تاريحى تەرەڭ قازۇۋ

Dalanews 18 قاز. 2023 09:58 948

توعىز ونجىلدىق بويىنا اقىل-وي يەلەرىن تاربيەلەپ، ءبىلىمدى ناسيحاتتاپ كەلگەن ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى 2023 جىلى 90 جىلدىعىن اتاپ وتەدى.

بۇل ماڭىزدى كەزەڭ ۋنيۆەرسيتەتتىڭ ۇزاق ءومىر ءسۇرۋىن عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ونىڭ ءبىلىم بەرۋ، زەرتتەۋ جانە مادەني مۇراعا دەگەن تۇراقتى ۇمتىلىسىن بىلدىرەدى. وسىناۋ عاجايىپ جولدى وي ەلەگىنەن وتكىزە وتىرىپ، قازۇۋ تاريحىنا، جەتىستىكتەرىنە، ماڭىزىنا ۇڭىلەيىك.

1933 جىلى 17 قاراشادا نەگىزى قالانعان قازۇۋ قازاقستاننىڭ جوعارى بىلىمگە دەگەن ۇمتىلىسىنىڭ ايعاعى بولىپ تابىلادى. العاشىندا قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى اتانعان وقۋ ورداسى بىرنەشە وزگەرىستەردەن ءوتىپ، اقىرىندا ءال-فارابي ەسىمىمەن اتالۋ قۇرمەتىنە يە بولدى. فيلوسوفيا، فيزيكا، ماتەماتيكا، ساياساتتانۋ عىلىمدارىنا جانە مۋزىكاعا قوسقان ۇلەسىمەن تانىمال ءال-فارابي بىلىمگە ۇمتىلىس پەن ينتەللەكتۋالدىق ءوسۋدى بەينەلەيتىن مەكەمە ءۇشىن لايىقتى ات رەتىندە قىزمەت ەتىپ كەلۋدە. 90 جىل ىشىندە قازۇۋ قازاقستانداعى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋدىڭ الدىڭعى قاتارىندا بولدى. ەلدىڭ وسىپ-وركەندەۋىنە، حالىقارالىق بەدەلىن كوتەرۋگە اتسالىسقان عۇلامالار مەن باسشىلاردى دايىنداۋدا ۇلكەن ەڭبەك ءسىڭىردى. بۇگىندە ول ءارتۇرلى پاندەر بويىنشا باعدارلامالاردىڭ كەڭ اۋقىمىن ۇسىنا وتىرىپ، اكادەميالىق جەتىستىكتەر مەن يننوۆاسيالاردىڭ شامشىراعى بولىپ قالۋدا. ۋنيۆەرسيتەتتە عارىشتىق تەحنولوگيادان باستاپ، گۋمانيتارلىق عىلىمدارعا دەيىنگى ءارتۇرلى سالالارعا ارنالعان كوپتەگەن عىلىمي ورتالىقتار مەن ينستيتۋتتار ورنالاسقان. زەرتتەپ زەردەلەۋگە دەگەن بۇل تالپىنىس عىلىمنىڭ كەڭ سپەكترىنە ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ، قازاقستاننىڭ الەمدىك اكادەميالىق قوعامداستىقتا پوزيسياسىن ارتتىرادى.

قازۇۋ – جاي عانا وقۋ ورنى ەمەس، سونىمەن بىرگە مادەنيەت وشاعى. بۇل مادەني ءىس-شارالاردىڭ، كوركەم قويىلىمداردىڭ جانە ينتەللەكتۋالدى پىكىرتالاستاردىڭ ورتالىعى بولدى. ونىڭ قازاق مادەنيەتىن، ءتىلىن، ءسالت-داستۇرىن ساقتاۋ جانە ىلگەرىلەتۋدەگى ءرولى ۇدايى دامىپ كەلە جاتقان الەمدە وتە ماڭىزدى.


ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويى وتكەندى ەسكە الۋ عانا ەمەس، بۇل وقۋ ورنىنىڭ وشپەس مۇراسىن تويلاۋ. بولاشاققا كوز جۇگىرتسەك، قازۇۋ اكادەميالىق جەتىستىكتەردىڭ شامشىراعى جانە قازاقستان مادەنيەتىن ساقتاۋ مەن دامىتۋدىڭ كاتاليزاتورى رەتىندەگى ءرولىن جالعاستىرۋعا نيەتتى. بۇل بەلەس وتكەننىڭ جەتىستىكتەرىن اتاپ وتۋگە جانە بولاشاققا ۇمىتپەن قاراۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، ويتكەنى قازۇۋ ءبىلىم مەن جاڭالىقتاردىڭ جاڭا داۋىرىنە جول اشادى.

زاڭ فاكۋلتەتىنىڭ 1 كۋرس ماگيسترانتى ە.ە. مىرزابەك


ز.ع.ك.، دوسەنت- م.ق. بيسەنوۆا،


ز.ع.ك.، پروفەسسور- گ.م. اتاحانوۆا


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار