ۆەيپتەرگە تىيىم سالۋ تۋرالى قىزۋ تالقىلاۋدىڭ ناتيجەسىندە وسى پەتيسيا جاريالانعان بولاتىن. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى مەن تەمەكىگە قارسى باستامالارىمەن تانىمال قوعامدىق ۇيىمدار وسى تىيىمنىڭ باستاماشىسى اتانعان ەدى.
تاتيانا فومينوۆانىڭ پەتيسياسىندا قازىرگى قالىپتاسقان احۋالدى تۇزەۋگە تۇرتكى بولاتىن وي بار، ياعني بىزگە قاعاز جۇزىندە ءالى ماسەلەنى شەشپەيتىن تىيىمدار ەمەس، قاتاڭ رەتتەۋ مەن باقىلاۋ اۋاداي قاجەت.
«جۇمىس ىستەمەيتىن تىيىمدارعا قارسى پەتيسيانىڭ قوعام ىشىندە وسىنداي كۇشتى قولداۋعا يە بولۋى قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ويلاستىرىلعان باقىلاۋ مەن رەتتەۋدىڭ ورنىنا ءمانسىز تىيىم سالۋدان شارشاعانىن تاعى دا دالەلدەپ وتىرعانداي.
باستاپقىدا ەرەسەك تەمەكى شەگۋشىلەرگە ارنايى جاسالعان ونىمدەردىڭ كامەلەتكە تولماعاندار اراسىندا ساتىلۋىنا تىيىم سالىنسا دا، قولدانىستاعى نورمالاردىڭ بۇزىلۋىنا بايلانىستى جاسوسپىرىمدەر اراسىندا اتالمىش ءونىم كەڭىنەن تارالىپ كەتتى.
مۇنداي جاعدايدا تىيىم سالۋ ماسەلەنى شەشپەيتىنىن كورسەتتى، تەك ۆەيپ ونىمدەرىن «كولەڭكەلى ساۋدا اينالىمىنا» ءتۇسىرىپ، جەمقور شەنەۋنىكتەرگە جاعداي تۋعىزىپ بەرەتىنى ءسوزسىز»، – دەدى تاتيانا فومينوۆا.
ايتا كەتەلىك، ەلىمىزدە ۆەيپتەر تەك 21 جاستان اسقان ازاماتتارعا عانا ساتىلادى.
باسقا تەمەكى ونىمدەرىنە تىيىم سالۋدىڭ قانشالىقتى ءتيىمسىز ەكەنىن كاليان مەن سنيۋس ونىمدەرىنە جاسالعان تىيىمنان بايقاۋعا بولادى. ەلىمىزدە 2020 جىلى اتالمىش ونىمدەرگە تىيىم سالىنعان ەدى، ءبىراق ولار ءالى دە ساۋدا-ساتتىقتا، تەك كولەڭكەلى اينالىمدا ءجۇر.
پەتيسيا اۆتورى ەاەو-داعى كورشىلەرىمىز جانە سەرىكتەستەرىمىز – رەسەيمەن جانە قىرعىزستانمەن ورتاق شەكارامىز بار ەكەنىن ۇمىتپاعان ءجون دەپ اتاپ ءوتتى. ويتكەنى، بۇل ەلدەردە ۆەيپ ونىمدەرىن ساتۋعا ەركىن رۇقسات ەتىلگەن. ەگەر قازاقستاندا ۆەيپ ونىمدەرىنە تىيىم قابىلدانسا، ورتاق شەكارا مەن كەدەندىك باقىلاۋدىڭ جوقتىعىنان مۇنداي تىيىمنىڭ ورىندالۋى قيىنعا سوعاتىنىن، تىيىم سالۋدىڭ باستاماشىلارى دا مويىنداپ وتىر.
«قوعام بەلسەندىلەرى بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىندا ۆەيپتى قولدانۋ كەڭ تارالىپ، ىندەتكە اينالىپ بارا جاتقانىنا تىيىم سالۋ قاجەتتىگىنە دالەل كەلتىرىپ وتىر. ءبىز دە وسى ۋاجبەن عانا كەلىسەمىز. كامەلەتتىك جاسقا تولماعان جەتكىنشەكتەر ەشبىر جاعدايدا نيكوتين ونىمدەرىن قولدانباۋى ءتيىس»، - دەپ كورسەتىلگەن پەتيسيادا.
پەتيسيانى قولداۋشىلار قازاقستان زاڭناماسىندا كامەلەتكە تولماعاندارعا ۆەيپ ساتۋعا تىيىم سالاتىن شارالاردىڭ بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
جاسوسپىرىمدەر اراسىندا ۆەيپ ونىمدەرىنىڭ كەڭ تارالۋى نەگىزىنەن قولدانىستاعى نورمالار مەن ەرەجەلەردىڭ ساقتالماۋىمەن، سونداي-اق، شاعىن جانە ورتا بيزنەستى تەكسەرۋگە، ونىڭ ىشىندە جوسىقسىز ساۋدا جۇرگىزۋ ورىندارىن تەكسەرۋگە موراتوريي جاريالاۋدان تۇرادى.
«حالىق دەنساۋلىعى جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى تۋرالى» كودەكستىڭ 110-بابىندا كامەلەتكە تولماعاندارعا ۆەيپ ساتۋعا تىيىم سالۋ ماسەلەسى قاراستىرىلعان. تەمەكى بۇيىمدارىنىڭ، ونىڭ ىشىندە ەلەكتروندى بۇيىمداردىڭ دا كاسسادا ساتىلماۋى جانە اشىق ورىنداردا تۇرماۋى كەرەك دەگەن ەرەجە بار. جاسوسپىرىمدەرگە ۆەيپتەردى زاڭسىز ساتۋدى قاداعالاۋدىڭ كوپتەگەن جولدارى بار، بۇل ءۇشىن تەك باقىلاۋشى ورگانداردىڭ جۇمىسىن قامتاماسىز ەتۋ قاجەت.
«2021 جىلى Qazspirits قاۋىمداستىعى ۇكىمەتكە ەلەكتروندى تەمەكى ساناتىن رەتتەۋ تۋرالى ۇسىنىس جىبەردى. الايدا، تەمەكىگە قارسى ۇيىمدار مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ۇسىنىسىمىزدى قاراۋ ماسەلەسىن ۋاقىتشا توقتاتتى. مۇنداي رەتتەۋدى ەاەو دەڭگەيىندە ەنگىزۋ كەرەكتىگى ايتىلدى جانە وسىنداي كەمشىلىكتەر ەلىمىزدە كامەلەتكە تولماعانداردىڭ وسى ونىمگە قول جەتكىزە الۋىنا تۇرتكى بولدى. ۇكىمەت پەن ءماجىلىس دەپۋتاتتارىن وسى ازاماتتىق ساۋالعا نازار اۋدارىپ، تولىق تىيىم سالۋ ەمەس، قاتاڭ رەتتەۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋعا شاقىرامىز»، – دەيدى Qazspirits قاۋىمداستىعىنىڭ باسشىسى دميتريي جۋكوۆ.
سونىمەن قاتار، ۆەيپ – ەرەسەك تەمەكى شەگۋشىلەرگە ارنالعان ءونىم. ۇلىبريتانيادا، امەريكا قۇراما شتاتتارىندا، كانادادا، سكانديناۆيا ەلدەرىندە جانە نيدەرلاندىدا تەمەكى شەگۋدى تاستاۋعا ىنتالاندىرۋ جانە تەمەكى شەگۋدىڭ زيانىن ازايتۋعا ارنالعان بالامالاردىڭ ءبىرى رەتىندە ۆەيپ ونىمدەرى قولدانىلادى.
«اينالىمدا بار جانە ساتۋعا رۇقسات ەتىلگەن، عىلىمي تۇرعىدان زيانى دالەلدەنگەن تەمەكىنىڭ بولۋى كەزىندە ۆەيپكە تىيىم سالۋ – بۇل قازاقستانداعى ميلليونداعان تەمەكى شەگۋشىلەردىڭ زياندىلىعى از بالامانى تاڭداۋ قۇقىعىنان ايىرۋدى بىلدىرەدى»، – دەپ تۇيىندەدى قازاقستان ۆەيپەرلەر قاۋىمداستىعىنىڭ وكىلى انتون شيشكوۆسكيي.
پەتيسيا اۆتورلارى مەن جاقتاۋشىلارى دامىعان ەلدەردىڭ ۇلگىسىمەن جانە كورشىلەردىڭ تاجىريبەسىن ەسكەرىپ، تەمەكى مەن الكوگولدىك ىشىمدىكتەر سياقتى كامەلەتكە تولماعاندارعا عانا ۆەيپتى ساتۋعا تىيىم سالۋدى تالاپ ەتەدى جانە ولار جالپى ۆەيپتى تىيىم سالماۋعا شاقىرادى. ويتكەنى، بىرنەشە سەبەپتەرگە بايلانىستى بۇل تىيىمدار ءبارىبىر دە جۇمىس ىستەمەيدى.
