تاۋەلسىزدىك جىلدارى ەلباسى ەل مەن قوعامدى جاڭعىرتقان رەفورمالاردى جۇزەگە اسىردى

Dalanews 30 قار. 2021 15:23 785

بۇگىن سارسەن امانجولوۆ اتىنداعى شىعىس قازاقستان ۋنيۆەرسيتەتىندە عالىمدار، تاريحشىلار مەن ستۋدەنتتەر، سونداي-اق قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى مۇشەلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى  كۇنىن مەرەكەلەۋگە ارنالعان دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

ءىس-شارانى اشا وتىرىپ، جينالعاندارعا Amanzholov University رەكتورى مۇحتار تولەگەن ءسوز سويلەدى.

– تاريح بەتتەرىن پاراقتاي وتىرىپ، ءبىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ مەملەكەتتىلىكتىڭ قالىپتاسۋىنا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسىن ايقىنداي وتىرىپ، قازاقستاننىڭ ءجۇرىپ وتكەن دارا جولىن كورىپ وتىرمىز. تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ باستامالارى بويىنشا جاڭا قازاقستاندىق قوعامنىڭ تىنىس-تىرشىلىگىنىڭ بارلىق سالالارىن رەفورمالاۋ باستالدى. مەملەكەت باسشىسى ءوز جارلىقتارىمەن ەل مەن قوعامدى جاڭعىرتۋعا جول اشقان زاڭداردى ومىرگە اكەلدى. ءبىزدىڭ جاستار مۇنى ءاردايىم ءتۇسىنىپ، ەستە ۇستاۋى كەرەك، – دەدى س.امانجولوۆ اتىنداعى شقۋ رەكتورى مۇحتار تولەگەن.

دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەسى، سونداي-اق رەسپۋبليكاداعى العاشقى وبلىستىق قازاقستان حالقى دوستىق ءۇيىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءبىرى لەو شيك تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ جاس مەملەكەتتى قۇرۋداعى ماڭىزدى ءرولىن اتاپ ءوتىپ، تاريحي ماڭىزدى وقيعالارعا شولۋ  جاسادى. سونىمەن قاتار، لەو بوگدانوۆيچ نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ بارلىق ۇلتتىق-مادەني ورتالىقتاردى ءبىرتۇتاس ۇيىم – قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنا بىرىكتىرۋ تۋرالى يدەياسى تاريحي شەشىم بولىپ تابىلاتىنىن اتاپ ءوتتى.

– ءبىزدىڭ پرەزيدەنت قوعامداعى ەتنوسارالىق جانە كونفەسسياارالىق كەلىسىمنىڭ نەگىزىنە اينالعان ءتيىمدى ۇلتتىق ساياساتتى جۇرگىزدى. ەگەمەندىكتىڭ باسىنان باستاپ قازاقستاننىڭ بارلىق دياسپورالارى ءۇشىن انا ءتىلىن، مادەنيەتىن، ءسالت-داستۇرىن دامىتۋ ءۇشىن تەڭ مۇمكىندىكتەر جاسالدى. بۇكىل الەمدە ەتنوسارالىق كەلىسىمنىڭ بىرەگەي قازاقستاندىق مودەلىنىڭ بار ەكەندىگى تۋرالى ايتىلا باستادى. 1995 جىلعى 1 ناۋرىزدا پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ باستاماسى بويىنشا رەسپۋبليكاداعى ۇلتارالىق بەيبىتشىلىك پەن تۇراقتىلىقتى رەتتەۋگە جانە قولداۋعا ارنالعان «قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى» بىرەگەي قوعامدىق ينستيتۋتى قۇرىلدى، – دەدى لەو شيك.

س.امانجولوۆ اتىنداعى شقۋ «التايتانۋ» عزو باس عىلىمي قىزمەتكەرى ەلەونورا ستولياروۆا قازاقستانداعى ەتنوسارالىق قاتىناستار بويىنشا الەۋمەتتىك مەملەكەتتىڭ قالىپتاسۋ فاكتورى تۋرالى بايانداما جاسادى.

– بۇگىندە ءبىزدىڭ ءسوزسىز بايلىعىمىز رەتىندە قابىلدايتىن قازاقستاننىڭ پوليەتنوستىعىن سول كەزدە كوپتەگەن شەتەلدىك ساراپشىلار مەملەكەت پەن قوعامعا ءوزىنىڭ بىرلىگىن ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرمەيتىن جارىلۋ ءقاۋپى بار فاكتور رەتىندە قاراستىرعان. ەلباسىنىڭ پاراديگماسى، نەگىزگى قۇندىلىق رەتىندە قالانعان ۇلتارالىق قاتىناستار ساياساتى وسى رەسۋرستى الەۋەتتى-تاۋەكەلدى بۇگىنگى كاپيتالىمىزدىڭ ماڭىزدى اسپەكتىلەرىنىڭ بىرىنە اينالدىرۋعا مۇمكىندىك بەردى، – دەيدى ەلەونورا ستولياروۆا.

سونىمەن قاتار، Amanzholov University سەنور-دارىسكەرى ايگۇل جيرەنوۆا جاس ۇرپاققا نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ سەمەي سىناق پوليگونىن جاۋىپ، يادرولىق سىناقتاردان باس تارتىپ، الەمگە ءوزىنىڭ ىزگى نيەتىن قالاي كورسەتكەنى تۋرالى توقتالدى.

– قازاقستان تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ءوز دامۋىندا ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. ءوزىنىڭ بىتىمگەرشىلىك قىزمەتى مەن وڭىرلىك قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋ جونىندەگى جاھاندىق باستامالارىنىڭ ارقاسىندا ەلىمىز ەلەۋلى ساياسي سالماق پەن حالىقارالىق بەدەلگە يە بولدى. ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى كوپتەگەن باعىتتاردا شەشۋشى ءرول اتقاردى. ەلباسىنىڭ العاشقى جانە باستى باستامالارىنىڭ ءبىرى قازاقستاننىڭ يادرولىق قارۋدان ءوز ەركىمەن باس تارتۋى بولدى. قازاقستان 1991 جىلى يادرولىق سىناقتاردان باس تارتىپ، سەمەي سىناق پوليگونىن جاۋىپ، الەمگە ءوزىنىڭ ىزگى نيەتىن كورنەكى تۇردە كورسەتتى. يادرولىق كلۋبتان ءوز ەركىمەن شىعۋ ەلدىڭ ءتيىمدى قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتىپ، ەكونوميكاسىنا جاپپاي ينۆەستيسيا تارتۋعا مۇمكىندىك بەردى، – دەدى ايگۇل جيرەنوۆا.

ايتا كەتۋ كەرەك، دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى كۇنىنە وراي Amanzholov University دارىندى ستۋدەنتتەرىنىڭ شىعارمالارى جيناقتالعان «ۇشقىننان جالىن لاۋلايدى» اتتى كىتاپتىڭ تۇساۋى كەسىلدى.

جاس اقىندار اراسىندا «قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى» ماماندىعىنىڭ 3 كۋرس ستۋدەنتى ايتولقىن بولات قىزى دا بار. جاڭا تۋىندىنىڭ 115-بەتىندە ونىڭ "اباي اتاما ارناۋ"، "كارانتين" سياقتى بىرنەشە ولەڭدەرى كىردى.

سونداي-اق، رەكتور Amanzholov University تاراپىنان ايتولقىنعا اباي اتىنداعى ارنايى ستيپەنديا تاعايىندالعانىن، سونداي-اق ول وبلىس اكىمى گرانتىنىڭ يەگەرى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

ايتا كەتەيىك، Amanzholov University رەكتورى مۇحتار تولەگەن ايتولقىن بولاتقىزىنا، سونداي - اق قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا ارنالعان جەكپە-جەكتەن جاسوسپىرىمدەر مەن جاستار اراسىنداعى الەم كۋبوگىندە جەڭىمپاز اتانعان "مەملەكەتتىك جانە جەرگىلىكتى باسقارۋ" ماماندىعىنىڭ 3 كۋرس ستۋدەنتى جاراس توكەنوۆكە جانە "كاسىپتىك وقىتۋ" ماماندىعىنىڭ 4 كۋرس ستۋدەنتى تۇسىگەن قۇربانبەككە 20 مىڭ تەڭگەدەن سەرتيفيكاتتار تابىس ەتتى.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار