«شقو ارحەولوگياسى» جانە قازاقتىڭ كونە تاريحى

Dalanews 10 تام. 2017 16:08 824

شىعىس قازاقستان وبلىسىندا «شقو ارحەولوگياسى» باعدارلاماسى ەكىنشى جىل قاتارىنان وبلىستىق بيۋدجەت ەسەبىنەن قارجىلاندىرىپ، كونە تاريحىمىزدى ءتانىپ-بىلۋ باعىتىندا كوپتەگەن جۇمىستار اتقارىلۋدا. تاياۋدا وبلىس اكىمى دانيال احمەتوۆ ارحەولوگيالىق جۇمىستار قىزۋ ءجۇرىپ جاتقان №5 قورعانعا ارنايى بارىپ، ونداعى جۇمىسپەن  تانىستى.

«شقو ارحەولوگياسى» قولعا الىنعالى بەرى وڭىردە بەس ارحەلوگيالىق نىسان انىقتالىپ، ماڭىزدى عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلگەنى بەلگىلى. ناتيجەسىندە قازاقستاننىڭ كونە تاريحىن زەرتتەۋدە ماڭىزدى دەرەكتەر پايدا بولىپ، عىلىمي اينالىمعا ءتۇستى.

وسى يگىلىكتى جۇمىستىڭ ارقاسىندا وبلىس اۋماعىنداعى تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيلەرىنىڭ قورى جاڭا ءۇش مىڭنان استام تاريحي جادىگەرلەرمەن تولىعى تۇسكەن. جادىگەرلەردىڭ كوپشىلىگى بەرەل جازىعىنداعى پاتىشالار القابىنان تابىلعانىن ايتا كەتۋىمىز كەرەك.

ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ مامىر ايىنان بەرى №5 قورعاندا پروفەسسور زەينوللا ساماشيەۆ پەن امانجولوۆ اتىنداعى شقمۋ تاريح فاكۋلتەتىنىڭ ستۋدەنتتەرى ارحەلوگيالىق قازبا جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىر. بۇل جەردەن ارحەلوگتار ىرگەلى تايپانىڭ كوسەمى بولعان ايەلدىڭ دەنەسىن تاۋىپ، ونىڭ جانىنان التىن اشەكەي بۇيىمدار، توندار، باس كيىم، بەلدىك، قانجار تاپقان-دى. ءوز كەزەگىندە ارحولوگيالىق جادىگەرلەردى مۇقيات زەرتتەگەن تاريحشىلار ءبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىنگى 3 مىڭ جىل بۇرىن جەرلەنگەن سارباز ايەلدىڭ مۇردەسى بولۋى مۇمكىن دەپ جورامال جاساعان بولاتىن.



№5 قورعانعا ارنايى ات باسىن بۇرعان دانيال احمەتوۆ جەر استىنان تابىلعان تاريحي جادىگەرلەردىڭ كورىپ، ءوزىنىڭ تاڭدانىسىن جاسىرمادى.

– بۇل – وتە قاسيەتتى جەر. وسى  جەردىڭ قاسيەتى ءبىزدى جىل وتكەن سايىن تاڭقالدىرىپ، شابىتتاندىرىپ كەلەدى. مەنىڭشە، وسى جەردى اتا-بابالارىمىز «پاتشالار القابى» دەپ بەكەر اتاماعان. تابىلعان تاريحي جادىگەرلەر قازاقتىڭ تامىرىن تەرەڭگە تارتقان ىرگەلى ەل بولعانىن ايعاقتايدى. عالىمدارىمىز تابىلعان جادىگەرلەردى مۇقيات زەرتتەپ بۇرىن وسى ولكەنى مەكەندەگەن تايپالاردىڭ جارتىلاي عانا كوشپەندى بولعانىن انىقتاعانىن ەستىدىم. ۇدايى كوشىپ-قونىپ جۇرەتىن رۋ-تايپالار مۇنداي كۇردەلى دۇنيەلەردى جاساي الماۋى مۇمكىن. مۇنداي زاتتاردى جاساۋ ءۇشىن تۇراقتى شەبەرحانالار كەرەك. الداعى ۋاقىتتا ءبىزدىڭ ارحەولوگتارىمىز سونداي ماڭىزدى شەبەرحانالاردى تاۋىپ، قۇندى ارحەولوگيالىق بۇيىمدارعا قول جەتكىزەتىنە سەنىمدىمىن، – دەدى اكىم.

بەلگىلى تاريحشى-ارحەولوگ عالىم زەينوللا ساماشيەۆ قىركۇيەك ايىنىڭ باسىندا وسكەمەن قالاسىندا وتەتىن حالىقارالىق ارحەولوگتاردىڭ كونفەرەنسياسىندا بەرەل جازىعىنان تاپقان تاريحي جادىگەرلەرى جايىندا كەڭىنەن بايانداما جاسايتىنىن ايتتى.

 

https://dalanews.kz/29385

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار