تمد ەلدەرى اراسىندا قازاقستان جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى بويىنشا تاجىكستان مەن ازەربايجاننان كەيىن ءۇشىنشى ورىندا تۇر، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ەكونوميكالىق بولجام
ساراپشىلاردىڭ سوزىنشە، بۇل جەردە دە «ماقتانۋعا» تۇرارلىق نارسە بار: ILOSTAT دەرەكتەرىنە سايكەس، 2024 جىلعا ارنالعان جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى بويىنشا ەڭ ناشار ەلدەردىڭ رەيتينگىندە قازاقستان 187 ەلدىڭ ىشىندە 104-ورىنعا يە بولدى. ال تمد ەلدەرى اراسىندا قازاقستان تاجىكستان مەن ازەربايجاننان كەيىن ءۇشىنشى ورىندا تۇر.
دەرەكتەر مىناداي:
- 2024 جىلدىڭ قاڭتار-قىركۇيەك ايلارىندا ەلدەگى جۇمىسپەن قامتۋ سالاسىنداعى قىزمەتتەر كولەمى 374،6 ملرد تەڭگە، بۇل 2023 جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 4،6%-عا از؛
- جۇمىسپەن قامتۋ سالاسىنداعى قىزمەتتەردىڭ ناقتى كولەم يندەكسى 84،1%-دى قۇرادى، بۇل سالاداعى ناقتى قىزمەت كولەمىنىڭ 15،9%-عا قىسقارعانىن كورسەتەدى؛
- جۇمىسپەن قامتۋ سالاسىنداعى جالپى قىزمەتتەر كولەمى 371،5 ملرد تەڭگەنى قۇرادى، بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 5،2%-عا از: ونىڭ نەگىزگى بولىگىن جۇمىسپەن قامتۋ اگەنتتىكتەرى قامتاماسىز ەتتى — 59،1 ملرد تەڭگە (2023 جىلدىڭ قاڭتار-قىركۇيەگىندە 54،2 ملرد تەڭگە).
قازاقستاندا تۇراقتى جۇمىسپەن قامتۋدىڭ ۋاقىتشا جۇمىسقا اۋىسۋى بويىنشا ءقاۋىپتى ءۇردىس بايقالۋدا: ۋاقىتشا جۇمىسقا ورنالاستىرۋ اگەنتتىكتەرىنىڭ قىزمەت كولەمى 3،5 ەسەگە ارتىپ، 4،8 ملرد تەڭگەگە جەتتى.
قورىتىندى: جۇمىس بەرۋشىلەر تۇراقتى ەڭبەك شارتتارىن جاساسۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن جوعالتىپ، قىزمەتكەرلەردى قىسقا مەرزىمگە جۇمىسقا الۋدى ءجون كورۋدە.
بۇل:
1.جۇمىسكەردىڭ قۇندىلىعىنىڭ تومەندەۋىن (سەبەبى ەڭبەك نارىعىندا جۇمىس كۇشىنىڭ ارتىقشىلىعى بار)؛
2.جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ ەڭبەك نارىعىندا وزدەرىن سەنىمدى سەزىنىپ، جۇمىسقا قابىلداۋ شارتتارىن ناشارلاتۋىن كورسەتەدى.
2025 جىلى بۇل ءۇردىس ايتارلىقتاي وزگەرمەيدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ (ۇسب) رەسمي دەرەكتەرى بويىنشا، 2024 جىلدىڭ ءۇشىنشى توقسانىندا ەلدە 448،6 مىڭ جۇمىسسىز ادام بولعان — بۇل 2023 جىلدىڭ سول كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 0،6%-عا از.
بۇل بارلىق جۇمىسسىزدار ەمەس، تەك رەسمي تىركەلگەندەر: جۇمىس ىزدەپ، جۇمىس ىستەۋگە دايىن دەپ تانىلعاندار. جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى وسىنداي ەسەپ نەگىزىندە انىقتالادى جانە ول ەلدەگى جۇمىسقا جارامدى حالىقتىڭ 4،6%.
بۇل كورسەتكىشكە جۇمىسسىز ەكەندىگىن بيلىككە حابارلاماعان نەمەسە جاسىرىن جۇمىسسىز رەتىندە تانىلعان ادامدار كىرمەيدى. قالالاردا جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى 4،6%-دى، اۋىلدىق جەرلەردە 4،7%.
ILOSTAT رەيتينگى بويىنشا قازاقستانداعى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى 4،8%-عا جەتتى. الايدا، ەكونوميكالىق ءوسىم مەن جۇمىسقا قابىلداۋ مەحانيكاسىنداعى وزگەرىستەردى ەسكەرە وتىرىپ، جاعداي جاقسارماعان.
تمد ەلدەرى اراسىندا:
•تاجىكستان — 11،6% (ەڭ جوعارى كورسەتكىش)؛
•ازەربايجان — 5،6%؛
•قازاقستان — 4،8%.
قازاقستاننان وزىپ كەتكەن ەلدەر:
•وزبەكستان — 4،5%،
•تۇرىكمەنستان — 4،3%،
•بەلارۋس — 3،4%،
•قىرعىزستان — 3،3%،
•رەسەي — 2،5%،
•مولدوۆا — 1،4%.
ايتا كەتۋ كەرەك، قازاقستان كەيبىر ەلدەردىڭ جۇمىسسىز ازاماتتارىنا جۇمىس ورىندارىن ۇسىنادى. بۇل وزبەكستان سياقتى ەلدەرگە ەڭبەك نارىعىنداعى جاعدايدى جاقسارتۋعا كومەكتەسەدى، سونىمەن قاتار ۇلتتىق ۆاليۋتانىڭ تۇراقتىلىعىنا ىقپال ەتەدى. ءبىراق بۇل قازاقستاننىڭ ەڭبەك نارىعىنا تەرىس اسەر ەتىپ، ونىڭ ازاماتتارىنىڭ جاعدايىن قيىنداتادى.
سونىمەن قاتار، تەڭگەنىڭ قۇنسىزدانۋىنان تۋىنداعان ينفلياسيا حالىقتىڭ تۇرمىس جاعدايىن ناشارلاتىپ وتىر. جۇمىسسىزدىق ءوسىپ، ەڭبەك شارتتارى ناشارلاۋدا. بۇعان تومەن جالاقى مەن سالىقتاردىڭ ءوسۋى قوسىلادى.