وزبەكالى جانىبەكوۆ اتىنداعى وقپۋ-دىڭ ن.پ.پودۋشكين اتىنداعى ارحەولوگيا ورتالىعىنىڭ باسشىسى، ت.ع.د.، پروفەسسور ا.ن.پودۋشكيننىڭ جەتەكشىلىگىمەن سوزاق اۋدانى، قۇمكەنت اۋىلدىق وكرۋگىنە قاراستى، قىزىلكول اۋىلىنداعى «قىزىلكول» تاريحي-مادەني ايماعىندا ستاسيونارلىق قازبا جۇمىستارىن جۇرگىزىلدى، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
بيىلعى ارحەولوگيالىق قازبا جۇمىستارىنا ۋنيۆەرسيتەت ورتالىعىنىڭ قىزمەتكەرەلىنەن بولەك، «ورداباسى» ۇلتتىق تاريحي-مادەني قورىعىنىڭ جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ورتالىق مۋزەيىنىڭ قىزمەتكەرلەرى دە قاتىستى.
بۇل ايماقتا بىرنەشە ماڭىزدى ارحەولوگيالىق ەسكەرتكىشتەر، سونىڭ ىشىندە اقتوبە (قىزىلكولدىك) قونىسى، 200-دەن استام قورعان مەن شوشاقتوبە دەپ اتالاتىن عيباداتحانا ورنالاسقان. قىزىلكول كولىنىڭ توڭىرەگىندە شوعىرلانعان قىزىلسەڭگىر بيىكتىگىندە دە قورعاندار بار. عيباداتحانانىڭ ءپىشىنى كونۋس ءتارىزدى، نەوگەندىك قىزىل ءتۇستى توپىراقتان قۇرالعان. كونۋستىڭ پارامەترلەرى: نەگىزى ديامەترى 200-240 مەتر، بيىكتىگى 18-20 مەتر. كونۋستىڭ جوعارعى بولىگىندە مولشەرى 30-22 مەتر جانە بيىكتىگى شامامەن 2-2،5 مەتر بولاتىن قولدان جاسالىپ، باسقا ءتۇستى بالشىقتان جاعىلعان جاساندى ستيلوبات قالانعان. وندا 0،5-0،7 مەتر شاماسىندا ساقتالعان بيىكتىكتە كولەمى 17-15 مەتر تاس قابىرعادان جاسالعان تىك بۇرىشتى قۇرىلىس ورنالاسقان. قابىرعالار اراسى تاستارمەن قالانعان جانە ۋاقىت وتە تاستار بولمەلەرگە قۇلاعاندىعى كورىنەدى.
عيباداتحانانىڭ ماڭىنداعى جەردىڭ جوعارى قاباتىندا مىڭنان اسا كەراميكانىڭ بولىكتەرى، سونىمەن قوسا ديىرمەن تاستار، ءدان ۇككىش، قايراق تاستار جاتىر. سونىمەن بىرگە ىدىس، قۇمىرا، توستاعان تابىلعان. بولجام بويىنشا عيباداتحانادا ءدىني عۇرىپتار وتكىزىلگەن.
2022-2024 جىلدارداعى ستاسيونارلىق قازبا بارىسىندا ەسكەرتكىشتىڭ شامامەن ۇشتەن ءبىر بولىگى اشىلىپ، 1،4-1،6 مەتر تەرەڭدىككە دەيىن ءتۇسىرىلدى. عيباداتحانانىڭ ارحيتەكتۋراسى كۇننىڭ شۋاعى ءتارىزدى بولىپ كەلگەندىگى انىقتالىپ، 10-عا جۋىق تراپەسيا ءتارىزدى ءۇشبۇرىشتى جانە تىكبۇرىشتى شاعىن بولمەلەر اشىلدى. عيباداتحانانىڭ وڭتۇستىك، سولتۇستىك جانە باتىس بولىكتەرى اشىلىپ، ەدەن دەڭگەيىندە كۇلدىڭ ورىندارى ءجيى كەزدەستى. تولىقتاي جانباعان اعاشتىڭ قالدىقتارى دا بايقالدى.
پروفەسسور تەك قازبا جۇمىستارىمەن اينالىسىپ قويماي، سول ءوڭىردىڭ تاريحىن كەڭ كولەمدە ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا جەرگىلىكتى مەكتەپتەردە ءدارىس وقۋدى داستۇرگە اينالدىرعان. بۇل جولى قىزىلكول اۋىلىندا ورنالاسقان م.اۋەزوۆ اتىنداعى شاعىن جيناقتى جالپى ورتا مەكتەبىندە «قىزىلكول تاريحى» تاقىرىبىندا ءدارىس وقىدى. ساباق بارىسىندا مەكتەپ وقۋشىلارى كوكەيدەگى سۇراقتارىنا جاۋاپ الدى. ايتىلعان مالىمەتتەرگە دالەل رەتىندە ءارى زاتتاي دەرەك رەتىندە وقۋشىلار نازارىنا بيىلعى ماۋسىمدا تابىلعان جادىگەرلەردەن كورمە جاساقتالدى. ءوز ءوڭىرىنىڭ تاريحىن ءبىلىپ، كونە جادىگەرلەردى قولىمەن ۇستاپ كورگەن وقۋشىلارعا ولكە تاريحىنىڭ ەسكەرتكىشتەرىنە ەكسكۋرسيا ۇيىمداستىرىلدى.
