تۇسىنبەي وتىرعان شىعارسىز؟ «باسى جوق، اياعى جوق بۇل نە؟» دەپ. ايتامىز، اسىقپاڭىز.
وسىدان ءتورت جىل بۇرىن «ءدىني ادەبيەتتى جانە ءدىني مازمۇنداعى اقپاراتتى، ءدىني ماقساتتاعى زاتتاردى تاراتۋ ءۇشىن ارنايى ءۇي-جايلاردىڭ، سونداي-اق عيبادات ۇيلەرىنەن (عيماراتتارىنان) تىس جەرلەردە ءدىني ءىس-شارالاردى وتكىزۋگە ارنالعان ءۇي-جايلاردىڭ ورنالاستىرىلۋىن ايقىنداۋ تۋرالى ماسەلە كوتەرىلگەن.
كۇنى كەشە وسىعان قاتىستى جاڭا نۇسقاۋلىق قابىلداندى. وسى نۇسقاۋلىقتا ءدىني ماقساتتاعى زاتتاردى تاراتۋعا جانە ءدىني ءىس-شارالاردى وتكىزۋگە ارنالعان ورىنداردىڭ ورنالاسۋىنا قاتىستى ءبىرقاتار جاڭالىقتار مەن وزگەرىستەر بار ەكەن. ايتپاي كەتە المادىق.
ءبىرىنشى ماسەلە
ءيا، سونىمەن جاڭا نۇسقاۋلىق قابىلداندى. ەندىگى جەردە عيبادات ۇيلەرىنەن (عيماراتتارىنان) تىس جەرلەردە ءدىني ءىس-شارالاردى وتكىزۋگە ارنالعان ءۇي-جايلاردىڭ (نامازحانا) اشىلۋىنا قاتىستى تالاپتار كۇشەيتىلەتىن بولادى.
بۇل باسى.
وسىداي بىلاي، عيبادات ورىندارىنان تىس جەردە ءدىني شارالار وتكىزۋگە ارنالعان ءۇي-نامازحانالاردا (نامازعا) ءدىني پارىزدارىن ورىنداۋشىلارعا لايىقتى قىزمەت كورسەتىلۋىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلادى. بىلايشا ايتقاندا، بارىنشا جاعداي جاسالىنادى.
ناقتىلاي كەتەيىك. جاڭا نۇسقاۋلىققا ساي نامازحانا قالاي بولسا، سولاي سالىنا سالماۋى كەرەك. ايتتىق قوي، بۇلارعا قاتىستى تالاپ كۇشەيەدى دەپ. بۇدان بىلاي سالىناتىن نامازحانالار جالپى اۋدانى 20 شارشى مەتردەن باستاپ 100 شارشى مەترگە دەيىن بولۋى، دارەت الۋ ءۇشىن قاجەتتى سانيتارلىق جۇيەمەن قامتاماسىز ەتىلۋى، سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق سالاداعى تالاپتارعا ساي كەلۋى جانە كۇزەتتى باسقارۋ پۋلتىنا تىكەلەي شىعاتىن، ءدىني ءىس-شارالاردى وتكىزۋگە ارنالعان ءۇي-جايدى تولىق قامتيتىن بەينەكامەرالارمەن جابدىقتالۋى ءتيىس.
ال ەگەر بۇل تالاپ ساقتالماسا، نامازحانا ىلگەرىدە اتالعان تالاپتارعا ساي كەلمەسە، مۇنداي ءۇي-جايلاردى اشۋعا رۇقسات ەتىلمەيدى. ءوز كەزەگىندە مۇنىڭ ءبارىن جەرگىلىكتى بيلىك، اكىمشىلىك قاتاڭ باقىلاۋدا ۇستايتىن بولادى.
ەكىنشى ماسەلە
قوعامدىق ورىندار دا نازاردان تىس قالماپتى. ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام مينيسترلىگى تەمىر جول جانە اۆتوۆوكزالدار، اۋەجايلار مەن پورتتاردا ءدىني ءىس-شارالاردى وتكىزۋگە ارنالعان ءۇي-جايلاردىڭ ورنالاسۋىنا قاتىستى تالاپتاردى دا وزگەرتكەن ەكەن.
ەرمەكبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، تەمىرجولداردا، اۆتوۆوكزالداردا، اۋەجايلاردا ءدىني قۇلشىلىق، ءدىني شارالار وتكىزۋگە ارنالعان ءۇي-جايلاردىڭ ورنالاسۋىنا قاتىستى تالاپ ەتىلەتىن 300 مەتر الىنىپ تاستالعان.
"بۇل شارا ساپاردان كەلگەن، ساپارعا كەتىپ بارا جاتقان ازاماتتاردىڭ وزدەرىنىڭ ءدىني قۇلشىلىقتارىن ورىنداۋلارىنا ىڭعايلى جاعداي جاسايدى" دەيدى ءمينيستردىڭ ءوزى.
ال ءدىن سالاسىنداعى ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، مينيستر دۇرىس ىستەدى. «جاڭادان قابىلدانعان نۇسقاۋلىق ادام قۇقىعى مەن بوستاندىقتارىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالىپ، قابىلدانعانى كورىنىپ تۇر» دەيدى ولار.
ايتا كەتسەك، بۇدان بۇرىنعى اقپارات قۇرالدارىنا بەرگەن سۇحباتىندا ەرمەكبايەۆ «قازاقستاندى ءسوز جۇزىندەگى ەمەس، ءىس جۇزىندەگى زايىرلى مەملەكەتكە اينالدىرام» دەپ ۋادە بەرگەن.
دايىنداعان دۋمان بىقاي