ايتۋىنشا قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ەل ىشىندە كوشىپ-قونۋى زاڭدى قۇقىقتارى. ۇلكەن قالالارداعى بوس جۇمىس ورىندارىنا، وقۋعا اۋىل جاستارىن تارتۋ كەرىسىنشە مەملەكەت ساياساتى دەيدى مينيستر.
ءماجىلىس ۆيسە-سپيكەرى ۆلاديمير بوجكونىڭ اۋىل جاستارىنىڭ قالالارعا كوشىن توقتاتۋ تۋرالى باستاماسى زاڭعا قايشى. تامارا دۇيسەنوۆا ارىپتەسىنىڭ نە سەبەپتى بۇنداي داۋلى مالىمدەمە جاساعانىن بىلمەيدى.
ءبىر انىعى دەپۋتاتتىڭ كەشەگى ءزىلدى ءسوزى، دۇيسەنوۆانىڭ بۇگىن ۇكىمەتكە اكەلگەن كوشى-قون تۋرالى زاڭ تۇجىرىمداماسىمەن دا قاراما-قايشى ەكەن.
“مەن ەندى ول كىسىنىڭ ايتقانىنا كوممەنتاريي بەرە المايمىن. بالكي، باسقا ماسەلەدە ايتىلعان بولۋى كەرەك. ءبىز ءقازىر اۋىل جاستارىن وقۋعا تارتىپ، قاي جەردە جۇمىس كۇشى كەرەك بولسا، جۇمىسقا تارتۋ ماسەلەسىن قاراستىرىپ جاتىرمىز”، – دەيدى ق ر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى تامارا دۇيسەنوۆا.
وسىنداي تالاپتارى بار زاڭ جوباسى جاقىن ارادا تاعى سول، بىلدەي ءبىر ءماجىلىس ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى بوجكونىڭ الدىنا بارادى. ەلدىڭ كوشى-قون ساياساتى تۋرالى زاڭىنىڭ كونسەپسياسىندا ىشكى ميگراسيامەن قاتار، قيىرداعى قانداستاردىڭ كوشىنە قان جۇگىرتەتىن ءبىرقاتار جاعىمدى جاڭالىقتارى بار. ماسەلەن، اتامەكەنگە ورالۋدى قولدان قيىنداتىپ كەلگەن سوتتىلىق تۋرالى انىقتاما ەندى قاجەت ەمەس. دالىرەگى ول ءۇشىن ەندى كوشپەن اۋرە بوپ جۇرگەن ازامات جۇگىرمەيدى.
“ىشكى ىستەر مينيسترلىگى مەن قىتايداعى ءبىزدىڭ ەلشىلىك، قىتايدىڭ ەلشىلىگى بىرگە جۇمىس ىستەپ، ءوزارا كەلىسىم تاپتى. ءىىم ءوزى سۇراۋ جاسايتىن بولدى”، – دەدى مينيستر.
سونداي-اق، قازاقستان قيىرداعى قازاقتاردىڭ ۋاقىتشا بولسا دا اتامەكەنگە كەلىپ قىزمەت ەتۋىنە شەكارانى اشپاق. ەڭبەك نارىعىندا ولار جۇمىس ميگرانتى سانالمايدى. ەلىمىز ءتىپتى جاقىن ارادا شەتەلدەگى بىلىكتى قازاقتاردى ورتاق بازاعا تىركەپ، ارنايى الدىرتىپ، ەل يگىلىگىنە جۇمىس ىستەتۋدى جوسپارلاپ وتىر.
“ەگەر دە بىلىكتى، جوعارى ءبىلىمى بار ماماندار وسىندا كەلىپ جۇمىس ىستەيمىن دەسە جۇمىس بەرۋشىلەرگە بەرىلەتىن رۇقساتتارى تەگىن بولادى. تەگىن ۋاقىتشا جۇمىس ىستەۋگە نەمەسە 10 جىلعا دەيىن جۇمىس ىستەۋگە مۇمكىنشىلىگى بار، ودان كەيىن ول ازاماتتىڭ ءبىزدىڭ ەلدىڭ ازاماتتىعىن الۋ-الماۋى ءوزىنىڭ قۇقىعىندا بولادى”، – دەيدى دۇيسەنوۆا.
مينيسترلىك قانداستاردىڭ سول ەلدەردەگى جۇمىس ءوتىلىن دە ەسكەرىپ، زەينەتاقى تاعايىنداۋ ماسەلەلەرىن قاراستىرىپ جاتىر ەكەن.
“ەگەر دە تمد ەلدەرى بويىنشا كەدەرگىلەر بولماسا، سىرتقى ەلدەردىڭ ەڭبەك ءوتىلى، سول شەتەلدە ىستەگەندەرى ءبىزدىڭ زەينەتاقىمەن قامسىزداندىرۋ زاڭى بويىنشا ەسكەرىلمەيدى. ول راس. ول ءۇشىن ەكى مەملەكەتتىڭ اراسىنداعى ەكىجاقتى كەلىسىمدەر ارقىلى شەشىلەدى. ءقازىر ونداي ماسەلە موڭعوليا تاراپىنان دا كوتەرىلىپ جاتىر”، – دەدى ق ر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ۆيسە-مينيسترى ءبىرجان نۇرىمبەتوۆ.
ايتا كەتسەك، زەينەتكەرلىككە شىعىپ، ەلگە ورالعان ازاماتتار بۇل جاقتا نەبارى 10-12 مىڭ تەڭگە زەينەتاقى الادى.
وسىلايشا كۇللى الەمگە شاشىراعان قازاقتاردى اتامەكەنگە قايتارۋ ساياساتىنىڭ ساپاسى ارتۋى ءتيىس. وتكەن جىلدىڭ وزىندە قيىردان 17 مىڭعا جۋىق قازاق وتباسى كوشىپتى. بۇل 2015 جىلدىڭ كوشىنەن جەتى ەسەگە ارتىق.
