قازاقستان رەسپۋبليكاسى باس پروكۋراتۋراسى قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ كوميتەتىنىڭ قىلمىستىق قاۋىپ-قاتەرلەردىڭ جانە قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتىڭ تاۋەكەلدەرىن بولجاۋ ورتالىعى جۇمىسپەن قامتۋ سالاسىنداعى قىلمىسكەرلەردىڭ بەلسەندىلىگى تۋرالى ەسكەرتەدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
شەتەلدىك دەرەككوزدەردىڭ مالىمەتتەرىنە سايكەس ينتەرنەت-الاياقتار تانىمال پلاتفورمالاردا جانە الەۋمەتتىك جەلىلەردە مينيمالدى تالاپتارمەن جوعارى تابىس ۇسىنا وتىرىپ، جۇمىسقا ورنالاسۋ تۋرالى حابارلاندىرۋلار جاريالايدى.
جاۋاپ بەرگەننەن كەيىن، ىزدەۋشىلەرگە جالعان سايتتارعا سىلتەمەلەر، جەكە دەرەكتەردى جيناۋعا ارنالعان ساۋالنامالار جىبەرىلەدى نەمەسە زياندى باعدارلامالىق قامتىلىمى بار «جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان ءموبيلدى قوسىمشانى» ورناتۋدى ۇسىنادى، بۇل زيانكەستەرگە بانكتىك دەرەكتەرگە، مەسسەندجەرلەرگە جانە قۇرىلعىنى باسقارۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
سونىمەن قاتار، شەتەلدە، ونىڭ ىشىندە وڭتۇستىك-شىعىس ازيا ەلدەرىندە (تايلاند، ميانما جانە ت.ب.) جۇمىس ىستەۋ تۋرالى جالعان ۇسىنىستار دا وزەكتى بولىپ قالۋدا.
ازاماتتاردى IT، مودەلدىك، قوناق ءۇي بيزنەسى سالاسىندا نەمەسە call-ورتالىقتارعا جۇمىسقا ورنالاسۋ تۇرىمەن شەتەلگە اكەتۋ ءۇشىن جالدايدى، وندا ولار ەڭبەك جانە سەكسۋالدىق قۇلدىقتا بولۋى، قاناۋعا جانە زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراۋى مۇمكىن. كەيبىر جاعدايلاردا زارداپ شەككەندەردى باسقا ازاماتتاردى ماجبۇرلەپ الداۋ نەمەسە دەنە مۇشەلەرىن ترانسپلانتاسيالاۋ سحەمالارىندا پايدالانادى.
قىلمىسكەرلەردىڭ قۇربانى بولماۋ ءۇشىن كەلەسىلەر ۇسىنىلادى:
- قۇجاتتاردى جىبەرمەس نەمەسە قوسىمشالاردى جۇكتەمەس بۇرىن جۇمىس بەرۋشىنىڭ زاڭدىلىعىن جانە سايتتىڭ مەكەن-جايىن تەكسەرۋ؛
- جۇمىسقا، وقۋعا نەمەسە ۆيزاعا رەسىمدەۋ ءۇشىن قاراجات اۋدارماۋ؛
- قوسىمشالاردى تەك Google Play، App Store رەسمي دۇكەندەرىنەن ورناتۋ؛
- رەسمي شارت جاساسقانعا دەيىن جەكە باسىن كۋالاندىراتىن قۇجاتتاردىڭ كوشىرمەلەرى مەن دەرەكتەرىن جانە بانك كارتالارىن ۇسىنباۋ؛
- قىزمەتكەرلەردى ىرىكتەۋ بويىنشا قىزمەت كورسەتەتىن دەلدالدىڭ نەمەسە اگەنتتىكتىڭ زاڭدىلىعىنا كوز جەتكىزۋ جانە اگەنتتىكتىڭ تىركەۋ دەرەكتەرىمەن شەتەلدىك جۇمىس بەرۋشى اراسىندا جاسالعان شارتتى سۇراتۋ؛
- كەز كەلگەن كۇمان تۋىنداعان كەزدە پوليسياعا حابارلاۋ.
ءسىزدىڭ تۋىسىڭىز نەمەسە دوسىڭىز ادام ساۋداسىنىڭ قۇربانى بولعان جوق پا تەكسەرىڭىز:
- ادەتتەگىدەي قوڭىراۋ شالعان كەزدە بەينە قوڭىراۋعا اۋىسۋدى ۇسىنىڭىز. ەگەر ول باس تارتىپ، «مۇمكىن ەمەس» – دەپ بايلانىسىن ۇزسە، بۇل دابىل سيگنالى، پوليسياعا حابارلاسۋدى ۇسىنامىز؛
- بەينە قوڭىراۋ كەزىندە كەلەسى سۇراقتاردى قويىڭىز: «قايدا تۇرعانىڭدى كورسەت - مەن سەنىڭ قانشالىقتى جايلى ەكەنىڭدى كورگىم كەلەدى»؛ سەنىڭ جانىڭدا كىم بار، ولاردى كورۋگە بولادى ما؛ سەن ءقازىر قايداسىن، بۇل پاتەرمە، جاتاقحاناما، ۇيمە؛ بۇگىن تاڭعى اسقا/تۇسكى اسقا/كەشكى اسقا نە بار؛ تەلەفوندى قاي جەردە قۋاتتايسىز؛ سەنىڭ قاسىڭدا روزەتكا بارما؛ تەرەزەدەن قانداي كورىنىس، كوشەگە شىعا الاسىڭ با؛ سەن بۇگىن دەمالدىڭ با؛ سەندە دەمالىس قاشان؛جالاقى الدىڭ با؛ قۇجاتتارىڭدى قايدا ساقتايسىن؟».
ادام ورنالاسقان فونعا جانە قورشاعان ورتاعا (بولمە، قويما، جاتاقحانا)، قاسىندا اڭگىمەنى باقىلاپ تۇرعان بوتەن ادامداردىڭ بولۋىنا، كەڭەس بەرۋدىڭ دىبىسىنا، داۋىس ەكپىنىنە، بەت الپەتىنە (قورقىپ تۇرعانداي كورىنەدى، كامەراعا قاراۋدان باس تارتادى) نازار اۋدارىڭىز.
