قازاقستانداعى اەس-تا ىقتيمال اپاتتى جاعداي تۋىنداسا، وعان كىم جاۋاپتى بولادى؟

كامشات تىلەۋحان 16 ماۋ. 2025 12:17

اتوم ەنەرگەتيكاسى جونىندەگى اگەنتتىك وزدەرىنە كەلىپ تۇسكەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، قازاقستانداعى بولاشاق اتوم ەلەكتر ستانسياسىندا اپات بولعان جاعدايدا "روساتوم" قانداي جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلۋى مۇمكىن ەكەنىن دە ايتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

اگەنتتىكتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حالىقارالىق تاجىريبەگە سايكەس، سونىمەن قاتار 1963 جىلعى 21 مامىرداعى يادرولىق زالال ءۇشىن ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىك تۋرالى ۆەنا كونۆەنسياسىنىڭ ەرەجەلەرىنە 1997 جىلعى 12 قىركۇيەكتەگى حاتتامامەن ەنگىزىلگەن تۇزەتۋلەرگە سۇيەنە وتىرىپ، اەس-تاعى ىقتيمال وقيعالار ءۇشىن نەگىزگى زاڭدى جاۋاپكەرشىلىك ستانسيا وپەراتورىنا جۇكتەلەتىنىن اتاپ ءوتتى.

"مۇنداي مودەل كوپتەگەن ەلدە قولدانىلادى جانە ول زالالدى وتەۋ تەتىگىن وڭتايلاندىرۋعا باعىتتالعان. وسى جاعىنان العاندا، حالىقارالىق قۇقىق تۇرعىسىنان قازاقستانداعى اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ وپەراتورى ستانسيانى ءقاۋىپسىز پايدالانۋ جانە اپاتتاردىڭ ىقتيمال سالدارى ءۇشىن تولىقتاي جاۋاپتى بولادى. وعان قوسا، جوبانى ىسكە اسىرۋ شەڭبەرىندە كونسورسيۋم قاتىسۋشىلارىنىڭ شارتتىق مىندەتتەمەلەرىنىڭ بارلىق اسپەكتىلەرى، ونىڭ ىشىندە ساقتاندىرۋ تەتىكتەرى، تەحنيكالىق كەپىلدىكتەر، سونداي-اق باس كەلىسىمشارتتا كوزدەلگەن "روساتومدى" قوسا العاندا، مەردىگەردىڭ ىقتيمال جاۋاپكەرشىلىگىنىڭ شارتتارى پىسىقتالۋدا"، - دەپ ناقتىلادى ۆەدومستۆودان.

سونداي-اق، قازاقستان دا يادرولىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى نەگىزگى حالىقارالىق كەلىسىمدەردىڭ قاتىسۋشىسى بولىپ تابىلادى، بۇل ۇلتتىق مۇددەلەردى باقىلاۋ جانە قورعاۋ ءۇشىن قوسىمشا قۇقىقتىق نەگىز بولا الادى.

"اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ ءقاۋىپسىز جۇمىسىن باقىلاۋدى ۋاكىلەتتى مەملەكەتتىك ورگاندار ۇلتتىق دەڭگەيدە جۇزەگە اسىراتىن بولادى. يادرولىق جانە رادياسيالىق قاۋىپسىزدىكتى قاداعالاۋدى  قازاقستان رەسپۋبليكاسى اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى اگەنتتىگىنىڭ اتومدىق قاداعالاۋ جانە باقىلاۋ كوميتەتى جۇزەگە اسىراتىن بولادى. ول پايدالانۋ پروسەسىندەگى بارلىق قاۋىپسىزدىك تالاپتارىنىڭ ساقتالۋىنا، ليسەنزيالاۋعا، ينسپەكسيا جۇرگىزۋگە جاۋاپتى. ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى اۋاعا بولىنەتىن شىعارىندىلاردى، قالدىقتاردى وڭدەۋدى جانە قورشاعان ورتاعا رادياسيالىق اسەردى قامتيتىن ەكولوگيالىق نورماتيۆتەردىڭ ساقتالۋىن باقىلايتىن بولادى"، دەدى اگەنتتىك.

 

باسقا مەملەكەتتىك ورگاندار دا ءوز قۇزىرەتى شەڭبەرىندە ونەركاسىپتىك قاۋىپسىزدىك، سۋ رەسۋرستارىن قورعاۋ، سانيتارلىق قاداعالاۋ، توتەنشە جاعدايلار جانە باسقا دا باعىتتار بويىنشا ماسەلەلەردە تارتىلاتىن بولادى.

يادرولىق قاۋىپسىزدىكتىڭ حالىقارالىق ستاندارتتارىنىڭ ساقتالۋىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسى قابىلداعان حالىقارالىق مىندەتتەمەلەر شەڭبەرىندە اەحا تاراپىنان قوسىمشا باقىلاۋ جۇرگىزىلەتىن بولادى.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار