2025 جىلدىڭ قاڭتار-ناۋرىز ايلارىندا بانك سەكتورى ەكونوميكا سۋبەكتىلەرىنە جالپى سوماسى 8،4 ترلن تەڭگەگە جاڭا كرەديتتەر بەردى، بۇل - وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 532 ملرد تەڭگەگە نەمەسە 6،7% - عا ارتىق (7،9 ترلن تەڭگە) كولەم. اقشا-نەسيە ساياساتىنىڭ قاتايۋىنا قاراماستان، نەسيە بەرۋ كورپوراتيۆتىك (+4،7%) جانە بولشەك ساۋدا سەگمەنتتەرىندە (+8،8%) جەدەلدەۋى بايقالدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"2025 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا بانك سەكتورىنىڭ كرەديتتىك پورتفەلىنىڭ ءوسىمى جۇيە اكتيۆتەرىنىڭ جالپى وسىمىنەن (+0،7%) ايتارلىقتاي وزىپ، +2،4% -دى قۇرادى. ءوسىم بارلىق نەگىزگى نەسيەلەندىرۋ باعىتتارىن قامتىدى. وسىعان قاراماستان، پورتفەلدەردىڭ ءوسىم ديناميكاسى 2024 جىلدىڭ ۇقساس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا باسەڭدەۋ بولىپ شىقتى. بۇل جوعارى بازالىق مولشەرلەمە جاعدايىندا ۇزاق مەرزىمگە نەسيە الۋدىڭ ەكونوميكالىق تيىمسىزدىگى جانە ءىرى ينۆەستيسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ مەرزىمدەرىن كەيىنگە شەگەرۋ ىقتيمالدىلىعى، اقشا-نەسيە ساياساتىنىڭ قاتاڭداتۋ سالدارىنان قىسقا مەرزىمدى قارىزداردىڭ باسىم بولۋىنا، بولشەك سەگمەنتتەگى قانىقتىلىق جانە جيىنتىق سۇرانىستىڭ باسەڭدەۋىنىڭ بايقالۋىمەن (اتاپ ايتقاندا، بولشەك ساۋدانىڭ جىلدىق كولەمىنىڭ 4،8%-عا دەيىن باياۋلاۋى) بايلانىستى"، - دەيدى قازاقستان قارجىگەرلەرى قاۋىمداستىعى.
قاۋىمداستىق ساراپشىلارىنىڭ پىكىرىنشە، نەسيەلىك ونىمدەرگە دەگەن سۇرانىستىڭ ودان ارى قارايعى ديناميكاسى جوعارى ستاۆكالارعا، ۇلتتىق ۆاليۋتا باعامىنىڭ قۇبىلمالىلىعىنىڭ كۇشەيۋىنە، مۇناي باعاسىنىڭ قۇلدىراۋىنا جانە ساۋدا-ساتتىق شيەلەنىستەرىنە بايلانىستى سىرتقى ەكونوميكالىق ءدۇدامال جاعدايدىڭ سوزىلا تۇسۋىنەن قىسىمعا ۇشىراۋى مۇمكىن.
"ۇسىنىس تاراپىنان ەڭ تومەنگى رەزەرۆتەر بويىنشا تالاپتاردى ارتتىرۋ، سالىق جۇكتەمەسىندەگى وزگەرىستەر جانە ماكروپرۋدەنسيالدىق ساياساتتى قاتاڭداتۋ بويىنشا قوعامدا تالقىلانىپ جاتقان باستامالار ەلەۋلى تاۋەكەلدەرگە ۇشىرايدى. وسى فاكتورلاردىڭ جيىنتىعى نەسيەلەندىرۋ كولەمىنىڭ تومەندەۋىنە اكەلىپ سوعۋى دا مۇمكىن. وسى جاعىنان العاندا، ەكونوميكاداعى جيىنتىق سۇرانىستى تەجەي وتىرىپ، ۇلعايتۋ، بانك سەكتورىنىڭ ەكونوميكالىق ءوسىم مەن قۇرىلىمدىق ءارتاراپتاندىرۋ پروسەسىندەگى ۇلەسىنىڭ كۇرت قىسقارۋى سالدارىنان مەملەكەت باسشىسىنىڭ نەسيەلەندىرۋدى ۇلعايتۋ جونىندەگى العا قويعان ماقساتىنىڭ ورىندالماۋ ءقاۋپى بار"، - دەيدى ولار.
كاسىپكەرلەرگە قارىز بەرۋدەگى نەگىزگى ءوسىم شاعىن بيزنەس سۋبەكتىلەرى (73% ءوسىم) قامتمدى، بۇل ولاردىڭ ىسكەرلىك بەلسەندىلىگىنىڭ ارتۋىنا، جەڭىلدەتىلگەن قارجىلاندىرۋ قۇرالدارىنا يە بولۋ مەن اكتيۆ كولەمدەرىنىڭ كەڭەيۋىنە بايلانىستى، اسىرەسە وڭدەۋ ونەركاسىبىندە (نەگىزگى ءوسىم ازىق-تۇلىك وندىرىسىنە تيەسىلى). سونداي-اق اعىمداعى پايىزدىق مولشەرلەمەلەر دەڭگەيىندە ۇزاق مەرزىمدى نەسيەلەۋدىڭ تارتىمدىلىعىنىڭ تومەندەۋى جاعدايىندا بانكتەردىڭ نازارى قارىز الۋشىلاردىڭ نەعۇرلىم ءارتاراپتاندىرىلعان جانە جىلدام ىسكە قوسىلاتىن بيزنەس-جوبالارىنا قاراي ويىسقان.
قارىزداردىڭ قىسقا سيپاتتاماسى مەن 2024 جىلدىڭ سوڭىندا بەرىلگەن نەسيەلەردى تەزىرەك وتەۋ كورپوراتيۆتىك پورتفەلدىڭ ماۋسىمدىق جاعدايدا شامالى تومەندەۋىنە اكەلىپ سوقتى (-1،0%). بولشەك كرەديتتەر بەرۋدە بارلىق ءوسىم اۆتونەسيەلەندىرۋدى قوسا العاندا، تۇتىنۋشىلىق قارىزدارعا تيەسىلى. ايتا كەتەيىك، ەلىمىزدە جاڭا اۆتوكولىكتەردى ساتۋ قارجى رەتتەۋشىسىنىڭ ولاردى بەرۋ شارتتارىن وڭتايلاندىرۋ اياسىندا 18،8% - عا ءوستى. الايدا، بولشەك پورتفەل ءوسىمى اقشا-نەسيە ساياساتىن ودان ءارى قاتاڭداتۋ، جاڭا كليەنتتىك بازانىڭ ءوسۋىنىڭ ەداۋىر باياۋلاۋى (3م24 ءۇشىن 127 مىڭعا قارسى 41 مىڭعا دەيىن) جانە قارىز الۋشىلاردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارىنداعى كرەديتتىك قانىقتىلىق اياسىندا باياۋلادى (3م24 ءۇشىن 5،1% - دان 3،5% - عا دەيىن).بازالىق مولشەرلەمەنىڭ وسۋىنەن كەيىن نەسيەلەر مەن دەپوزيتتەر بويىنشا باعا شارتتارى بارلىق سەگمەنتتەردە قالىپتى ءوسىمدى كورسەتتى، ارينە جەڭىلدەتىلگەن مەملەكەتتىك باعدارلامالار شەشۋشى ءرول اتقاراتىن يپوتەكالىق نەسيەلەندىرۋدى قوسپاعاندا.
ناتيجەسىندە اكتيۆتەردىڭ كىرىستىلىگى مەن قورلاندىرۋ قۇنى ءوسىمدى كورسەتتى. كىرىستەردىڭ ۇلعايۋىمەن كاپيتالداندىرۋمەن قاتار سالىستىرمالى تۇردە 35،9% - عا كتس تولەۋ بويىنشا شىعىستار ەداۋىر بايقالدى — 89،4-تەن 121،5 ملرد تەڭگەگە دەيىن. رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەگى كتس تولەمى بويىنشا ەدب-نىڭ بارلىق تۇسىمدەردەگى ۇلەسى 11،2% - دان 11،9% - عا دەيىن ءوستى.
