شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ جالپى ىشكى ونىمدەگى ۇلەسى 2025 جىلعا قاراي 35 پايىزعا دەيىن، ال جۇمىسپەن قامتىلعانداردىڭ سانى 4 ميلليون ادامعا دەيىن كوبەيۋى كەرەك. بۇل وسى سالانى دامىتۋعا باعىتتالعان جۇمىستاردىڭ ناقتى ناتيجەسى بولماق.
قاسىم-جومارت توقايەۆ، "جاڭا جاعدايداعى قازاقستان: ءىس-قيمىل كەزەڭى"
«الاقاي» دەگەن تاماشا ساۋدا ماركاسىمەن 2010 جىلى ءتاتتى توقاشتار شىعارا باستاعان «تەكەلى كونديتەر» زاۋىتىنا دا 10 جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. وسى جىلدار ىشىندە ەش ىركىلىسسىز جۇمىس ىستەپ، نارىقتان ءوز ورنىن تابا بىلگەن كاسىپورىندا بۇگىندە 50-دەن استام ادام تۇراقتى جۇمىسپەن قامتىلعان. نارىق زاڭىندا باسشىلىققا الىناتىن «باسەكەگە قابىلەتتىلىك» دەگەن مىنە وسى!
بۇل – كاسىپورىندى كاسىبيلىكپەن باسقارۋدىڭ، سونىمەن بىرگە، تۇتاس ۇجىمنىڭ بەرەكە-بىرلىكپەن ەڭبەك ەتۋىنىڭ ناقتى ناتيجەسى.
«مەتاللۋرگ» شاعىناۋدانىندا ورنالاسقان كاسىپورىن كۇنىنە 1-1،5 توننا ءتاتتى توقاش وندىرۋگە قاۋقارلى. مۇندا «الاقاي» ساۋدا بەلگىسىمەن ءتاتتى توقاشتىڭ 12 ءتۇرى شىعارىلادى. ونىمدەر نۇر-سۇلتان، الماتى، وسكەمەن قالالارىنا جونەلتىلەدى، قالامىزداعى بارلىق ازىق-تۇلىك دۇكەندەرىندە ساتىلادى. قالا تۇرعىندارى ءدامدى دە ءساندى توقاشتاردى كۇندەلىكتى تۇتىنۋمەن بىرگە، سىيلى قوناق داستارقانىنا، سالەم-ساۋقاتقا ءوزىمىزدىڭ جەرگىلىكتى ءونىم رەتىندە پايدالانادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، «الاقاي» ونىمدەرىنە سۇرانىس بار جانە ول ەشقاشان قۇلدىراعان ەمەس.
مىڭ قۇبىلعان نارىقتان وزىنە لايىقتى ءورىس اشىپ، قيىندىقتاردى ەڭسەرە وتىرىپ، نىق قاداممەن العا ىلگەرىلەپ كەلە جاتقان كاسىپورىن بولاشاعىنا قىزمەتكەرلەر سەنىممەن قارايدى، كۇندەلىكتى تابىسىن تاۋىپ جۇرگەن كاسىبىن سۇيەدى. سوندىقتان دا، ولار جۇمىسقا سەرگەك شىعىپ، ۇيگە كوڭىلدى ورالادى. ۇجىمنىڭ بەرەكە-بىرلىگى بەكەم. ونىمدىلىككە سەرپىن بەرىپ كەلە جاتقان بىرلىكتىڭ، سەنىمنىڭ وراسان زور ءرولى جايىندا كاسىپورىن ديرەكتوكتورى تالعات توڭكەرىس بىلاي دەيدى:
«ارينە، قىزمەتكەرلەردىڭ مۇددەسىن ۇنەمى نازاردا ۇستايمىز. تۇراقتى جانە لايىقتى جالاقى – ولاردىڭ ءوز كاسىپورنىنا دەگەن سەنىمى مەن جاۋاپكەرشىلىگىنىڭ نەگىزى. ايتا كەتەرلىگى، پاندەمياعا بايلانىستى جاريالانعان توتەنشە جاعداي كەزىندە ۇيدە وتىرعان قىزمەتكەرلەرمەن ۇنەمى بايلانىستا بولىپ، ولارعا كاسىپورىن قورىنان ازىق-تۇلىكتەر، ۇن، سۇيىق ماي ۇلەستىرىلىپ، كومەك كورسەتىلدى. مىنە، وسىنداي ادامگەرشىلىكتى ۇستانىم، رياسىز كومەك قىزمەتكەرلەردى ءوز كاسىپورنىنا جاقىنداتا تۇسەدى. وسىندا ەڭبەك ەتەتىندەردىڭ ءبارى قالامىزدىڭ تۇرعىندارى. ولار جاقىن جەردەن تابىس تاۋىپ، بالاشاعاسىنىڭ، وتباسىنىڭ قاسىندا بولعانىنا ءدان ريزا. حالقىمىزدا: «الىستان اربالاعانشا جاقىننان دوربالا» دەيتىن ءسوز بار عوي. جاقىنداعى جۇمىس ادامدى كوپ مۇمكىندىكتەرگە جاقىنداتا تۇسەدى. ايتالىق، ولار بوس كەزىندە ساياجاي
باپتاپ نەمەسە باسقا دا قوسىمشا جۇمىس ىستەۋىنە ۋاقىت تابادى. جان قالاۋىن تاپقان ادام جىگەرلى، بەلسەندى بولىپ كەلەدى».
كاسىپورىن، سونداي-اق، ءوندىرىستى جاڭا تەحنولوگيامەن جابدىقتاپ، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋعا باسا ءمان بەرۋدە. بۇل تۋرالى ت.توڭكەرىس: «زاۋىت العاش اشىلعان كەزدە جۇمىستار نەگىزىنەن ادام كۇشىمەن، قولمەن ىستەلدى.قىزمەتكەرلەردىڭ سانى دا ءبىرشاما كوپ بولدى. دەسە دە، ۋاقىت وتە كەلە بارلىعى سۇرىپ-تالىپ، ەڭبەككۇشكە دەگەن قاجەتتىلىك پەن تۇسەتىن تابىس اراسىنداعى تەڭگەرىمدىلىك نەگىزىندە قىزمەتكەرلەردى لايىقتى ەڭبەك-اقىمەن تۇراقتى قامتاماسىز ەتۋگە كۇش سالىندى. ول ءۇشىن ونىمدىلىگى جوعارى، ۇنەمدى جاڭا تەحنولوگيا قاجەت بولدى. وسى ماقساتتا 2018 جىلى كاسىپورىن ءوز قارجىسىنا رەسەيدەن توقاش پىسىرۋگە ارنالعان ارنايى پەش ساتىپ الىپ، ىسكە قوستى» دەپ، زاماناۋي قۇرىلعىنىڭ ۋاقىتتى ۇنەمدەپ، جۇمىستى بارىنشا جەڭىلدەتە تۇسكەنىن العا تارتتى.
پەشتىڭ ۇزىندىعى 32 مەتردى قۇرايدى. ارنايى قۇراممەن يلەنگەن قامىر كومپيۋتەرلەنگەن تەحنولوگيانىڭ باسقارۋىمەن اۆتوماتتى تۇردە بەلگىلى ولشەممەن جانە كولەممەن جىلجىمالى تابالارعا تۇسەدى. تابالار سودان ارى بىرىنەن سوڭ ءبىرى ىستىق پەش ىشىنە قاراي جىلجىپ، ءار 12 مينۋتتا 70 كگ قامىر پەشتىڭ ەكىنشى جاعىنان حوش ءيىسى اڭقىپ، بىركەلكى قىزىل سارى بولىپ پىسكەن ءدامدى توقاشتارعا اينالىپ شىعا كەلەدى. سودان سوڭ «الاقاي» ماركالى قاپشىقتارعا، قوراپتارعا سالىنىپ، دۇكەن سورەلەرىنە، تۇتىنۋشىلارعا جول تارتادى.
ءبارىن ءوزىڭ وندىرە العان كەزدە عانا ءوز قولىڭ ءوز اۋزىڭا جەتەدى. شىنايى قۋانعاندا عانا ايتىلاتىن «الاقاي» دەيتىن بالا ءتىلىنىڭ ءمانى دە وسىندا سەكىلدى...
مەملەكەت باسشىسى جولداۋىندا باسا ماڭىز بەرگەن – ازىق-تۇلىك، كيىم-كەشەك، ءتىپتى باسقا دا تۇتىنۋ بۇيىمدارىن وندىرەتىن اۋىر جانە جەڭىل ونەركاسىپتى ءوزىمىز مەڭگەرىپ، حالقىمىزدى ءوز ونىمدەرىمىزبەن قامتاماسىز ەتۋدەن اسقان قانداي يگى ءىس بولماق. باسىندا تاڭداعان باعىتىمىزدان اداسپاي، العا قويعان ۇلى ماقساتىمىزعا ەندى ەل بولىپ كىرىسەتىن كەز كەلدى. مەملەكەتىمىزدە بۇعان قاجەتتى بارلىق مۇمكىندىكتەر بار.
ۇلجان ۇلداحان قىزى،
تەكەلى قالاسى اكىمىنىڭ
باسپا ءسوز حاتشىسى
