سمايىلوۆتىڭ كوزى ساياسات نۇربەككە ءتۇستى: تەكسەرىس ناتيجەسى قانداي؟

كوركەم الدابەرگەنوۆا 19 تام. 2025 09:18

جوعارى اۋديتورلىق پالاتادا عىلىمدى دامىتۋ سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ءاۋديتتىڭ قورىتىندىسى قارالدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

مەملەكەتتىك اۋديتورلار عىلىمدى دامىتۋعا بولىنگەن بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ قانشالىقتى ءتيىمدى پايدالانىلاتىنىن تەكسەردى. اۋديت ناتيجەلەرى ق ر جوعارى اۋديتورلىق پالاتاسىنىڭ وتىرىسىندا قارالدى.

تالقىلاۋعا عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك، مينيسترلىكتىڭ جاۋاپتى لاۋازىمدى ادامدارى، ۆەدومستۆولىق باعىنىستى ۇيىمداردىڭ باسشىلارى جانە باسقا دا مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.

جۇرگىزىلگەن اۋديت ودان ءارى جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەتىن باعىتتاردى انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەردى. ولاردىڭ قاتارىندا ستراتەگيالىق جوسپارلاۋ، نەگىزگى ينستيتۋتتاردىڭ قىزمەتى جانە سالانى نورماتيۆتىك رەتتەۋ بار.

ماسەلەن، عىلىمدى قارجىلاندىرۋ كولەمىنىڭ 219 ملرد تەڭگەگە دەيىن وسۋىنە قاراماستان، عىلىمي زەرتتەۋلەر مەن تاجىريبەلىك-كونسترۋكتورلىق جۇمىستارعا (عزتكج) جۇمسالاتىن شىعىنداردىڭ ۇلەسى تومەن. اۋديتورلار قولدانبالى عىلىمي ازىرلەمەلەر ەنگىزۋدى جانداندىرىپ، ولاردى ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورىنىڭ سۇرانىستارىنا بەيىمدەۋ قاجەتتىگىنە دە نازار اۋداردى.

باعدارلامالىق قۇجاتتاردا بەلگىلەنگەن عىلىم سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ نەگىزگى ماقساتتارى عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگىنىڭ دامۋ جوسپارىندا تولىق كورىنىس تاپپاعان. عىلىم كوميتەتى مەن سالالىق مەملەكەتتىك ورگاندار اراسىندا ءتيىستى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ جوق ەكەنى دە بايقالادى، بۇل عىلىمي ازىرلەمەلەردى ساپالى ەنگىزۋدە تاۋەكەلدەر تۋىنداتادى.

ۇلتتىق عىلىمي كەڭەستەردىڭ (ۇعك) جۇمىسىندا قوسىمشا نازار اۋدارۋدى قاجەت ەتەتىن فاكتورلار انىقتالدى. كەڭەستەردىڭ جەكەلەگەن مۇشەلەرى ءبىر مەزگىلدە بىرنەشە قارجىلاندىرىلاتىن جوباعا قاتىسقانى انىقتالدى، بۇل مۇددەلەر قاقتىعىسى تاۋەكەلىن تۋىنداتادى جانە رەتتەۋ راسىمدەرىن ودان ءارى جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەدى.

«سونىمەن بىرگە عىلىمي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ ساراپتامالىق قورىتىندىلاردى ەسەپكە الماي قابىلداعان شەشىمدەرى ءۇشىن، بۇزۋشىلىقتارى بار جوبالاردى ماقۇلداعانى ءۇشىن، سونداي-اق وزدەرى بۇرىن ماقۇلداعان جوبالاردى قارجىلاندىرۋدى توقتاتقانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىگى بەلگىلەنبەگەن»، - دەپ اتاپ ءوتتى اۋديتورلار.

عىلىمي كونكۋرستاردى ايتارلىقتاي كەشىكتىرىپ جاريالاۋ، كەيبىر جاعدايلاردا 500 كۇننەن ارتىق كەشىكتىرۋ فاكتىلەرى تىركەلدى. عىلىمي-تەحنيكالىق ساراپتاما راسىمدەرىنىڭ مەرزىمدەرى ساقتالمايدى.

قاراجاتتىڭ پايدالانىلۋىن جانە ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىلۋىن باقىلاۋدى قامتاماسىز ەتۋگە ارنالعان عىلىمي جوبالاردىڭ مونيتورينگى ايتارلىقتاي ناتيجە بەرمەيدى. ەسكەرتۋلەر، پىسىقتاۋ بويىنشا ۇسىنىمدار نەمەسە جەكەلەگەن كەمشىلىكتەرى بولسا دا،  جوبالار ودان ءارى قارجىلاندىرىلىپ وتىرعان.

عىلىم قورىن كوممەرسيالاندىرۋ جوبالارىن ىسكە اسىرۋدا دا كەمشىلىكتەر بار. اياقتالعان 42 جوبا جوسپارلى ساتۋ كولەمىنە جەتپەگەن، ال 8 جوبا بويىنشا مۇلدە ءونىم شىعارىلماعان.

جەتەكشى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ جانىنان ينجينيرينگتىك ورتالىقتار مەن تەحنوپاركتەر اشۋدا قاراجاتتى ماقساتقا ساي پايدالانباۋ جانە ساتىپ الۋ قۇنىن ارتتىرۋ فاكتىلەرى انىقتالدى.

مەملەكەتتىك اۋديت قورىتىندىسى بويىنشا بارلىعى 1،7 ملرد تەڭگە قارجىلىق بۇزۋشىلىقتار انىقتالدى.

24،2 ملرد تەڭگە ءتيىمسىز جوسپارلانعان، 42،5 ملرد تەڭگە ءتيىمسىز پايدالانىلعان.

انىقتالعان بۇزۋشىلىقتاردىڭ جەكەلەگەن فاكتىلەرى بويىنشا ماتەريالدار قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا جىبەرىلەدى.

بارلىق انىقتالعان بۇزۋشىلىقتار مەن جۇيەلى كەمشىلىكتەردى جويۋ ءۇشىن ۇكىمەتكە، عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگىنە جانە باسقا دا بەيىندى مەكەمەلەرگە ءتيىستى ۇسىنىمدار مەن تاپسىرمالار بەرىلگەن.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار