سەنات دەپۋتاتتارى قازاقستاننىڭ قۇرىلىس كودەكسىن ماقۇلداماي، قۇجاتتى ماجىلىسكە كەرى قايتاردى. ولاردىڭ سوزىنشە، قۇجاتتاعى ءبىرقاتار باپقا تۇزەتۋ ەنگىزۋ قاجەت، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
كودەكستىڭ نەگىزگى ماقساتى - ارحيتەكتۋرا، قالا قۇرىلىسى جانە قۇرىلىس سالاسىنداعى زاڭنامانى جاڭارتۋ، سونداي-اق حالىقتىڭ ءقاۋىپسىز ءومىر ءسۇرۋ ورتاسىن قالىپتاستىرۋ. ماڭىزدى جاڭالىقتاردىڭ ءبىرى نىسانداردى جوبالاۋ بارىسىندا سەيسميكالىق ميكرواۋدانداۋ كارتالارىن مىندەتتى تۇردە پايدالانۋ.
ۆيسە-يندۋستريا جانە قۇرىلىس ءمينيسترى قۋانىشبەك قاجكەنوۆتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان اۋماعىنىڭ 45%-ى سەيسموقاۋىپتى ايماقتاردا ورنالاسقان.
"وسىنى ەسكەرە وتىرىپ، قۇرىلىس كودەكسىندە سەيسميكالىق ءقاۋىپسىز قۇرىلىسقا ارنالعان بولەك باعىت قاراستىرىلدى. بۇل باعىت اياسىندا سەيسموتۇراقتى جۇيەلەردى جاڭعىرتۋ، سىناقتار جۇرگىزۋ جانە سەيسميكالىق ميكرواۋدانداۋ كارتالارىن ازىرلەۋ كوزدەلگەن. ولار جوبالاردى، باس جوسپارلاردى جانە دەتالدى جوسپارلاۋ كەزەڭىندە قولدانىلادى. سەيسموقاۋىپتى اۋماقتاردا تۇرعىن جانە قوعامدىق نىساندارعا ارنالعان ارنايى سەيسمقورعاۋ ايماقتارى قۇرىلاتىن بولادى"، — دەدى ول.
قازىرگى تاڭدا مۇنداي كارتالار تەك الماتى قالاسىندا بار، ال باسقا وڭىرلەر ءۇشىن ەندى ازىرلەنىپ جاتىر.
كودەكستە كوزدەلگەن نەگىزگى نورمالار:
- ەلدى مەكەندەردىڭ ناقتى جوسپارلاۋ جوباسىنا تۇزەتۋ ەنگىزۋدى ەكى جىلدا ءبىر رەتتەن ارتىق جاساماۋ؛
- نىسانداردى سەيسميكالىق تاۋەكەل تۇرعىسىنان قۇجاتتاۋ؛
- مەملەكەتتىك ارحيتەكتۋرا-قۇرىلىس باقىلاۋىنىڭ وكىلەتتىگى مەن جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتۋ؛
- قۇرىلىس نىسانىنا بىرەگەي ءنومىر ەنگىزۋ؛
- كۇردەلى نىسانداردى "كىلتىمەن تاپسىرۋ" فورماتىندا جۇزەگە اسىرۋ؛
- كەپىلدىك مەرزىمىن ۇلعايتۋ؛
- نىسانداردى پايدالانۋعا بەرۋ كەزىندە قۇتقارۋ جانە باقىلاۋ ورگاندارىنىڭ قاتىسۋى.
سەناتورلار قاي باپتارمەن كەلىسپەدى؟
سەنات ءبىرقاتار نورمالاردى قۇجاتتان الىپ تاستاۋدى ۇسىندى. اتاپ ايتقاندا:
- ۋاكىلەتتى ورگاننىڭ كونسۋلتاسيالىق قىزمەت كورسەتۋ ەرەجەلەرىن ازىرلەۋ جانە بەكىتۋ قۇزىرەتى شەكتەلەدى؛
- باس ارحيتەكتورلاردى كەلىسۋ تۋرالى نورما الىنىپ تاستالادى؛
- اۋداندىق اكىمدىكتەردىڭ جەر ۋچاسكەلەرىن بەرۋ قۇقىعى شەكتەلەدى؛
- مەردىگەردىڭ نىساندى ءسۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋىنا مۇمكىندىك بەرەتىن نورما الىنىپ تاستالادى.
سونىمەن قاتار، سەل، كوشكىن جانە قار كوشكىنى قاۋپىنە قاتىستى كارتالاردى قولدانۋ نورمالارىن 2030 جىلعا دەيىن توقتاتا تۇرۋ ۇسىنىلدى.
سوعان ىلەسپە زاڭ جوباسى دا قايتا قارالدى
سەنات سونىمەن بىرگە ارحيتەكتۋرا جانە قۇرىلىس سالاسىنا قاتىستى 12 كودەكس پەن 21 زاڭعا تۇزەتۋلەر ەنگىزەتىن زاڭ جوباسىن قارادى.
نەگىزگى جاڭالىقتار:
- ەسكى جانە اپاتتى ۇيلەردى رەنوۆاسيالاۋ تەتىگىن ەنگىزۋ؛
- سەيسميكالىق ايماقتاردا — ءتيىستى كارتالارسىز جەر ۋچاسكەلەرىن بەرۋگە تىيىم سالۋ؛
- سانيتارلىق-قورعاۋ ايماقتارىن بەلگىلەۋ ءراسىمىن جەڭىلدەتۋ؛
- نەدوبروسوۆەستنىح زاسترويششيكوۆ ءتىزىلىمىن جۇرگىزۋ قۇزىرەتىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا بەرۋ.
بۇل قۇجات بويىنشا دا ءبىرقاتار باپتار ماقۇلدانبادى. ءتىزىلىم مەحانيزمى تولىق پىسىقتالماعاندىقتان، ونى 2026 جىلدىڭ 1 شىلدەسىنە دەيىن كەيىنگە قالدىرۋ ۇسىنىلدى.
