استانا كۇنى مەرەكەسى كەزىندە تۋعان جەرىمىز جازيرالى جاركەنت وڭىرىندەگى اۋليەاعاش اۋىلىنا بارىپ قايتتىق. ىرگەدەگى كورشىمىز قاسىمنىڭ توزىعى جەتكەن توقال تامى جارقىراعان قاڭىلتىرمەن شاتىرلانىپتى. تۇسكى شاي ۇستىندە قاسىمنىڭ ۇيىنە جاسالعان جوندەۋ جۇمىستارى ءسوز بولدى.
كورشىمىز قاسىم، كورشى-قولاڭنىڭ قولداعى ازىن-اۋلىق مالىن باعىپ، وتباسىن اسىرۋشى ەدى. بيىل دەنساۋلىعى بولماي، مال دا باعا الماي قالىپتى. وتاعاسىنىڭ جۇمىسقا جارماسىز بولىپ قالعاننان كەيىن جاعدايلارىنىڭ دا كۇرت تومەندەپ كەتىپتى. بالالارى بولسا جاس.
«سويىل تيسە، سورماڭدايعا تيەدى» دەمەكشى، تاياۋدا اۋىلىمىزدا نوسەر جاۋىپ جاۋىپ، قاسىمنىڭ ەسكى توقال تامىنىڭ توبەسىنەن سۋ سورعالاپ، قامىس پەن قارا لايدان جاسالعان ەسكى ءۇيدىڭ توبەسى وپىرىلىپ ورتاسىنا ءتۇسىپتى. ابىروي بولعاندا ەشكىم زارداپ شەكپەگەن.
قاسىم كورشىمىز تۋمىسىنان جۋاس جان بولعاندىقتان «وسىنداي جاعدايعا تاپ بولدىم» دەپ اعايىن-تۋىس پەن اۋىل اكىمىن دە مازالاماعان. ءبىراق سول جاقتاعى كورشىمىز شولپان اپايمىز بۇل ءىستى ەلەۋسىز قالدىرماپتى. ول توقال تامنىڭ توبەسى وپىرىلىپ ورتاسىنا تۇسكەنىنە بىرنەشە كۇن وتسە دە ەشكىمگە جاعدايىن ايتىپ، شاعىمدانباعان قاسىمنىڭ ۇيىنە كورشىلەردى جيناپ، اۋىل اكىمىنىڭ اتىنا قاسىمنىڭ وتباسىنا قاندايدا ءبىر... كومەك كورسەتۋ تۋراسىندا ءوتىنىش جازىپ، وعان كورشى-قولاڭ تەگىس قول قويىپتى.
سودان شولپان اپايىمىز اۋىل اكىمىنە حاتتى اپارىپ، قاسىمنىڭ باسىنداعى جاعدايدى بايانداپ، كومەك كورسەتۋىن وتىنگەن. قولى قىسقا اۋىل اكىمى تابان استىندا قانداي كومەك بەرە قويسىن. ءۇي سالىپ بەرەتىن قاراجاتى جوق. سودان:
– وزدەرىڭىز بىردەڭە قىلىڭىزدار، ءبىزدىڭ كومەك قولىن سوزاتىنداي ەشقانداي مۇمكىندىگىمىز جوق، – دەپ اكىم شاراسىزدىق تانىتقان عوي. اۋىل اكىمىنەن قايىر بولمايتىنىن بىلگەننەن كەيىن شولپان اپايمىز كورشى-قولاڭدى جيناپ، 500-1000 تەڭگەدەن جيناپ، قاسىمنىڭ ءۇيىن جوندەۋ تۋراسىندا ۇسىن ايتىپتى.
قالادا تۇراتىن حالىق ءۇشىن 500-1000 تەڭگە سونشالىقتى كوپ اقشا بولىپ كورىنبەۋى مۇمكىن. ال اۋىل حالقى ءۇشىن بۇل اجەپتاۋىر اقشا. سودان نە كەرەك كورشىلەر شامالارى جەتكەنشە اقشا جيناپ، ءبىراز زاتتاردى ساتىپ الادى. سول ارالىقتا الماتىدان اۋىلعا قىدىرىپ كەلگەن قاسىمنىڭ ءىنىسى ەدىل جاركەنتتەن قاڭىلتىردى ساتىپ اكەلىپ، قاسمىنىڭ ءۇيىن جوندەۋدى باستاپ كەتەدى.
اۋىلمىزداعى بيرجانىڭ ادامدارى (جۇمىسسىز رەتىندە تىركەۋدە تۇرعاندار) جينالىپ، ءبىر كۇننىڭ ىشىندە ۇسقىنى قاشقان توقال تامدى جاماپ، جاسقاپ رەتكە كەلتىرىپتى.
وسى ءبىر جاعدايدى ەستىگەندە اينالامىزداعى باياعى كورشىلەرىمە قاتتى ريزا بولدىم. الدا-جالدا اۋىلىمىزدا اكىم سايلاۋى وتكىپ جاتسا، سول جاق قاپتالداعى كورشىمىز شولپان اپايىمىزدى اكىمدىككە ۇمىتكەر رەتىندە ۇسىنعىم دا كەلىپ كەتتى.
ءيا، ءار اۋىلعا وسىنداي جۇرتتى ورتاق ىسكە باعىتتايتىن ادام كەرەك قوي. ال قازىرگى اكىمدەردىڭ كوپشىلىگى «بىردەڭە قىلىڭدار» دەپ شاراسىزدىق تانىتۋدان ارىگە اسپايدى. بىزگە تاياققا تال جالعاپ، قيىندىقتان شىعۋعا كۇش سالاتىن اكىم كەرەك.
P.S. سۋرتتە كورگەندەرىڭىزدەي كورشىم قاسىمنىڭ ءۇيى تولىقتاي جوندەلىپ كەتتى دەپ ايتۋعا كەلمەيدى. وتكەندە پافيلوۆ اۋدانىندا سۋ تاسىپ ءبىراز ءۇي زارداپ شەككەنە-دى. سول كەزدەگى نوسەر جاۋىننىڭ كەسىرىنەن قاسىمنىڭ ءۇيى دە قاتتى ءبۇلىندى. جوعارىدا ايتقانداي كورشىمنىڭ دەنساۋلىعى بولماعاندىقتان، اكىمدىككە ءوتىنىش ايتىپ، زاڭدى كومەك الۋعا مۇمكىندىگى جوق. پانفيلوۆ اۋدانى اكىمى بەرداۋلەت ابدۋلدايەۆ اۋليەاعاش اۋىلىنىڭ اكىمىنەن قاجەتتى اقپارتتاردى الىپ، قيىن جاعدايعا تاپ بولعان اۋىل تۇرعىنىنا كومەك قولىن سوزادى دەپ ۇمىتتەنەمىز.
نۇرلان جۇماحان
