سەناتوردىڭ ايتۋىنشا، وتكەن عاسىردىڭ 60-جىلدارىندا نەگىزى قالانعان قويمادا بۇگىندە 51،8 ملن توننا راديواكتيۆتى قالدىق بار. مۇنداي زياندى قالدىقتار وبلىس ورتالىعى اقتاۋ قالاسىنان بار بولعانى 3 شاقىرىم جەردە جاتىر. سوندىقتان دا جەرگىلىكتى حالىقتىڭ الاڭداۋشىلىعىن تۋعىزىپ وتىر.
دەپۋتات بۇعان دەيىن قويما جەرىنىڭ قۇنارلىعىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن عىلىمي زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلگەنىنە نازار اۋداردى. 2017 جىلى زەرتتەۋ ناتيجەلەرىنىڭ نەگىزىندە قۇنى 17،5 ملرد تەڭگە بولاتىن جوبالىق-سمەتالىق قۇجات دايىندالدى. وسى جوبانى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن بيۋدجەتتە قاجەتتى قاراجات قاراستىرىلىپ، مەردىگەر كومپانيا دا انىقتالعان جانە بيىل ءتيىستى جۇمىستار باستالعان. الايدا، ماۋسىم ايىندا قويمانى رەكۋلتيۆاسيالاۋ جۇمىستارى تولىعىمەن توقتاپ قالعان.
– قولىمىزدا بار مالىمەتتەرگە سۇيەنسەك، ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى كەزىندە مەملەكەتتىك ساراپتامادان ءوتىپ، بەكىتىلگەن جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاردى قايتا قاراۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعان.
سونداي-اق وسى ماسەلەنى زەرتتەپ، زەردەلەۋ ءۇشىن «يادرولىق فيزيكا» جانە «رادياسيالىق قاۋىپسىزدىك جانە ەكولوگيا» ينستيتۋتتارىنا تاپسىرىس بەرگەن.
وسىعان بايلانىستى مينيسترلىك بۇعان دەيىن قاراستىرىلعان قارجىنى ءبولۋدى كەيىنگە قالدىرعان. مۇنداي شەشىم، ءوز كەزەگىندە، جوبانىڭ ورىندالۋ مەرزىمىن تاعى دا ۇزاق جىلدارعا كەيىنگە قالدىرۋ تاۋەكەلىن تۋدىراتىنى ءسوزسىز. ال، ول كەزدە جۇمىس باعاسى بۇدان دا وسە تۇسەتىنى تۇسىنىكتى، – دەدى سۇيىندىك الداشيەۆ.
وسىعان وراي سەناتور مينيستردەن جوبانى ىسكە اسىرۋدى توقتاتۋ جانە بۇعان دەيىن مەملەكەتتىك ساراپتامادان وتكەن جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاردى قايتا قاراۋ تۋرالى شەشىم قانداي نەگىزدەرگە سۇيەنىپ قابىلدانعانىن سۇرادى.
