وسىعان بايلانىستى الەمنىڭ كوپتەگەن ۋنيۆەرسيتەتتەرى مەن ۇكىمەتتىك ەمەس كومپانيالارى وزدەرىنىڭ عارىش اپپاراتتارىن ۇشىرۋدى قولعا الدى. ولار عىلىمي زەرتتەۋلەر، ءبىلىم بەرۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى، جەر بەتىن زەرتتەۋ، كارتوگرافيا جانە ت.ب. سياقتى كوپتەگەن سالالاردا قولدانىلادى.
قازاقستان مەن ورتالىق ازيادا العاشقى بولىپ ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ ءوز نانوسپۋتنيگىن جەر وربيتاسىنا ءساتتى شىعاردى. كەلەسى ماقسات – اتالعان تەحنولوگيانى بۇكىل قازاقستان بويىنشا دامىتۋ.
وسى ماقساتتا 2019 جىلدان باستاپ ءبىلىم ورداسى بازاسىندا «الفاسات» جەردىڭ كىشى جاساندى سەرىكتەرى كونسترۋكتورىن قۇرۋ جوباسى جۇمىس ىستەۋدە. ول اقپاراتتىق، كوممۋنيكاسيالىق جانە عارىشتىق تەحنولوگيالار بويىنشا باسىم باعىتتاردى قامتيدى.
جوبانىڭ اۆتورلارى – ا.تەمىربايەۆ، ن.وزبەكوۆ، ن.مەيرامبەك ۇلى، س.ورىنباسار، و.تۋەبايەۆ. قازۇۋ عالىمدارى ءبىلىم الۋشىلارعا عارىش اپپاراتتارىن جوبالاۋ، قۇراستىرۋ، سىناۋ جانە پايدالانۋ پروسەستەرى تۋرالى جۇيەلى تۇسىنىك بەرەتىن كومپونەنتتەر جيىنتىعى بولىپ تابىلاتىن يننوۆاسيالىق ءونىم ۇسىنىپ وتىر.
اۆتورلار بۇل سالاعا 2013 جىلدان باستاپ ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قابىرعاسىندا ازىرلەنىپ، 2017 جانە 2018 جىلدارى ىسكە قوسىلعان العاشقى قازاقستاندىق «ءال-فارابي-1» جانە «ءال-فارابي-2» نانوسپۋتنيكتەرىن ازىرلەۋ جانە ىسكە قوسۋ كەزىندە داعدىلانعان بولاتىن. بۇل ءوز كەزەگىندە «الفاسات» نانوجەرسەرىك كونسترۋكتورى جوباسىن تابىستى ىسكە اسىرۋعا كومەكتەستى.
نانوسپۋتنيكتەردى ءساتتى ىسكە قوسقاننان كەيىن جاس عالىمدارىمىز قازاقستاندا وسى سالانى ودان ءارى دامىتۋ ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتۋگە بەكىندى. ناتيجەسىندە بۇل داعدىلاردى مەكتەپتەن عارىشتىق روبوتوتەحنيكا بويىنشا زەرتحانالىق جۇمىستار بارىسىندا وقىتۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى.
CubeSat ستاندارتى بويىنشا نەگىزگى تالاپتاردى ساقتاي وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمدى جاقسى يگەرۋى ءۇشىن كونسترۋكتوردىڭ وزىندىك قۇنىن ارزانداتىپ، تەحنولوگيانى جەڭىلدەتۋ مىندەتى تۇردى.
ناتيجەسىندە بارلىق نەگىزگى تەحنولوگيالىق سيپاتتامالار مەن مۇمكىندىكتەر ساقتالدى. جيناققا بارلىق نەگىزگى ىشكى جۇيەلەر، كومپونەنتتەر جانە نانوجەرسەرىك قۇراستىرۋ قۇرالدارى كىرەدى.
كونسترۋكتورلاردى قۇراستىرۋ جانە دايىنداۋ بويىنشا بارلىق جۇمىستار ۋنيۆەرسيتەت بازاسىندا جۇرگىزىلەدى. زەرتحانالىق جۇمىستار ءۇش تىلدە جاسالدى. ستۋدەنتتىڭ قىزىعۋشىلىعىن ساقتاۋ ءۇشىن جيىنتىقتا زەرتحانادا جينالعان نانوسەرىكتى گەليي شارىن پايدالانىپ، ستراتوسفەراعا قوسۋ مۇمكىندىگى بار.
سونىمەن قاتار جوبانى ازىرلەۋ بارىسىندا «كوممۋنيكاسيالىق حاتتاما – AlfaSat» جانە «جەرۇستى ستانسياسىنا ارنالعان باعدارلاما –AlfaGround» اتاۋىمەن قر-نىڭ ەكى اۆتورلىق كۋالىگى الىندى. سونداي-اق تمد ەلدەرىنىڭ نارىعىنا شىعۋعا مۇمكىندىك بار.
اتالعان جوبانى حالىقارالىق «UniSat» ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىن قارجىلاندىراتىن يۋنيسەف قورى دا جوعارى باعالادى. ناتيجەسىندە قازاقستان، وزبەكستان جانە قىرعىزستانداعى قىز بالالار وسى كونسترۋكتور بازاسىندا وقىپ، بىلىكتىلىگىن ارتتىردى.
