قۇقىقتىق تەڭدىك پەن سايلاۋ ۇدەرىسىن جاڭعىرتۋ ساياسي رەفورمانىڭ وزەگى

Dalanews 17 ناۋ. 2022 02:20 715

ەل پرەزيدەنتىنىڭ جاڭا قازاقستان تاريحىنداعى ساياسي رەفورمالار باعدارلاماسىن قازاقستاندىقتار ىجداhاتتىلىقپەن كۇتكەنى راس. ەلدە ءبىر سەرپىلىس بولسا دەگەن نيەت بولدى ءار قازاقتىڭ كوڭىلىندە. قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ قازاقستان حالقىنا ارناعان بۇگىنگى جولداۋى ءبىرقاتار ماڭىزدى تۇستاردى ناقتىلاپ، كوپتىڭ كوكەيىندەگى ءبىراز سۇراقتارعا جاۋاپ ىسپەتتى قابىلداندى.

قاڭتارداعى وقيعاعا تاعى دا توقتالعان پرەزيدەنت «قارۋلى باندالار، قىلمىسكەرلەر مەن وپاسىز شەنەۋنىكتەر بىرىگىپ، استىرتىن توپ قۇردى. ىشكى جانە سىرتقى جاۋلارىمىز ءوزارا ىمىرالاسىپ، بيلىكتى باسىپ العىسى كەلدى. قاتاڭ شەشىم قابىلداۋعا تۋرا كەلدى. بۇل مەنىڭ پرەزيدەنتتىك جانە پەرزەنتتىك بورىشىم بولاتىن» دەدى.

مەملەكەت باسشىسى جىل باسىنداعى قاندى قاقتىعىستا قازا بولعانداردىڭ وتباسىلارىنا جانە جاقىندارىنا تاعى دا قايعىلارىنا ورتاقتاسىپ كوڭىل ايتتى.

جاقىندا عانا  اتاۋى «Amanat» بولىپ وزگەرگەن باس پارتيا ءتوراعالىعىنان باس تارتاتىنىن مالىمدەگەن قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى بۇدان بىلاي «ەل پرەزيدەنتىنىڭ تۋىستارىنا زاڭدى تۇردە مەملەكەتتىك قىزمەتتە جانە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتورلاردا لاۋازىمدى قىزمەت اتقارۋعا تىيىم سالىنادى. بۇل زاڭناما كونستيتۋسياعا دا ەنگىزىلەدى. سونىمەن بىرگە، وبلىس جانە قالا اكىمدەرىن تاعايىنداۋ ەرەجەسى دە وزگەرەدى» دەپ مالىمدەدى.

جولداۋداعى تاعى ءبىر جاڭالىق – «ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ» قۇرىلۋى جونىندە. قوعامدىق ينستيتۋت قۇرامىنا بارلىق ايماق وكىلدەرى ەنگىزىلەتىن بولادى. وعان ەل جايىنان حاباردار، ازاماتتىق ۇستانىمى بەرىك قوعام بەلسەندىلەرى تارتىلماق.

جولداۋدا قامتىلماعان تۇستار از. ساياسي رەفورما، سايلاۋ ۇدەرىسىن جاڭعىرتۋ، قۇقىق قورعاۋ ينستيتۋتتارىن كۇشەيتۋ، اتا زاڭىمىزعا ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەر، قۇقىقتىق تەڭدىك، ەكونوميكا، ءوندىرىس، اۋىل شارۋاشىلىعى، ەلدىڭ اكىمشىلىك-اۋماقتىق قۇرىلىمىن جەتىلدىرۋ ماسەلەلەرىنە قاتىستى ناقتى تاپسىرمالار بەرىلدى.


سونىمەن قاتار، ق.توقايەۆ جولداۋدا باق-نىڭ باسەكەگە قابىلەتىن ارتتىرۋ جانە ازاماتتىق قوعام ينستيتۋتتارىنىڭ ءرولىن نىعايتۋ ماسەلەلەرىنە ەرەكشە توقتالدى.

«وتاندىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ قازاقستاندا، وڭىردە جانە الەمدە بولىپ جاتقان ۇدەرىستەر تۋرالى ءوز كوزقاراسى بولۋعا ءتيىس. ەلىمىزدىڭ اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىگى، ءتىپتى يدەولوگيالىق دەربەستىگى وسىعان تىكەلەي بايلانىستى. مەملەكەت اشىق اقپاراتتىق كەڭىستىك پەن سۇرانىسقا يە ءارى پارمەندى اقپارات قۇرالدارىن قۇرۋعا ايرىقشا نازار اۋدارادى. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى بيلىك پەن حالىقتىڭ اراسىنداعى ءتيىمدى بايلانىس ارناسى بولا وتىرىپ، ەلدەگى قوردالانعان ماسەلەلەردى كوتەرە الادى جانە كوتەرۋگە مىندەتتى. ءبىراق، مۇنى جوعارى ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىكپەن جاساۋ كەرەك. ءبىزدىڭ قوعامىمىزدى ىدىراتۋ ءۇشىن سىرتتان بەرىلەتىن تاپسىرىستارمەن جۇمىس ىستەۋگە نەمەسە كولەڭكەلى قالاماقى ءۇشىن ساياسي كلانداردىڭ استىرتىن تارتىسىنا قاتىسۋعا بولمايدى. جۋرناليستەر ءوز ەلىنە جانە ازاماتتارىنا شىنايى جاناشىر بولۋعا ءتيىس. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى بەكەردەن بەكەر «ءتورتىنشى بيلىك» اتانباسا كەرەك. سول سەبەپتى سىزدەر جۇرتتىڭ ساناسى مەن سەزىمىنە ىقپال ەتۋ ماسەلەسىنە مۇقيات قاراعاندارىڭىز ءجون. تاۋەلسىز ءارى جاۋاپكەرشىلىگى جوعارى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى بولماسا، قوعامدى ودان ءارى دەموكراتيالاندىرۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنىنە سەنىمدىمىن. سوندىقتان مەملەكەتتىڭ مۇددەسىن، قوعامنىڭ سۇرانىسىن جانە مەدياسالانىڭ دامۋ ءۇردىسىن ەسكەرە وتىرىپ، ب ا ق تۋرالى زاڭدى قايتا قاراۋ كەرەك». تاپسىرما ناقتى.

سونداي-اق، قازاقستاننىڭ الدىندا تۇرعان مىندەتتەر مەملەكەت پەن ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ تىعىز ىنتىماقتاستىقتا جۇمىس جۇرگىزۋىن، ازاماتتىق قوعام ينستيتۋتتارىن جۇيەلى تۇردە جاڭعىرتۋدى تالاپ ەتەتىنىن قوزعادى. «رەفورمالاردى ازىرلەۋ جانە ونى جۇزەگە اسىرۋ ىسىنە قوعامدىق ۇيىمدار مەن بەلسەندى ازاماتتاردى بارىنشا تارتۋ قاجەت. سول ءۇشىن، ەڭ الدىمەن، ۇلتتىق جوبالار مەن ستراتەگيالىق قۇجاتتاردىڭ ءبارى اشىق تالقىلانۋىن قامتاماسىز ەتۋ كەرەك. بۇل ماسەلە بويىنشا جاساندى پىكىرتالاس وتكىزىپ، كوزبوياۋشىلىق جاساۋعا بولمايدى». 


«رەفورما جاساپ جاتىرمىز دەگەن اتاق ءۇشىن عانا رەفورما جاساۋدىڭ ەشكىمگە قاجەتى جوق. قاعاز بەتىندە عانا جۇزەگە اسىرىلعان، ءبىراق شىندىققا ەش جاناسپايتىن جالعان تابىستارعا ماساتتانىپ وتىراتىن زامان كەلمەسكە كەتتى. حالىققا كوپىرمە ءسوز، بوس ۋادە ەمەس، كوزبەن كورىپ، قولمەن ۇستاۋعا بولاتىن وڭ وزگەرىستەر كەرەك».

پرەزيدەنت ايتقان جاڭا رەفورمالار مەن وزگەرىستەردىڭ ءبارىن ساپالى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن حالىقتىڭ ىنتىماق بىرلىگى، سەنىمى مەن قولداۋى قاجەت.

اڭسار وسەربايەۆ، تۇركىستان وبلىسى قوعامدىق دامۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار