قازاق بالاسى نە كورىپ ءجۇر؟ ەكران ۋاقىتى مەن ءتىل ماسەلەسى

اقتوتى جاپاتوۆا 29 ءشىل. 2025 12:00

دامىعان ەلدەردە بالا تاربيەسى – مەملەكەتتىك ماڭىزعا يە ماسەلە. بالانىڭ اماندىعى مەن باقىتى – باستى قۇندىلىق. سول سەبەپتى بالا نەنى كورىپ، نەنى تىڭداپ ءجۇر دەگەن سۇراققا ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋ ماڭىزدى.

يۋنەسكو دەرەكتەرى بويىنشا، بۇگىندە 3–5 جاس ارالىعىنداعى بالالار اپتاسىنا شامامەن 28 ساعات ەكران الدىندا وتىرادى. بۇل – كۇنىنە 4 ساعات. بۇل كورسەتكىش بالانىڭ ەرەسەكتەرمەن تىكەلەي قارىم-قاتىناستا وتكىزەتىن ۋاقىتىنان الدەقايدا كوپ. مۇنداي جاعداي بالانىڭ دەنساۋلىعىنا عانا ەمەس، پسيحيكاسى مەن دامۋىنا دا ايتارلىقتاي اسەر ەتەدى.

كورۋ قابىلەتىنىڭ ناشارلاۋى، قوزعالىس بەلسەندىلىگىنىڭ تومەندەۋى، سويلەۋ ءتىلىنىڭ كەشەۋىلدەۋى، نازار تۇراقسىزدىعى، قيال مەن شىعارماشىلىق ويلاۋدىڭ تومەندەۋى – مۇنىڭ بارلىعى ەكرانعا تاۋەلدىلىكتىڭ سالدارى. بالالار تەلەديدار نەمەسە پلانشەت كورىپ ۇيرەنگەننەن كەيىن، وزدىگىنەن ويناۋعا، قيالداۋعا، وقيعا ويلاپ تابۋعا ىنتاسىز بولادى. ولار تەك دايىن اسەردى تۇتىنۋعا بەيىمدەلىپ الادى.

ساپالى كونتەنت – شەشىمنىڭ ءبىر جولى

ەكران ۋاقىتىن مۇلدەم الىپ تاستاۋ – قازىرگى زاماندا مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان دا ماماندار ەكرانداعى كونتەنتتىڭ ساپاسىنا نازار اۋدارۋعا كەڭەس بەرەدى. مىنە، وسى تۇرعىدان العاندا، قازاقستاندا سوڭعى جىلدارى قازاق تىلىندەگى ساپالى بالالار كونتەنتىنىڭ كوبەيۋى – ۇلكەن جەتىستىك.

2021 جىلدان باستاپ «Nickelodeon»، «TiJi»، «Disney» سىندى الەمدىك تانىمال ارنالاردىڭ ونىمدەرى قازاق تىلىنە اۋدارىلا باستادى. ال 2023 جىلى بۇل قاتارعا بۇلدىرشىندەرگە ارنالعان «Nick Jr» ارناسى قوسىلدى. 

بۇل باستاما – بالالاردىڭ ەكران الدىنداعى ۋاقىتىن انا تىلىمىزدە، مادەني ءارى تانىمدىق تۇرعىدا ءتيىمدى وتكىزۋىنە جول اشادى. سونىمەن قاتار، بالا ۇيدە قازاقشا تىڭداپ، كورىپ، سول تىلدە ويىن جەتكىزە باستايدى. ياعني، بۇل تەك مۋلتفيلم ەمەس، تىلدىك ورتا قالىپتاستىرۋدىڭ قۇرالى.

الايدا ەكرانداعى ساپالى كونتەنت تە اتا-انانىڭ ورنىنا تاربيەشى بولا المايدى. ەكرانعا تاۋەلدىلىكتى جەڭۋ ءۇشىن اتا-انانىڭ بەلسەندى ارالاسۋى ماڭىزدى. مىسالى، ءمۋلتفيلمدى بىرگە كورىپ، ونداعى وقيعالاردى تالقىلاۋ، تۇسىنبەگەن جەرىن ءتۇسىندىرۋ – بالانىڭ ويىن دامىتۋعا كومەكتەسەدى. ال كورگەن فيلمنەن كەيىن كەيىپكەرلەردىڭ ءرولىن ويناپ كورۋ، سۋرەتىن سالۋ – ونىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتادى.

كوپتەگەن پەداگوگتار مەن پسيحولوگتار بالانىڭ دەربەس ويناۋ، قيالداۋ، قۇراستىرۋ، سۋرەت سالۋ سياقتى بەلسەندى ارەكەتتەرمەن اينالىسۋى – ونىڭ تولىققاندى دامۋى ءۇشىن ماڭىزدى ەكەنىن ايتادى. ياعني، ەكران – تەك قوسىمشا قۇرال. نەگىزگى ءرول – بالا مەن اتا-انانىڭ اراسىنداعى ءتىرى بايلانىستا.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار