جىلى جوسپارلانعان.
ال پرەزيدەنتتىڭ بەس الەۋمەتتىك باستاماسىن ىسكە اسىرۋ اياسىندا «7-20-25» باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراسيا 360 پاتەر بولاتىن 6 كوپقاباتتى ءۇيدىڭ قۇرىلىسىن باستادى.
بيۋدجەتكە كەلەر بولساق، 2018-2019 جىلدارعا ارنالعان وبلىستىق بيۋدجەتتىڭ جوسپارلانعان كولەمى قايتا قارالىپ، بەكىتىلدى. وسى جىلداعى وبلىستىق بيۋدجەت 621،6 ملرد تەڭگەنى قۇرادى، ال شىمكەنتتىڭ بيۋدجەتىن بولگەننەن كەيىن وبلىستىق بيۋدجەت 552،5 ملرد تەڭگەگە باعالاندى. ۇلتتىق ەكونوميكا جانە قارجى مينيسترلىكتەرىنە شىمكەنت قالاسىنىڭ الداعى ەكى جىلدىڭ شىعىندارىن جابۋعا ءوتىنىم بەرىلدى. شىمكەنتتە ورنالاسقان وبلىستىق نىسانداردى (167 وڭىرلىك مەكەمە) قالالىق مەنشىككە بەرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. قالا تەڭگەرىمىنە 29،5 ملرد تگ اكتيۆىمەن 55 كاسىپورىن بەرىلدى.
ج. تۇيمەبايەۆ وبلىستى جانە تۇركىستاندى دامىتۋ تۋرالى بايانداي وتىرىپ، ءبىرىنشى كەزەكتى شارالار انىقتالعانىن، تۇركىستان وبلىسىن 2024 جىلعا دەيىن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامىتۋدىڭ باس جوسپارىنىڭ جوباسى ازىرلەنگەنىن ايتتى. كەشەندى جوسپار 188 شارادان تۇرادى. بەس جىل ىشىندەگى قاجەتتى قاراجات كولەمى – 1،3 ترلن تەڭگە.
– تۋريستەردى تارتاتىن باستى ورتالىق – ح. ا. ياسساۋي كەسەنەسى مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنە تيەسىلى. ءبىز مينيسترلىكپەن بىرلەسىپ تۇركيا تاجىريبەسى بويىنشا كەسەنە ماڭىنان تۋريستىك ورىن قۇرۋ ماقساتىندا كاسىپورىن قۇرۋدى جوسپارلار وتىرمىز، – دەپ اكىم، تۇركىستاننىڭ جوعارى تۋريستىك الەۋەتىن اتاپ ءوتتى. تەك وتكەن جىلدىڭ وزىندە قالاعا ميلليوننان استام تۋريست كەلدى.
اۋماقتىق اتقارۋشى ورگانداردى كوشىرۋ، وڭىردەگى قازىرگى جاعداي جانە ءوڭىردى دامىتۋدىڭ قولدا بار پەرسپەكتيۆالارى تۋرالى بەيىندى مينيسترلىكتەردىڭ وكىلدەرى باياندادى.
قارجى ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆ مينيسترلىكتىڭ اۋماقتىق بولىمشەلەرى ادىلەت ورگاندارىندا مەملەكەتتىك تىركەۋ جانە قايتا تىركەۋدەن وتكەنىن ايتتى. 25 شىلدەدە ق ر قارجى مينيسترلىگى قۇرىلىمدارىنىڭ وكىلدەرى تۇركىستانعا كوشىرىلدى. قازىرگى تاڭدا تۇركىستاندا وبلىستىق دەپارتامەنتتەردىڭ وكىلدەرى جۇمىس ىستەيدى. ولار 8 – مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى، 4 – ىشكى مەملەكەتتىك اۋديت كوميتەتى، 5 – قازىناشىلىق كوميتەتى، 2 – مەملەكەتتىك مۇلىك جانە جەكەشەلەندىرۋ كوميتەتى. ولار ۋاقىتشا تۇركىستان مكب عيماراتىندا ورنالاسقان.
ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى ت. سۇلەيمەنوۆ، ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى ە. ساعادييەۆ، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى ە. ءبىرتانوۆ، اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيسە-مينيسترى ە. نىسانبايەۆ، ينۆەستيسيالار جانە دامۋ ۆيسە-مينيسترى ق. وسكەنبايەۆ، ەنەرگەتيكا ۆيسە-مينيسترى م. مىرزاعالييەۆ، مادەنيەت جانە سپورت ۆيسە-مينيسترى ە. قوجاعاپانوۆ، ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ۆيسە-مينيسترى س. جاقىپوۆا، ىشكى ىستەر ۆيسە-مينيسترى ب. بيسەنقۇلوۆ، سونداي-اق «سامۇرىق-قازىنا» ءۇاق» اق باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى ا. ايداربايەۆ ورىن اۋىستىرۋ بارىسى تۋرالى پىكىر ءبىلدىردى.
ءوز كەزەگىندە پرەمەر-مينيستردىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ا. مامين بۇگىندە ساۋلەتشىلەر قالانى ينفراقۇرىلىمدىق جانە يننوۆاسيالىق دامىتۋدىڭ 22 جوباسىن ازىرلەگەننىن اتاپ ءوتتى. قىركۇيەك ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن باس جوسپاردىڭ تۇجىرىمداماسىن بەكىتۋ تۋرالى شەشىم قابىلدانادى. بەكىتۋدەن كەيىن، باس جوسپاردى دايىنداۋعا بايقاۋ جاريالانادى، ول ەكى كەزەڭنەن تۇرادى ءبىرىنشىسى 2035 جىلعا دەيىنگى ارالىقتى قامتىسا، ەكىنشىسى 2050 جىلعا دەيىنگى ۋاقىتتى قامتيدى.
كەڭەس بارىسىندا ءوڭىردى دامىتۋدىڭ باس جوسپارىنىڭ تۇجىرىمداماسىن ازىرلەۋ جونىندە «قازقالاقۇرىلىس» جوبالىق ينستيتۋتىنىڭ باس ساۋلەتشىسى ت. ەرالييەۆ ايتىپ بەردى. ايلىق مەرزىمدە ساراپشىلار توبى بارلىق بايقاۋ جۇمىستارىن جيناپ، قاراۋعا قابىلدادى.
ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى
