مەملەكەت باسشىسى ق.ك. توقايەۆتىڭ ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ وتىرىسىندا سويلەگەن ءسوزى

Dalanews 11 قاڭ. 2022 11:53 566

«قاسىرەتتى قاڭتار» ساباعى: قوعام تۇتاستىعى – تاۋەلسىزدىك كەپىلى

 

قۇرمەتتى ءتوراعا!

قۇرمەتتى ءماجىلىس دەپۋتاتتارى!

تاۋەلسىزدىك تاريحىندا ءبىز العاش رەت اسا كۇردەلى جانە قاتەرلى كەزەڭگە تاپ بولدىق. ەل باسىنا تۇسكەن وسىنداي سىناقتى قايىسپاي ءبىرتۇتاس ەل بولىپ ەڭسەرە بىلدىك.

ەندى ءبىز مۇنداي جاعدايعا ەشقاشان جول بەرمەۋىمىز قاجەت.

سوندىقتان، ەلىمىز دۋشار بولعان اۋىر قاسىرەتتىڭ سەبەپتەرىن سارالاپ، ونىڭ سالدارىنا ناقتى باعا بەرۋ – الدىمىزدا تۇرعان وتە ماڭىزدى مىندەت.

وكىنىشكە قاراي، بۇگىندە حالىق اراسىندا وسى وقيعاعا بايلانىستى ءتۇرلى قاراما-قايشى، شىندىققا جاناسپايتىن جالعان اقپاراتتار تاراپ كەتكەنىن كورىپ وتىرمىز.

مۇنىڭ، ارينە، بىرنەشە سەبەپتەرى بار: كەيبىر ازاماتتارىمىز احۋالدى ەگجەي-تەگجەي بىلمەي تۇرىپ، قاتە پىكىردە بولسا، كەيبىرى ادەيى اقپاراتتى بۇرمالاپ، جاعدايدى ودان بەتەر ۋشىقتىرادى.

ءبىراق، بىزگە كەرەگى – تەك اقيقات قانا.

سول سەبەپتى، وقيعالاردى مۇقيات زەرتتەي وتىرىپ، ايتارىم: جىل باسىنان بەرى ورىن العان بارلىق جاعدايلار – ءبىر تىزبەكتىڭ تارماقتارى دەۋگە تولىق نەگىز بار.

اشىعىن ايتساق، بۇل بىرنەشە جىل بويى الدىن الا ويلاستىرىلعان زۇلىمدىقتىڭ كورىنىسى. ولاردىڭ كوزدەگەنى – وزدەرىنىڭ قاتىگەز پيعىلدارىن ىسكە اسىرۋ بولعانى ايدان انىق.

ۆ ەتوم ريادۋ ناحودياتسيا ي بەسپوريادكي ۆ جامبىلسكوي وبلاستي، رازليچنىە پروۆوكاسيي نا مەجەتنيچەسكوي پوچۆە ي درۋگيە كونفليكتى.

سپلوچەننوست ناشەگو وبششەستۆا مەتوديچنو راسشاتىۆالي، ۆ توم چيسلە پوسرەدستۆوم اكسيي پروتەستا، سوگلاسنو پروفەسسيونالنو رازرابوتاننىم سەناريام.

كونسپيراتيۆنو شلا پودگوتوۆكا كونكرەتنىح يسپولنيتەلەي راديكالنىح مەر.

كوميتەت ناسيونالنوي بەزوپاسنوستي كاك ۋپولنوموچەننىي ورگان نە سموگ ي نە زاحوتەل دات چەتكۋيۋ وسەنكۋ ەتوي پودرىۆنوي رابوتە. نە رازگليادەل كريتيچەسكوي ۋگروزى ناسيونالنوي بەزوپاسنوستي.

ورگانيزاتورام اتاكي وستاۆالوس نايتي تولكو پوۆود، كوتورىي پوياۆيلسيا بى ۆ ليۋبوم سلۋچاە.

ۆ كاچەستۆە ينسترۋمەنتا بىلو يسپولزوۆانو نەدوۆولستۆو ناسەلەنيا يز-زا روستا سەن نا اۆتوگاز.

دالەە سوبىتيا رازۆيۆاليس كاك پو سپيرالي.

نا پەرۆوم ۆيتكە پرويزوشلي ميتينگي ۆ ريادە رەگيونوۆ، ۆ چاستنوستي، ۆ جاناوزەنە.

نا ۆتوروم – پودكليۋچيليس بانديتى ي مارودەرى.

دالەە پوسلەدوۆالا «گورياچايا» فازا ۋجە س ۋچاستيەم ۆوورۋجەننىح تەرروريستوۆ، ۆ توم چيسلە زارۋبەجنىح بويەۆيكوۆ.

پوسلە ەتوگو ستالا وچيەۆيدنا يح كليۋچيەۆايا سەل – دەزورگانيزاسيا ينستيتۋتوۆ گوسۋدارستۆەننوگو ۋپراۆلەنيا، پودرىۆ كونستيتۋسيوننوگو سترويا، ۆ كونەچنوم يتوگە زاحۆات ۆلاستي.

نازىۆايا ۆەششي سۆويمي يمەنامي، ي يا ۋجە زاياۆيل ۆچەرا وب ەتوم نا سامميتە ودكب، پروتيۆ ناشەي سترانى بىلا رازۆيازانا تەرروريستيچەسكايا ۆوينا.

ۆراگ پوكازال كراينيۋيۋ جەستوكوست ي گوتوۆنوست پويتي نا ليۋبىە شاگي.

ون سەيال ستراح سرەدي ناسەلەنيا، چتوبى پوداۆيت داجە سامۋ مىسل و سوپروتيۆلەنيي.

پلان اتاكي نا كازاحستان ۆكليۋچال ۆ سەبيا سەلىي رياد رازليچنىح اسپەكتوۆ: ۆوەننىي، پوليتيچەسكيي، يدەولوگيچەسكيي، دەزينفورماسيوننىي ي پروچيە. ناد پودگوتوۆكوي زاحۆاتا ۆلاستي رابوتالي پروفەسسيونالى.

كول سكورو ەتو بىلا ۆوورۋجەننايا اگرەسسيا سو ستورونى مەجدۋنارودنوگو تەرروريزما پروتيۆ ناشەي سترانى، تو كازاحستان يۋريديچەسكي وبوسنوۆاننو وبراتيلسيا ك سۆويم پارتنەرام پو دوگوۆورۋ و كوللەكتيۆنوي بەزوپاسنوستي س پروسبوي ناپراۆيت ميروتۆورچەسكيي كونتينگەنت.

نەوبحوديمو پونيمات: نا مومەنت پرينياتيا تاكوگو رەشەنيا مى موگلي پولنوستيۋ ۋتراتيت كونترول ناد الماتى، كوتورىي پروستو بىل بى وتدان نا راستەرزانيە تەرروريستام.

پوتەرياۆ الماتى، مى پوتەريالي بى ستوليسۋ، ا زاتەم ۆسيۋ سترانۋ. ۆ ەتوم سۋت سوبىتيي تراگيچەسكيح يانۆارسكيح دنەي.

س پوياۆلەنيەم ميروتۆورچەسكوگو كونتينگەنتا ۆ ستوليسە مى سموگلي پەرەبروسيت وتسيۋدا دوپولنيتەلنىە چاستي سپەسنازوۆسيەۆ ۆ الماتى ي سپاستي گورود.

ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى شارت ۇيىمىنا جەكە توقتالعىم كەلەدى.

بۇعان قاتىستى ءتۇرلى قاۋەسەتتىڭ، اسىرەسە، شەتەلدە تاراپ جاتقان جاڭساق پىكىردىڭ الدىن الۋ قاجەت.

بۇل ۇيىم ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىمەن اينالىسادى.

قازاقستان – ونىڭ تولىققاندى قۇرىلتايشىسىنىڭ ءبىرى.

وسى ۇيىمنىڭ بارلىق مۇشەلەرىنەن جاساقتالعان بىتىمگەرشىلىك كونتينگەنتى قازاقستانعا ۋاقىتشا مەرزىمگە عانا كەلدى.  وعان جۇكتەلگەن مىندەتتەر ناقتى ايقىندالعان.

بۇل – ستراتەگيالىق نىسانداردى كۇزەتۋ جانە اقىل-كەڭەس بەرىپ، قولداۋ كورسەتۋ.

لاڭكەستەرگە قارسى وپەراسيانى تولىعىمەن قازاقستاننىڭ كۇشتىك قۇرىلىمدارى جۇزەگە اسىرۋدا.

شىن مانىندە، سولاردىڭ جانكەشتى

ىس-ارەكەتىنىڭ ارقاسىندا توڭكەرىسكە جول بەرىلگەن جوق.

پوپىتكا گوسۋدارستۆەننوگو پەريەۆوروتا، پوكۋشەنيە نا سەلوستنوست سترانى پروۆاليليس.

ۆمەستە، كاك ەدينايا ناسيا، مى وتستويالي الماتى ي درۋگيە وبلاستنىە سەنترى. ۆ كراچايشيە سروكي وني بۋدۋت ۆوسستانوۆلەنى ي ستانۋت ەششە كراشە.

تەپەر ەتو مويا ليچنايا وبيازاننوست ي، ەستەستۆەننو، وتۆەتستۆەننوست پراۆيتەلستۆا.

پولزۋياس ناستوياششەي ۆوزموجنوستيۋ، حوتەل بى ۆىرازيت سوچۋۆستۆيە جيتەليام گورودوۆ، ستاۆشيح وبەكتامي تەرروريستيچەسكوي اگرەسسيي.

 

*  *  *

 

سەگودنيا، كوگدا ەتي «چەرنىە» دني ۋجە پوزادي، حوچۋ وتمەتيت مۋجەستۆو بويسوۆ سپەسپودرازدەلەنيي مۆد ۆ وتراجەنيي تەرروريستيچەسكوي اگرەسسيي.

ناپريمەر، ۆ الماتى نەبولشايا گرۋپپا پوليسەيسكيح دۆە نوچي پودرياد وتبيۆالا اتاكي بانديتوۆ، پىتاۆشيحسيا زاحۆاتيت زدانيە دەپارتامەنتا پوليسيي.

ۆ كريتيچەسكوي سيتۋاسيي دوستوينو پروياۆيلي سەبيا ي ۆوەننوسلۋجاششيە مينيستەرستۆا وبورونى ي سلۋجبى گوسۋدارستۆەننوي وحرانى.

ودناكو نە ۆسە پروياۆيلي ۆەرنوست سۆوەمۋ دولگۋ.

ۆ ريادە گورودوۆ رۋكوۆوديتەلي دكنب، نەسموتريا نا دوستاتوچنىي بويەۆوي ارسەنال، نە ۆستۋپايا ۆ بوي پوكينۋلي سلۋجەبنىە زدانيا، وستاۆيۆ تام ورۋجيە ي سەكرەتنۋيۋ دوكۋمەنتاسيۋ.

 

*  *  *

 

تەپەر حوچۋ وبوزناچيت پەرۆىە كونتۋرى رابوتى، كوتورۋيۋ نام پرەدستويت ۆىپولنيت.

پەرۆوە. نەوبحوديمو ۋسپەشنو زاۆەرشيت انتيتەرروريستيچەسكۋيۋ وپەراسيۋ.

پولنوستيۋ ۆوسستانوۆيت پراۆوپوريادوك، چتوبى ناشي گراجدانە موگلي سۆوبودنو حوديت پو ۋليسام گورودوۆ، پوسەلكوۆ ي اۋلوۆ، رابوتات ي ۋچيتسيا، نە وپاساتسيا زا سۆويح دەتەي ي بليزكيح.

ۆ سەلوم وسترايا فازا كونترتەرروريستيچەسكوي وپەراسيي پرويدەنا.

سيتۋاسيا ۆو ۆسەح رەگيوناح ستابيلنايا.

ۆ سۆيازي س ەتيم زاياۆليايۋ، چتو وسنوۆنايا ميسسيا ميروتۆورچەسكيح سيل ودكب ۋسپەشنو زاۆەرشەنا.

چەرەز دۆا دنيا ناچنەتسيا پوەتاپنىي ۆىۆود وبەدينەننوگو ميروتۆورچەسكوگو كونتينگەنتا ودكب. پروسەسس ۆىۆودا كونتينگەنتا زايمەت نە بولەە 10 دنەي.

 

ۆتوروە. سلەدۋەت نايتي ي ناكازات ۆسەح بويەۆيكوۆ ي يح پوسوبنيكوۆ، پريچاستنىح ك پرەستۋپلەنيام پروتيۆ ميرنىح گراجدان.

كريتيچەسكي ۆاجنو رازوبراتسيا س تەمي، كتو ستويت زا تەرروريستيچەسكيمي اتاكامي.

درۋگوي كراينە ۆاجنىي مومەنت: پوچەمۋ گوسۋدارستۆو «پروسپالو» ناليچيە سپياششيح ياچەەك بويەۆيكوۆ ي دەياتەلنوست يح كوماندنوگو پۋنكتا؟

پوچەمۋ نا تەرريتوريي ناشەي سترانى وكازالوس تاك منوگو نەلەگالنوگو ورۋجيا ي سپەسسرەدستۆ؟

پوچەمۋ نە پروۆوديلاس اگەنتۋرنايا رابوتا پو ۆىياۆلەنيۋ ي نەيتراليزاسيي ادەپتوۆ تەرروريزما؟

سپەسيالنايا سلەدستۆەننو-وپەراتيۆنايا گرۋپپا دولجنا كاچەستۆەننو ي ۆ پولنوم وبەمە ۆىپولنيت سۆويۋ رابوتۋ، راسكرىت ۆسە پريچينى ي دەتالي تراگەديي.

ءۇشىنشى. قازا بولعان ءتارتىپ ساقشىلارىنىڭ، اسكەري قىزمەتشىلەر مەن قاراپايىم ازاماتتاردىڭ وتباسىنا كومەك كورسەتۋ – ءبىزدىڭ قاسيەتتى بورىشىمىز.

بۇل ماسەلە مەنىڭ ءجىتى باقىلاۋىمدا بولادى.

تۇرعىن ۇيمەن، وقۋمەن جانە باسقا دا قاجەتتى نارسەمەن قامتاماسىز ەتەمىز.

ءتورتىنشى. قىسقا مەرزىم ىشىندە قيراعان دۇنيە-مۇلىكتى قالپىنا كەلتىرۋ كەرەك.   تولىعىمەن قالىپتى ومىرگە ورالامىز.

قارجى جۇيەسى مەن كولىك سالاسىنىڭ، ازىق-تۇلىك جەتكىزۋ ءىسىنىڭ ەش كەدەرگىسىز جۇمىس ىستەۋىن قامتاماسىز ەتۋ قاجەت.

تاۋارلار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ تاپشىلىعىن، باعانىڭ نەگىزسىز كوتەرىلۋىن بولدىرماۋ ماڭىزدى.

ۇكىمەت كوميسسياسى ءوز جۇمىسىن باستاپ كەتتى. ول ازاماتتار مەن بيزنەسكە قولداۋ كورسەتەدى.

مەملەكەت قارجىلاي كومەكپەن قاتار، كاسىپكەرلەرگە باسقا دا قولداۋ تۇرلەرىن ۇسىنادى.اتاپ ايتقاندا، نەسيەلەر بويىنشا پايىزدىق تولەمدەر، ايىپپۇل مەن ءوسىمپۇل بەلگىلەۋ توقتاتىلا تۇرادى.

بەسىنشى. ەلىمىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىن نىعايتۋ جانە قاۋىپ-قاتەردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن شۇعىل شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ قاجەت.

ءبىز ساربازداردى، اسكەري تەحنيكا مەن قارۋ-جاراقتى قاجەتتى جەرگە جەدەل جەتكىزۋ ءۇشىن اسكەري-كولىك اۆياسياسى پاركىن تولىقتىرۋ ءىسىن قولعا الامىز.

مەملەكەتتىك شەكارانى نىعايتۋىمىز كەرەك.

كوشى-قون، سونىڭ ىشىندە ىشكى كوشى-قون سالاسىن تارتىپكە كەلتىرەتىن كەز كەلدى.

قارۋ-جاراق اينالىمىن مۇقيات تەكسەرىپ، ونى زاڭ تۇرعىسىنان رەتتەۋ قاجەت.

شۇعىل تۇردە قيراعان عيماراتتار مەن ارناۋلى تەحنيكانى جوندەپ، بەينەباقىلاۋ جۇيەسىن ىسكە قوسىپ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتىن قالپىنا كەلتىرۋ كەرەك.

 

*  *  *

 

وسوبو حوچۋ وستانوۆيتسيا نا تاكوي ستراتەگيچەسكوي زاداچە، كاك كاردينالنايا رەورگانيزاسيا ۆسەي سيستەمى وبەسپەچەنيا ناسيونالنوي بەزوپاسنوستي.

پرەدستويت پەرەسترويت رابوتۋ ناشيح ۆوورۋجەننىح سيل، پراۆووحرانيتەلنىح سترۋكتۋر، ورگانوۆ ناسيونالنوي بەزوپاسنوستي، ۆنەشنەي رازۆەدكي.

 

ۆسە وني دولجنى سلاجەننو رابوتات ۆو يميا ودنوي سەلي – ماكسيمالنو ەففەكتيۆنوي زاششيتى ناشيح گراجدان، كونستيتۋسيوننوگو سترويا ي سۋۆەرەنيتەتا وت ۋگروز ليۋبوگو حاراكتەرا ي ماسشتابا.

ەتوگو ترەبۋيۋت كورەننىە ينتەرەسى ناشەگو گوسۋدارستۆا.

دليا رەشەنيا داننوي زاداچي نەوبحوديمو سفوكۋسيروۆاتسيا نا سلەدۋيۋششيح پريوريتەتاح.

پەرۆوە. ۆنەستي سروچنىە كوررەكتيۆى ۆ رەفورميروۆانيە پراۆووحرانيتەلنوي سيستەمى.

مى زناچيتەلنو پرودۆينۋليس ۆ دەلە سوزدانيا سەرۆيسنوي مودەلي پوليسيي ي مودەرنيزاسيي ۋگولوۆنوگو پروسەسسا.

نو نۋجنو بىت گوتوۆىمي پروتيۆوستويات توتالنىم تەرروريستيچەسكيم اتاكام.

كوماندوۆانيۋ سيلوۆىح سترۋكتۋر نەزامەدليتەلنو پريستۋپيت ك وترابوتكە بويەۆىح ناۆىكوۆ، وسناششەنيۋ ەففەكتيۆنىمي سرەدستۆامي زاششيتى ي ناپادەنيا.

ۆتوروە. ۋكرەپيت كوليچەستۆەننو ي كاچەستۆەننو ناسيونالنۋيۋ گۆارديۋ.

پرەدستويت سفورميروۆات ەە نوۆىە پودرازدەلەنيا ۆ رەگيوناح ي ۋسيليت دەيستۆۋيۋششيە، رەشيت ۆوپروسى س ترانسپورتنىم ي ماتەريالنو-تەحنيچەسكيم وبەسپەچەنيەم.

ۋۆەليچيت چيسلەننوست پودرازدەلەنيي سپەسيالنوگو نازناچەنيا مۆد ي ناسيونالنوي گۆارديي.

پوۆىسيت ۋروۆەن بوەگوتوۆنوستي.

دووسناستيت نەوبحوديمىمي سپەسيالنىمي ي ترانسپورتنىمي سرەدستۆامي.

ۋۆەليچيت وپلاتۋ ترۋدا سوترۋدنيكوۆ سپەسپودرازدەلەنيي ۆسەح سيلوۆىح ورگانوۆ.

ترەتە. پوۆىسيت پراۆوۆۋيۋ زاششيششەننوست پوليسەيسكيح.

ۋجەستوچيت وتۆەتستۆەننوست زا ناپادەنيا نا پرەدستاۆيتەلەي ۆلاستي ي نەپودچينەنيە زاكوننىم ترەبوۆانيام.

چەتۆەرتوە. كاردينالنو پوۆىسيت بوەسپوسوبنوست ارميي.

ۆ كراچايشيي سروك سوزدات كوماندوۆانيە سيل سپەسيالنىح وپەراسيي.

پياتوە. پەرەسموترەت پرينسيپى ورگانيزاسيي ي ۋپراۆلەنيا پوگرانيچنوي سلۋجبوي.

پروۆەستي ريەۆيزيۋ رەفورم، كوتورىە سمەستيلي اكسەنت س ۆويسكوۆوي وحرانى گوسۋدارستۆەننوي گرانيسى نا وپەراتيۆنىە مەتودى رابوتى.

شەستوە. پولنوستيۋ پەرەسترويت دەياتەلنوست رازۆەدىۆاتەلنوگو سووبششەستۆا، ۆكليۋچايا ۆنەشنيۋيۋ، ۆوەننۋيۋ، كريمينالنۋيۋ ي فينانسوۆۋيۋ رازۆەدكۋ.

سەدموە. وبەسپەچيت ەففەكتيۆنۋيۋ كوورديناسيۋ مەجدۋ رازليچنىمي سيلوۆىمي سترۋكتۋرامي.

اكتۋاليزيروۆات الگوريتمى دەيستۆيي گوسورگانوۆ ۆ كريزيسنىح سيتۋاسياح، ۋسيليت مەجۆەدومستۆەننۋيۋ كوورديناسيۋ.

نالاديت وپەراتيۆنۋيۋ ي ۆوەننو-تەحنيچەسكۋيۋ سوۆمەستيموست ۆسەح سيلوۆىح سترۋكتۋر.

ۆوسموە. وبەسپەچيت ساموستوياتەلنوست سيلوۆىح سترۋكتۋر پري پرينياتيي رەشەنيي، پوۆىسيت ۋروۆەن وتۆەتستۆەننوستي يح رۋكوۆوديتەلەي.

ديەۆياتوە. رەاليزوۆات كومپلەكس سيستەمنىح مەر پو پروتيۆودەيستۆيۋ رەليگيوزنومۋ ەكسترەميزمۋ.

ني ۆ كوەم سلۋچاە نە دوپۋستيت ەگو سراششيۆانيا س كريمينالوم، وسوبەننو ۆ ۋچرەجدەنياح ۋگولوۆنو-يسپولنيتەلنوي سيستەمى.

 

ۆ بليجايشەە ۆرەميا مى پروۆەدەم زاسەدانيە سوۆەتا بەزوپاسنوستي، نا كوتوروم راسسموتريم كونكرەتنىە ناپراۆلەنيا رەاليزاسيي ۆسەح ەتيح زاداچ.

سلەدۋەت پريزنات، چتو پرويزوشەدشيە تراگيچەسكيە سوبىتيا ۆو منوگوم ۆىزۆانى سەرەزنىمي سوسيالنو-ەكونوميچەسكيمي پروبلەمامي ي نەەففەكتيۆنوي، ا توچنەە، پروۆالنوي دەياتەلنوستيۋ نەكوتورىح گوسۋدارستۆەننىح ورگانوۆ.

پرويزوشەل زامەتنىي وترىۆ وتدەلنىح يسپولنيتەلنىح ورگانوۆ وت ترۋدنىح رەاليي ي پوترەبنوستەي گراجدان. ۋ پرەدستاۆيتەلەي ۆلاستنىح سترۋكتۋر سفورميروۆالوس يسكاجەننوە پرەدستاۆلەنيە و جيزني ليۋدەي، يح چايانياح ي زاپروساح.

وبوستريلاس ي پروبلەما نەراۆەنستۆا. ونا ۋسۋگۋبلياەتسيا يز گودا ۆ گود، حوتيا سرەدنيە پوكازاتەلي دوحودوۆ ناسەلەنيا ۆرودە بى راستۋت، پو كراينەي مەرە نا بۋماگە.

ودناكو زا پريليچنىمي سرەدنيمي زارابوتكامي سكرىۆاەتسيا سيلنوە يمۋششەستۆەننوە راسسلوەنيە ۆ وبششەستۆە. منوگيە ناسۋششنىە پروبلەمى گراجدان نە رەشەنى.

وبەسپەچەنيە بلاگوپولۋچيا ي كاچەستۆا جيزني – گلاۆنايا زاداچا گوسۋدارستۆا. ەتي سلوۆا سلەدۋەت پەريەۆەستي ۆ پلوسكوست رەالنىح دەل.

دوحودى ۆسەح گرۋپپ ناسەلەنيا دولجنى راستي پو مەرە روستا ەكونوميكي. ەتو نەپرەلوجنايا اكسيوما، كوتورايا ۆ ناشەم سلۋچاە نە رابوتاەت.

سوزداننايا ۆ سترانە سوسيالنو-ەكونوميچەسكايا سيستەما پوكازالا دوستاتوچنۋيۋ ەففەكتيۆنوست ۆ وبەسپەچەنيي وبششەگو روستا ناسيونالنوگو دوحودا، نو پري ەتوم ياۆلياەتسيا نەەففەكتيۆنوي ۆ ەگو راسپرەدەلەنيي، ي ۆى ەتو حوروشو پونيماەتە ي زناەتە.

كليۋچيەۆىمي ۆىگودوپريوبرەتاتەليامي ەكونوميچەسكوگو روستا ستالي فينانسوۆو-وليگارحيچەسكيە گرۋپپى.

سلوجيۆشيەسيا وليگوپوليي سەرەزنو وگرانيچيلي رازۆيتيە سۆوبودنوگو رىنكا ي سنيزيلي كونكۋرەنتوسپوسوبنوست سترانى.

ەڭ الدىمەن، ەلىمىزدىڭ جاڭا ەكونوميكالىق تۇعىرىن قالىپتاستىرۋدى مىقتاپ قولعا الۋ قاجەت.

ەكونوميكالىق ساياساتىمىزدىڭ ماقساتى – ايقىن. بۇل – زامان تالابىنا ساي الەۋمەتتىك باعدارى بار نارىقتىق ەكونوميكا قۇرۋ جانە دامىتۋ.

بۇل جۇيەنىڭ وزەگىندە قوعام الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىن سەزىنە بىلەتىن كاسىپكەرلەرىمىزدىڭ اۋقىمدى توبى تۇراتىنى انىق. ياعني، بۇل – ءوزىنىڭ جانە بالالارىنىڭ تاعدىرىن قازاقستانمەن عانا بايلانىستىراتىن كاسىپكەرلەر.

ءدال وسىنداي كاسىپكەرلەر ەل بولاشاعى ءۇشىن وزىنە جاۋاپكەرشىلىك الۋعا دايىن.

سول سەبەپتى، كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ ءۇشىن جۇيەلى جۇمىس اتقارۋ وتە ماڭىزدى.

مەن بيزنەسكە تۇسكەن بيۋروكراتيالىق سالماقتى ايتارلىقتاي ازايتىپ، ونىڭ

وسىپ-وركەندەۋىنە جول اشاتىن زاڭعا قول قويدىم.

ۇكىمەت وسى زاڭنىڭ الەۋەتىن ناقتى ءىس جۇزىندە پايدالانۋى قاجەت.

منوگو سپراۆەدليۆىح ۆوپروسوۆ ۆىزىۆاەت ەففەكتيۆنوست ي دوستۋپنوست مەر گوسۋدارستۆەننوي پوددەرجكي.

سلوجيۆشاياسيا سيستەما وريەنتيروۆانا گلاۆنىم وبرازوم نا وبسلۋجيۆانيە كرۋپنىح سترۋكتۋر پو پرينسيپۋ: «درۋزيام ۆسە، وستالنىم – پو زاكونۋ».

پو سۋتي، داننايا سيستەما ەششە بولەە ۋسيليۆاەت وليگوپوليۋ ۆ ەكونوميكە. بولشيە پرەدپرياتيا پولزۋيۋتسيا وسوبىمي پريۆيلەگيامي، پوداۆليايا كونكۋرەنسيۋ ي پرەپياتستۆۋيا پروۆەدەنيۋ رەفورم.

ناپريمەر، بانك رازۆيتيا كازاحستانا، پو سۋتي، پريەۆراتيلسيا ۆ ليچنىي بانك دليا يزبراننوگو كرۋگا ليس، پرەدستاۆليايۋششيح فينانسوۆو-پرومىشلەننىە ي سترويتەلنىە گرۋپپى. مى زناەم ۆسەح پوفاميلنو.

پولزۋياس دوستۋپوم ۆ ۆىسوكيە كابينەتى، وني پولۋچايۋت پريۆيلەگيروۆاننىە ۋسلوۆيا دليا رەاليزاسيي سۆويح پروەكتوۆ.

نا ەتي پروەكتى وتۆلەكايۋتسيا رەسۋرسى گوسۋدارستۆا، كوتورىە موگلي بىت يسپولزوۆانى دليا رازۆيتيا يمەننو مالوگو ي سرەدنەگو پرەدپرينيماتەلستۆا.

پراۆيتەلستۆۋ پورۋچاەتسيا پەرەسترويت دەياتەلنوست برك.

وستايۋتسيا نەپروزراچنىمي، نەەففەكتيۆنىمي ي پروسەدۋرى پرەدوستاۆلەنيا مەر گوسۋدارستۆەننوي پوددەرجكي.

سلەدۋەت كاردينالنو پەرەسموترەت ەتي پودحودى. ەتو دولجنى بىت پروزراچنىە ي پونياتنىە مەحانيزمى. وسوبوە ۆنيمانيە نۋجنو ۋدەليت رازۆيتيۋ مالوگو ي سرەدنەگو بيزنەسا ۆ رەگيوناح.

ءادىل باسەكەلەستىك ءبىزدىڭ ەكونوميكا ءۇشىن باستى تالاپقا اينالۋعا ءتيىس.

بۇگىندە باعانى ىمىرالاسا وتىرىپ بەلگىلەۋ قالىپتى نارسەگە اينالدى.

مەملەكەتتىك جانە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردىڭ ساتىپ الۋ سالاسىندا كارتەلدى كەلىسىمدەر جاساسۋ كەڭىنەن تاراپ كەتتى.

مىسالى، مەن بىلتىر فارماسيەۆتيكا نارىعىنداعى كارتەلدى رەتكە كەلتىرۋدى تاپسىردىم.

ءبىراق، كەيبىرەۋلەر زاڭناماداعى كەمشىلىكتەردى جەلەۋ ەتىپ، بۇل جۇمىستى اياقسىز قالدىرۋعا تىرىسۋدا.

سوندىقتان، كارتەلدى كەلىسىمدەر جاساستى دەگەن كۇدىك بولعان جاعدايدا مەملەكەتتىك ساتىپ الۋعا قاتىسۋشىلاردى تەكسەرۋگە تىيىم سالۋ تۋرالى ءموراتورييدىڭ كۇشىن جويۋدى تاپسىرامىن.

كەلەسى ماسەلە. جىلدان جىلعا ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىز بەن كاسىپكەرلەرىمىز جانار-جاعار ماي ءوندىرۋ جانە ونى ءبولىپ-تاراتۋ جۇيەسىنىڭ اشىق بولماۋىنان زارداپ شەگىپ كەلەدى.

ءتىپتى، جانار-جاعار ماي باعاسىن جارتى جىل بويى قولدان رەتتەۋگە ءماجبۇر بولىپ وتىرمىز.

وسى كەزەڭدە باس پروكۋراتۋرا باسەكەلەستىكتى قورعاۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىمەن، سونداي-اق ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ، وسى سالاداعى جۇمىستاردى رەتكە كەلتىرۋگە، ونى رەفورمالاۋ ءۇشىن كەشەندى ۇسىنىستار ازىرلەۋگە ءتيىس.

ەگەر بۇل جۇمىس ءبىر جولعا قويىلماسا، جانار-جاعار ماي باعاسىن رەتتەۋ جۇيەسى ساقتالادى.

كەلەسى ماسەلە – «سامۇرىق-قازىنا» قورى قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگى.

بۇگىندە بۇل قوردىڭ اكتيۆى ەلىمىزدىڭ ىشكى جالپى ءونىمىنىڭ

60 پايىزىنا جۋىقتايدى.

ياعني، وسى ۇيىمنىڭ ءتيىمدى قىزمەتى بۇكىل ەكونوميكامىزدى وركەندەتۋگە تىكەلەي اسەر ەتەدى.

قوردىڭ كەگوك، قازاقگاز جانە قازاقستان تەمىر جولى سياقتى ينفراقۇرىلىمدىق كومپانيالارى ەكونوميكامىزدىڭ بارلىق دەرلىك سەكتورىنىڭ تيىمدىلىگىن ايقىندايدى.

وسى تۇستا، قور ءوزىنىڭ نەگىزگى مىندەتىن ورىنداپ وتىر ما، ياعني ۇلتتىق بايلىقتى ەسەلەي الدى ما دەگەن ورىندى سۇراق تۋىندايدى.

قوماقتى جالاقى الاتىن قىزمەتكەرلەرى، ديرەكتورلار كەڭەسى نەمەن اينالىسادى؟

 

قىزمەتى وتە قىمبات كونسالتينگ كومپانيالارىن جانە شەتەلدىك مامانداردى جۇمىسقا تارتقاننان پايدا بار ما؟

«سامۇرىق-قازىنا» قورى ەلىمىزدىڭ ستراتەگيالىق اكتيۆتەرىن باسقارۋ ىسىندە باستى ءرول اتقارادى.

سوندىقتان، ۇكىمەتكە ستراتەگيالىق جوسپارلاۋ جانە رەفورمالار اگەنتتىگىمەن بىرلەسىپ، كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردى تۇبەگەيلى رەفورمالاۋ ءۇشىن ۇسىنىستار ازىرلەۋدى تاپسىرامىن.

ەگەر قوردى رەفورمالاۋ مۇلدەم مۇمكىن بولماسا، ونداي قۇرىلىمنىڭ ەكونوميكامىزدا بولماعانى ءجون.

سوحرانيايۋتسيا ۆوپروسى پو پروزراچنوستي زاكۋپوك فوندا. جالوبى پريحوديات رەگۋليارنو.

سلەدۋەت وبيازاتەلنو نايتي وتۆەتى نا داننىە ۆوپروسى. ۆ چاستنوستي، ۆاجنو سوكراتيت وسنوۆانيا، پوزۆوليايۋششيە زاكليۋچات دوگوۆورى پو گوسۋدارستۆەننىم زاكۋپكام سپوسوبوم يز ودنوگو يستوچنيكا.

پرەدستويت ۆ سەلوم پەرەسموترەت پوريادوك زاكۋپوك «سامرۋك-كازىنا» ي ينىح ناسيونالنىح كومپانيي.

ۆ پروشلوم گودۋ ۆىشەل نوۆىي زاكون و رەگۋليرۋەمىح زاكۋپكاح، نو بولشوە كوليچەستۆو ۆوپروسوۆ پو-پرەجنەمۋ رەشاەتسيا نا ۋروۆنە پودزاكوننىح اكتوۆ ي رەشەنيي ساموگو فوندا.

نۋجنو وبەسپەچيت سوگلاسوۆانيە پراۆيل ي پروسەدۋر «سامرۋك-كازىنا» س مينيستەرستۆوم فينانسوۆ ي اگەنتستۆوم پو زاششيتە ي رازۆيتيۋ كونكۋرەنسيي.

ەكونوميكالىق ءوسىم مەملەكەتتىڭ ەكونوميكاداعى ۇلەسىن ازايتۋمەن تىعىز بايلانىستى.

ءبىراق، جەكەشەلەندىرۋ جۇيەلى جانە اشىق جۇرگىزىلىپ جاتقان جوق.

اتاپ ايتقاندا، باسەكەلەستىك ورتاعا بەرىلۋگە ءتيىس اكتيۆتەردى ىرىكتەۋ تاسىلدەرى ايقىندالماعان. ونى شۇعىل ازىرلەۋ قاجەت.

ۇكىمەتكە باسەكەلەستىكتى قورعاۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىمەن بىرلەسىپ، ءتيىستى مەملەكەتتىك كوميسسيانىڭ جەكەشەلەندىرۋگە قاتىستى شەشىمدەرىنىڭ تولىق اشىق ءارى ايقىن بولۋىن قامتاماسىز ەتۋدى تاپسىرامىن.

ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ – كۇردەلى مىندەت.

ءارتاراپتاندىرۋ بولماسا، ازاماتتارىمىزدىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرىپ، تۇراقتى جۇمىس ورىندارىن اشۋ مۇمكىن ەمەس.

بۇل جۇمىستىڭ باستى باعىتى – وڭدەۋ ونەركاسىبىن دامىتۋ. دەگەنمەن، ەل ەكونوميكاسىنداعى وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ ۇلەسى ايتارلىقتاي ءوستى دەپ ايتۋعا كەلمەيدى.

ءبىز ءالى كۇنگە دەيىن ءبىرقاتار ءونىم تۇرىنەن يمپورتقا تاۋەلدىمىز.

جىل وتكەن سايىن ەلىمىزدىڭ تولەم بالانسىندا وتكىر تاپشىلىق بايقالۋدا.

اليۋمينييدەن، مىستان جاسالعان دايىن بۇيىمدار جانە ماشينا جاساۋ سالاسىنا قاجەتتى جابدىقتار ءالى كۇنگە دەيىن شەتەلدەن اكەلىنەدى.

2020 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا تەك مۇناي-گاز جانە تاۋ-كەن ماشينا جاساۋ سالاسىنىڭ يمپورتى 4 ميلليارد دوللاردان استى.

الدە ەلىمىزدەگى كەيبىر ادامدار  احۋالدىڭ ءدال وسىنداي كۇيدە بولۋىنا مۇددەلى مە؟

ۇكىمەت بۇكىل ونەركاسىپ سالاسىنا تەرەڭ تالداۋ جۇمىسىن جۇرگىزۋگە ءتيىس.

 

شيكىزات قورىن، قۇزىرەتتەرى مەن ەكونوميكالىق تيىمدىلىكتى ەسكەرە وتىرىپ، باسەكەگە قابىلەتتى سەكتورلاردى انىقتاۋ كەرەك.

جۇرگىزىلگەن تالداۋدىڭ نەگىزىندە ناقتى جوبالاردى ازىرلەپ، ينۆەستورلاردى تارتۋ قاجەت.

بۇل – ۇكىمەتتىڭ جاڭا قۇرامىنىڭ الدىندا تۇرعان باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى.

دالەە. ۋ پرەدپرينيماتەلەي ي ۆ سەلوم ۆ وبششەستۆە منوجەستۆو ۆوپروسوۆ ۆىزىۆاەت دەياتەلنوست كومپانيي، كوتورايا نازىۆاەتسيا «وپەراتور روپ».

دوشلو دو توگو، چتو بىلو ورگانيزوۆانو نەكوە وبششەستۆەننوە دۆيجەنيە پروتيۆ ەتوي چاستنوي كومپانيي.

پورۋچايۋ پراۆيتەلستۆۋ پرينيات مەرى پو پرەكراششەنيۋ ۋتيليزاسيوننوگو سبورا ي راسپورياجەنيا ۋتيليزاسيوننىم سبوروم توو «وپەراتور روپ».

ەتيم دولجنا زانيماتسيا گوسۋدارستۆەننايا ورگانيزاسيا، كاك ۆ زارۋبەجنىح ستراناح.

چتو كاساەتسيا ساميح سبوروۆ، سلەدۋەت پەرەسموترەت يح ستاۆكي. فۋنكسيي گوسۋدارستۆا پو ۋتيليزاسيي، پوددەرجكە اۆتوموبيلنوي پرومىشلەننوستي ي سەلحوزماشينوستروەنيا نيكتو نە وتمەنيال.

نۋجنو كونسترۋكتيۆنو وبسۋديت داننىي ۆوپروس س بيزنەسوم ي وبششەستۆەننوستيۋ.

سلەدۋەت راسسموترەت ۆوپروس پرەدوستاۆلەنيا پوكۋپاتەليام وتەچەستۆەننىح اۆتوموبيلەي ي سەلحوزتەحنيكي ۆاۋچەروۆ زا سچەت ۋتيليزاسيوننوگو سبورا.

پرورابوتايتە ي ينىە وبششەستۆەننو پولەزنىە سپوسوبى يسپولزوۆانيا ەگو سرەدستۆ.

ەششە ودين ۆوپروس، كوتورىي سيلنو ۆولنۋەت، ەسلي نە سكازات، رازدراجاەت، ناشۋ وبششەستۆەننوست، وسوبەننو جيتەلەي ستوليسى، – ەتو سترويتەلستۆو LRT.

يز وبىچنوگو ينفراسترۋكتۋرنوگو پروەكتا ون پريەۆراتيلسيا ۆ سەرەزنۋيۋ پروبلەمۋ، كوتورايا ۆرەديت رەپۋتاسيي سترانى.

ۋجە زاتراچەنى وگرومنىە سرەدستۆا، پريۆلەچەنى زايمى، پرينياتى وبەمنىە كونتراكتنىە وبيازاتەلستۆا پەرەد زارۋبەجنىمي پارتنەرامي.

پروەكت يزناچالنو بىل وشيبوچنىم، ەتو نادو پريزنات. پريچەم ەتو پروەكت س سيلنىم زاپاحوم كوررۋپسيي.

تەپەر نۋجنو پرينيات وپتيمالنوە رەشەنيە، پوتومۋ چتو پروستوي سنوس وزناچاەت پوتەريۋ ۆرەمەني ي دەنەگ.

ۋ ناس نەت ينوگو ۆىبورا، كاك پريگلاسيت وتەچەستۆەننىح ي زارۋبەجنىح ارحيتەكتوروۆ ي ۋربانيستوۆ، كوتورىە وپرەدەليات ۆوزموجنىە ۆاريانتى يسپولزوۆانيا داننوگو پروەكتا.

اۋىل شارۋاشىلىعىنا ەرەكشە نازار اۋدارۋ كەرەك.

سوڭعى جىلى ەلىمىزدە قۋاڭشىلىق بولدى.

بىلتىرعا قاراعاندا جينالعان استىق كولەمى 4 ميلليون تونناعا كەمىدى.

بۇل شيكىزاتپەن جانە جەم-شوپپەن قامتاماسىز ەتۋ ىسىنە اسەر ەتتى.

بولجام بويىنشا بيىل دا احۋال كۇردەلى بولۋى مۇمكىن.

ۇكىمەت تۇقىممەن، جەم-شوپپەن، تىڭايتقىشپەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرىن جانە ەگىن ەگۋ ناۋقانىن قاتاڭ باقىلاۋدا ۇستاۋعا ءتيىس.

سۋبسيديانى تۇراقتى بەرۋگە قاتىستى ماسەلە ءجيى كوتەرىلەدى.

مەن بۇعان دەيىن سۋبسيديالاۋ تاسىلدەرىن قايتا قاراۋ قاجەتتىگى تۋرالى تاپسىرما بەرگەن بولاتىنمىن.

بۇل جۇمىس قىسقا مەرزىم ىشىندە اتقارىلۋعا ءتيىس.

ءبىز سۋبسيديا الۋدى جەڭىلدەتۋگە، ونىڭ قولجەتىمدى بولۋىن جانە اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋگە ءتيىسپىز.

جۋىردا بولعان زاڭ بۇزۋشىلىقتاردىڭ قايتالانۋىنا جول بەرمەۋ ماڭىزدى.

الداعى ءۇش جىلدا ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى ماسەلەسىن تۇبەگەيلى شەشۋ قاجەت.

بۇل ۇكىمەت پەن اكىمدەردىڭ الدىندا تۇرعان نەگىزگى باسىمدىق ەكەنىنە ايرىقشا نازار اۋدارامىن.

ەگەر نارىقتا ازىق-تۇلىك تاۋارلارى مول بولماسا، ينفلياسيانى ۇستاپ تۇرۋعا ەشقانداي شارا كومەكتەسپەيدى.

دليا وبەسپەچەنيا ماكروەكونوميچەسكوي ستابيلنوستي نەوبحوديمى دوپولنيتەلنىە يستوچنيكي دوحودوۆ بيۋدجەتا.

نا فونە ۆىسوكيح سەن نا سىرە دوحودى پرەدپرياتيي گورنورۋدنوگو سەكتورا ۆىروسلي. مى ەتو زناەم.

پورۋچايۋ پراۆيتەلستۆۋ پرورابوتات ۆوپروس دوپولنيتەلنىح پوستۋپلەنيي ۆ بيۋدجەت. ۆزامەن موجنو پرەدوستاۆيت شيروكيە لگوتى دليا رازۆەدكي ي وسۆوەنيا نوۆىح مەستوروجدەنيي. يا ۆەدۋ رەچ و كرۋپنىح گورنورۋدنىح ي درۋگيح كومپانياح.

ۆ ۋسلوۆياح بلاگوپرياتنوي كونيۋنكتۋرى رىنكا پرويزۆوديتەلي بەنزينا ي رازليچنىە پوسرەدنيكي پولۋچايۋت دوپولنيتەلنىە پريبىلي.

سچيتايۋ نەوبحوديمىم يزىمات چاست ەتوي مارجي ۆ پولزۋ بيۋدجەتا پوسرەدستۆوم اكسيزوۆ. پراۆيتەلستۆو دولجنو پروۆەستي سووتۆەتستۆۋيۋششيە راسچەتى.

پري ەتوم نەلزيا دوپۋستيت روستا سەن.

زناچيتەلنىي پوتەنسيال ۆ پوۆىشەنيي دوحودوۆ بيۋدجەتا كروەتسيا ۆ ناۆەدەنيي پوريادكا نا تاموجنە. وسوبەننو نا گرانيسە س كيتاەم.

سامىي ناستوياششيي بارداك، تۆورياششييسيا تام، وبششەيزۆەستەن. ماشينى نە دوسماتريۆايۋتسيا، نالوگي ي پوشلينى نە پلاتياتسيا. راسحوجدەنيا ۆ «زەركالنوي» ستاتيستيكە س تاموجەننىمي ورگانامي كنر دوستيگايۋت ميللياردوۆ دوللاروۆ.

سۋششەستۆۋيۋت نەكيە «ۋپولنوموچەننىە وپەراتورى»، يمەيۋششيە ستاتۋس نەپريكاساەمىح.

سترانا تەرياەت دەسياتكي ميللياردوۆ تەنگە ۆ ۆيدە نالوگوۆ. تاك دەلو نە پويدەت.

پورۋچايۋ گەنەرالنوي پروكۋراتۋرە سوۆمەستنو س مينفينوم، اگەنتستۆوم پو فينانسوۆومۋ مونيتورينگۋ ي درۋگيمي زاينتەرەسوۆاننىمي ورگانامي پروۆەستي كومپلەكسنۋيۋ پروۆەركۋ ي وبەسپەچيت پوريادوك نا تاموجەننوي گرانيسە.

گوۆوريا و دوحوداح بيۋدجەتا، نەلزيا نە وتمەتيت ي نەكوتورىە ستاتي راسحودوۆ.

وتمەچۋ زارابوتنىە پلاتى چلەنوۆ پراۆيتەلستۆا، دەپۋتاتوۆ ي اكيموۆ.

ۆ كونسە پروشلوگو گودا داننىي ۆوپروس اكتيۆنو وبسۋجدالسيا ۆ وبششەستۆە.

سچيتايۋ، چتو زارابوتنىە پلاتى ۋ ۋپوميانۋتوي كاتەگوريي گوسۋدارستۆەننىح سلۋجاششيح ۆپولنە دوستاتوچنىە.

پوەتومۋ سچيتايۋ ۆوزموجنىم وبياۆيت پياتيلەتنيي موراتوريي نا پوۆىشەنيە زارابوتنىح پلات چلەنوۆ پراۆيتەلستۆا، اكيموۆ رەگيونوۆ ي دەپۋتاتوۆ.

يا پونيمايۋ، چتو ەتو نە وچەن حوروشايا نوۆوست دليا دەپۋتاتوۆ ماجيليسا، نو دۋمايۋ، چتو ۆى ەتۋ نوۆوست ۆوسپريمەتە س پونيمانيەم.

ادمينيستراتيۆنىم گوسسلۋجاششيم ي بيۋدجەتنيكام زارابوتنىە پلاتى پرودولجيم پودنيمات پو مەرە روستا ۆوزموجنوستەي بيۋدجەتا.

قارجى جۇيەسىنىڭ تۇراقتىلىعى ۇلتتىق ەكونوميكانى ودان ءارى دامىتۋدىڭ كەپىلى ەكەنى بەلگىلى.

ەكونوميكا ءوسىپ، حالىقتىڭ تابىسىندا الشاقتىق پايدا بولعاندىقتان، تۇتىنۋ نەسيەلەرى ايتارلىقتاي ارتتى.

ونىڭ مولشەرى بيزنەستى نەسيەلەۋ كولەمىنەن اسىپ كەتتى.

حالىق قازىرگى ۋاقىتتا كوپ نەسيە الىپ جاتىر.

وسىنى ەسكەرسەك، بۇل قارجى نارىعىن قۇبىلتىپ، الەۋمەتتىك تۇراقسىزدىق ءقاۋپىن تۋدىرۋى مۇمكىن.

ۇكىمەت جەكە تۇلعالاردىڭ بانكروتتىعى تۋرالى زاڭ جوباسىن ازىرلەۋدى باستادى.

ءبىراق، بۇل تىعىرىقتان شىعاتىن جول ەمەس.

ەڭ الدىمەن، شەكتەن تىس قارىزدىڭ كوبەيۋىن بولدىرماۋ قاجەت.

سوندىقتان، قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنە ۇلتتىق بانكپەن بىرلەسىپ، پرۋدەنسيالدى رەتتەۋ تەتىكتەرى ارقىلى ناقتى ءارى جەدەل شەشىم قابىلداۋدى تاپسىرامىن.

ۋستويچيۆىي ەكونوميچەسكيي روست نيەۆوزموجەن بەز وبەسپەچەنيا ستابيلنوستي نا ۆاليۋتنوم رىنكە.

نا فونە پرويزوشەدشيح سوبىتيي ي رەجيما چرەزۆىچاينوگو پولوجەنيا ۆوزنيكلي سەرەزنىە ريسكي سپەكۋلياتيۆنوگو داۆلەنيا نا ناسيونالنۋيۋ ۆاليۋتۋ.

پورۋچايۋ ناسيونالنومۋ بانكۋ ي اگەنتستۆۋ پو رەگۋليروۆانيۋ ي رازۆيتيۋ فينانسوۆوگو رىنكا وبەسپەچيت ستابيلنوست ۆاليۋتنوگو رىنكا دو پولنوگو ۆوسستانوۆلەنيا دوۆەريا ك تەنگە سو ستورونى ۆنۋترەننيح ي ۆنەشنيح ۋچاستنيكوۆ رىنكا.

س سەليۋ پوۆىشەنيا بلاگوسوستويانيا كازاحستانسيەۆ مى نەودنوكراتنو پودنيمالي زارپلاتى ي پەنسيي، نو كاجدىي راز ستالكيۆاەمسيا س نەكونتروليرۋەمىم روستوم سەن.

نا پروتياجەنيي منوگيح لەت ۆىسوكايا ينفلياسيا وستاەتسيا كليۋچيەۆوي پروبلەموي ناشەي ەكونوميكي. ونا سنيجاەت ەففەكتيۆنوست ەكونوميچەسكوي ي سوسيالنوي پوليتيكي.

پريشلا پورا پوستاۆيت توچكۋ ۆ ەتوم ۆوپروسە، ستابيليزيروۆات سەنى ي ينفلياسيوننىە وجيدانيا ناسەلەنيا.

نۋجنا پلانومەرنايا رابوتا پو سنيجەنيۋ ينفلياسيي. سەليەۆوي كوريدور – 3-4% ك 2025 گودۋ.

پراۆيتەلستۆۋ سوۆمەستنو س ناسيونالنىم بانكوم ي پالاتوي «اتامەكەن» پرەدستويت رازرابوتات كومپلەكس مەر پو كونتروليۋ ينفلياسيي.

ون دولجەن ۆكليۋچات ۆ سەبيا مەرى پو سنيجەنيۋ يمپورتنوي زاۆيسيموستي، سنيجەنيۋ يزبىتوچنوگو پوسرەدنيچەستۆا ي ينسترۋمەنتى دەنەجنو-كرەديتنوي پوليتيكي.

ۆ كازاحستانە سوزدانى ۆسە ۋسلوۆيا دليا پريۆلەچەنيا پريامىح ينوستراننىح ينۆەستيسيي.

مى زاينتەرەسوۆانى ۆ توم، چتوبى بلاگوپرياتنىي ينۆەستيسيوننىي كليمات سوحرانيالسيا.

موگۋ زاۆەريت، چتو گوسۋدارستۆوم بۋدۋت پرينياتى ۆسە نەوبحوديمىە مەرى دليا ۆوسستانوۆلەنيا دوۆەريا ۆنۋترەننيح ي ينوستراننىح ينۆەستوروۆ.

ۆسە وبيازاتەلستۆا ي گارانتيي گوسۋدارستۆا پەرەد ينۆەستورامي بۋدۋت يسپولنەنى ۆ پولنوم وبەمە.

 

نا داننوم ەتاپە نۋجنا نوۆايا كونسەپسيا ينۆەستيسيوننوي پوليتيكي دليا پوۆىشەنيا پريۆلەكاتەلنوستي سترانى ۆ ۋسلوۆياح ۋسيلەنيا ترەبوۆانيي ESG، گلوبالنوگو ەنەرگەتيچەسكوگو ي تەحنولوگيچەسكوگو پەرەحودا.

وتدەلنو زاوستريۋ ۆنيمانيە نا سلەدۋيۋششەم ۆوپروسە.

ۆ سۆيازي س ۆۆەدەنيەم چرەزۆىچاينوگو پولوجەنيا ۆىسوك ريسك ۆىۆودا كاپيتالا وتدەلنىح فينانسوۆو-پرومىشلەننىح گرۋپپ زا رۋبەج، ۆ توم چيسلە پۋتەم زاكليۋچەنيا فيكتيۆنىح سدەلوك.

مى ۋجە زافيكسيروۆالي دۆيجەنيە نا سچەتاح وتدەلنىح ليس.

پوەتومۋ پورۋچايۋ ناسيونالنومۋ بانكۋ سوۆمەستنو س اگەنتستۆامي پو فينانسوۆومۋ مونيتورينگۋ ي رەگۋليروۆانيۋ فينرىنكوۆ وبەسپەچيت چەتكوە نابليۋدەنيە، پروۆەركۋ ي كونترول ۆسەح ترانزاكسيي ي ليس، نەوبوسنوۆاننو ۆىۆودياششيح سرەدستۆا يز سترانى.

ۆ زاۆەرشەنيە ەكونوميچەسكوگو بلوكا ۆىستۋپلەنيا وتمەچۋ.

سەگودنيا مى نازناچيلي نوۆوگو پرەمەر-مينيسترا، پوستاۆيلي رياد كونكرەتنىح زاداچ.

پورۋچايۋ پرەمەر-مينيسترۋ ۆ تەچەنيە ترەح نەدەل پودگوتوۆيت پروگراممۋ دەيستۆيي پراۆيتەلستۆا نا 2022 گود. راسسموتريم ەە نا راسشيرەننوم زاسەدانيي پراۆيتەلستۆا ۆ ناچالە فيەۆراليا.

ۆو ۆسەم ميرە ناچالاس نوۆايا ۆسپىشكا كوروناۆيرۋسا. ۆ كازاحستانە نابليۋداەتسيا رەزكيي روست زابوليەۆاەموستي. فيكسيرۋەتسيا بولەە 2 تىسياچ نوۆىح سلۋچايەۆ ۆ سۋتكي.

زا ۆەس پەريود پاندەميي چيسلو زاراجەنيي سوستاۆيلو بولەە 1 ملن چەلوۆەك.

پوەتومۋ ۆاجنو نە راسسلابلياتسيا ي پرودولجيت بوربۋ س كوروناۆيرۋسوم.

ەتو تاكجە دولجنو بىت كليۋچيەۆوي زاداچەي نوۆوگو پراۆيتەلستۆا.

تەپەر و مەجرەگيونالنىح ديسپروپورسياح.

وبششەيزۆەستنو، چتو رەگيونى كازاحستانا رازۆيۆايۋتسيا نەراۆنومەرنو.

ديسپروپورسيي سوزدايۋت پرەدپوسىلكي دليا سوسيالنوگو ديسكومفورتا، روستا ميگراسيوننىح ناستروەنيي.

پوسلەدنيە سوبىتيا پوكازالي وسترۋيۋ پروبلەمۋ س زانياتوستيۋ ۆ زاپادنىح ي يۋجنىح رەگيوناح. تام ۆىسوكا روجداەموست، ا ەكونوميكا نە پوسپيەۆاەت س سوزدانيەم رابوچيح مەست.

پوەتومۋ سيستەمنايا يندۋسترياليزاسيا، سودەيستۆيە مسب، رازۆيتيە سەكتورا ۋسلۋگ ۆ ەتيح وبلاستياح ياۆليايۋتسيا نە رەگيونالنىم، ا ناسيونالنىم پريوريتەتوم.

نەلزيا زابىۆات و كۋلتۋرنوي، وبرازوۆاتەلنوي سوستاۆليايۋششەي رازۆيتيا.

وبرازوۆاننىە گراجدانە بولەە كونكۋرەنتنى ۆ ماسشتاباح سترانى، يمەيۋت بولشە شانسوۆ نا ۋسپەح ي دوستوينۋيۋ جيزن.

پورۋچايۋ پراۆيتەلستۆۋ رازرابوتات دليا داننىح رەگيونوۆ وتدەلنىە ناپراۆلەنيا ۆ رامكاح پروگرامم «اۋىل – ەل بەسىگى»، «دوروجنوي كارتى بيزنەسا» ي درۋگيح.

دالەە. نە سەكرەت، چتو زاچاستۋيۋ ۋروۆەن پوددەرجكي رەگيونا زاۆيسيت وت «ۆەسا» كونكرەتنوگو اكيما، ا نە وت رەالنىح پوترەبنوستەي جيتەلەي.

ەتو ۆەدەت ك ديسپروپورسيام ۆ رازۆيتيي ي نەدوۆولستۆۋ گراجدان.

منوگيە يز نيح، وسوبەننو جيتەلي سىريەۆىح رەگيونوۆ، سچيتايۋت، چتو يح وبلاستي زاسلۋجيۆايۋت بولشەگو ۆنيمانيا پري راسپرەدەلەنيي بيۋدجەتنىح رەسۋرسوۆ.

داننىە وبلاستي، ياۆلياياس دونورامي بيۋدجەتا، وتستايۋت پو منوگيم پارامەترام سوسيالنو-ەكونوميچەسكوگو رازۆيتيا.

پوەتومۋ پودحودى نۋجنو پوستەپەننو مەنيات. نازرەلا وسنوۆاتەلنايا رەفورما مەجبيۋدجەتنىح وتنوشەنيي.

پورۋچايۋ پراۆيتەلستۆۋ پودگوتوۆيت پاكەت زاكونوداتەلنىح يزمەنەنيي.

كومپلەكسنوگو رەفورميروۆانيا ترەبۋەت سيستەما گوسۋدارستۆەننوگو ۋپراۆلەنيا.

نەوبحوديمو پريزنات نيەۆىسوكيي كادروۆىي پوتەنسيال، فورماليزم، كوررۋپسيۋ، بولشۋيۋ تەكۋچەست كادروۆ.

پوەتومۋ سوحرانياەتسيا نيزكيي ۋروۆەن دوۆەريا وبششەستۆا ك ينستيتۋتام گوسۋدارستۆەننوي ۆلاستي.

سلەدۋەت ۋسوۆەرشەنستۆوۆات سيستەمۋ وتبورا كادروۆ نا گوسۋدارستۆەننۋيۋ سلۋجبۋ، ۋبرات يزليشنيە پرەپونى ي بارەرى دليا پوستۋپلەنيا.

رەالنىم پرينسيپوم پريەما ي پرودۆيجەنيا پو سلۋجبە دولجەن ستات پرينسيپ «مەريتوكراتيي».

گوسۋدارستۆەننايا سلۋجبا دولجنا بىت وتكرىتا ليۋبومۋ كازاحستانسۋ.

سلەدۋەت تاكجە ۋپروستيت پوريادوك «ۆىحودا» يز گوسۋدارستۆەننوي سلۋجبى.

نەكوتورىە بەزىنيسياتيۆنىە چينوۆنيكي موگۋت پروسيجيۆات شتانى گودامي ۆ سۆويح كابينەتاح. وني نە دايۋت راستي مولودىم ي پەرسپەكتيۆنىم رەبياتام، سنيجايۋت ەففەكتيۆنوست گوساپپاراتا. س تاكيمي چينوۆنيكامي نادو لەگكو پروششاتسيا، حوتيا، چتو كاساەتسيا گوسۋدارستۆەننوگو اپپاراتا، ينستيتۋسيونالنايا پاميات چينوۆنيكوۆ يمەەت وچەن بولشوە زناچەنيە. نەلزيا پروستو تاك، «چوحوم»، زامەنيات ۆسەح چينوۆنيكوۆ نا مولودىح.

زدەس دولجەن بىت ابسوليۋتنو رازۋمنىي پودحود. ەسلي چەلوۆەك سپراۆلياەتسيا ۆ سۆوي 60 لەت س رابوتوي، وبلاداەت ينستيتۋسيونالنوي پامياتيۋ، وچەن پولەزەن دليا گوسۋدارستۆەننوي سلۋجبى، ەگو ني ۆ كوەم سلۋچاە ۋۆولنيات نەلزيا. تو ەست زدەس دولجەن پريسۋتستۆوۆات رازۋمنىي، ديففەرەنسيروۆاننىي پودحود.

پورۋچايۋ پراۆيتەلستۆۋ ي اگەنتستۆۋ پو دەلام گوسسلۋجبى رازرابوتات ي ۆنەدريت سووتۆەتستۆۋيۋششيە مەحانيزمى.

منويۋ ينيسييروۆان پروەكت «پرەزيدەنتسكيي مولودەجنىي كادروۆىي رەزەرۆ». ەتو سوسيالنىي ليفت دليا پەرسپەكتيۆنوي مولودەجي ي ۆ تو جە ۆرەميا مەحانيزم فورميروۆانيا نوۆوگو مىشلەنيا، ۆنەدرەنيا نوۆىح پودحودوۆ ۆ رابوتە گوساپپاراتا. ەتا پراكتيكا بۋدەت پرودولجەنا.

ۆ سووتۆەتستۆيي س مويم پورۋچەنيەم ۆ پروشلوم گودۋ چيسلەننوست گوسۋدارستۆەننوگو اپپاراتا بىلا سوكراششەنا نا 15 %.

گوساپپارات ياۆلياەتسيا دۆيگاتەلەم ي يسپولنيتەلەم رەفورم، وكازىۆاەت گراجدانام ۆاجنىە گوسۋدارستۆەننىە ۋسلۋگي، وبەسپەچيۆاەت رەاليزاسيۋ كونسەپسيي «سلىشاششەگو گوسۋدارستۆا».

بەز گوسۋدارستۆەننوگو اپپاراتا سامو گوسۋدارستۆو نە موجەت ۋسپەشنو سۋششەستۆوۆات.

نا تەكۋششەم ەتاپە چيسلەننوست گوسسلۋجاششيح سلەدۋەت پريزنات وپتيمالنوي.

پوسلە ۆسەح ورگانيزاسيوننىح رەشەنيي، سۆيازاننىح س نازناچەنيەم نوۆوگو پراۆيتەلستۆا، ەتۋ چيسلەننوست نۋجنو زافيكسيروۆات نا سرەدنەسروچنىي پەريود. ا زاتەم پوسموتريم: ەسلي مى پوستەپەننو بۋدەم يزباۆلياتسيا وت گوسۋدارستۆەننىح فۋنكسيي، پەرەداۆات يح ۆ كونكۋرەنتنۋيۋ سرەدۋ، سلەدوۆاتەلنو ي چيسلەننوست گوسۋدارستۆەننوگو اپپاراتا بۋدەت پوستەپەننو سوكراششاتسيا.

 

نەوبحوديمو كونستاتيروۆات، چتو ۆ سەلوم ەففەكتيۆنوست ديالوگا چينوۆنيكوۆ س گراجدانامي پو-پرەجنەمۋ نيزكا. رۋكوۆوديتەلي گوسورگانوۆ نە ۋمەيۋت، ا پوروي ي بوياتسيا وبششاتسيا س نارودوم.

چلەنى پراۆيتەلستۆا دولجنى رەگۋليارنو ۆىەزجات ۆ رەگيونى، ا اكيمى رەگيونوۆ وبيازانى پروۆوديت پوستوياننىە ۆسترەچي س جيتەليامي كاجدوگو ناسەلەننوگو پۋنكتا.

ەششە ودنا پروبلەما – توتالنايا بيۋروكراتيا.

ونا سپراۆەدليۆو فورميرۋەت ۋ گراجدان پرەدستاۆلەنيە و گوساپپاراتە كاك مەدليتەلنوي، راۆنودۋشنوي ماشينە.

بيۋروكراتيا – ودنا يز گلاۆنىح پريچين نەكاچەستۆەننوي رەاليزاسيي رەفورم.

وت ەتوي بولەزني پرەدستويت يزلەچيتسيا ۆسەم نام.

پريوريتەتوم دولجنو ستات سودەرجانيە، ا نە فورما. وچەت رادي وچەتا ي كونترول رادي كونتروليا دولجنى ۋيتي ۆ پروشلوە.

كونەچنىي رەزۋلتات ۆاجنەە پروسەسسا. ۆسە پروسەسسى، نەوپراۆداننو ۋسلوجنيايۋششيە ي زامەدليايۋششيە رەالنىە رەشەنيا، دولجنى بىت ليكۆيديروۆانى.

سەگودنيا گوسورگانى وريەنتيروۆانى نە نا سودەرجاتەلنۋيۋ رەاليزاسيۋ پورۋچەنيا، ا نا ەگو بيۋروكراتيچەسكوە يسپولنەنيە.

گوتوۆياتسيا دوكۋمەنتى – وبرازسوۆىە پو فورمە، نو ۆىحولوششەننىە پو سودەرجانيۋ.

نەسموتريا نا ينتەگراسيۋ كليۋچيەۆىح ينفورماسيوننىح سيستەم، گوسورگانى پو-پرەجنەمۋ پلوديات ماكۋلاتۋرۋ ي بەسسمىسلەننۋيۋ پەرەپيسكۋ.

داننىە ينفورماسيوننىح سيستەم گوسۋدارستۆەننىح ورگانوۆ سلەدۋەت پريزنات وفيسيالنىمي ي نە ترەبۋيۋششيمي بۋماجنوگو پەرەپودتۆەرجدەنيا. ۆ پروتيۆنوم سلۋچاە، زاچەم مى ۆۆوديم سيفروۆيزاسيۋ؟ سيفروۆيزاسيا – ەتو ۆەد نە مودنايا يگرۋشكا. ونا دولجنا پراكتيچەسكي فۋنكسيونيروۆات، بىت پولەزنوي س توچكي زرەنيا يسپولنەنيا فۋنكسيي گوساپپاراتا.

بولشينستۆو سوۆەششانيي نۋجنو پروۆوديت ۆ ونلاين-فورماتە.

ەتي ي درۋگيە مەرى پو كاردينالنوي دەبيۋروكراتيزاسيي گوساپپاراتا بۋدۋت وتراجەنى ۆ وتدەلنوم ۋكازە.

ۆ فۋنكسيونالە اگەنتستۆا پو ستراتەگيچەسكومۋ پلانيروۆانيۋ ي رەفورمام ي اگەنتستۆا پو دەلام گوسۋدارستۆەننوي سلۋجبى سلەدۋەت پرەدۋسموترەت كونكرەتنىە فۋنكسيي مونيتورينگا ي رەاليزاسيي مەر پو دەبيۋروكراتيزاسيي ي پوۆىشەنيۋ ەففەكتيۆنوستي گوساپپاراتا.

بلاگوپولۋچيە گراجدان ي يح سوسيالنوە ساموچۋۆستۆيە دولجنى بىت گلاۆنىمي ي ۆسەگدا ناحوديتسيا ۆ فوكۋسە ۆنيمانيا گوسۋدارستۆا.

پورا زاۆەرشات يگرۋ س سيفرامي ي پەرەحوديت ك رەالنىم دەلام. زاچاستۋيۋ گوسورگانى ليۋبيات ماسكيروۆات سيتۋاسيۋ تەرمينامي ۆرودە «پرودۋكتيۆنىح ساموزانياتىح»، «نەفورمالنوي زانياتوستي».

ۆ رەزۋلتاتە منوگيە ليۋدي وستايۋتسيا «ودين نا ودين» س بەزرابوتيسەي ي سوسيالنوي نەزاششيششەننوستيۋ.

ەتو ترەبۋەت كاچەستۆەننوگو وبنوۆلەنيا سوسيالنو-ترۋدوۆوي سفەرى.

ۆ ەتيح سەلياح سلەدۋەت پرينيات كومپلەكس سلەدۋيۋششيح مەر.

رازرابوتات پروگراممۋ پوۆىشەنيا دوحودوۆ ناسەلەنيا.

رابوتا دولجنا بىت توچنوي ي ادرەسنوي. نا كاجدوم ۋپراۆلەنچەسكوم ۋروۆنە سلەدۋەت ۋستانوۆيت كونكرەتنىە پوكازاتەلي سنيجەنيا بەدنوستي.

 

پرەدستويت ۆىياۆيت رەالنوە كوليچەستۆو گراجدان، نۋجدايۋششيحسيا ۆ ترۋدوۋسترويستۆە.

پورۋچايۋ پراۆيتەلستۆۋ سوۆمەستنو س «اتامەكەن» ۆ دۆۋحمەسياچنىي سروك پرينيات پروگراممۋ پو پوۆىشەنيۋ دوحودوۆ ناسەلەنيا.

پراۆيتەلستۆۋ سلەدۋەت وبەسپەچيت سۆويەۆرەمەننوە پرينياتيە سوسيالنوگو كودەكسا.

ۆ رامكاح داننوگو دوكۋمەنتا مى دولجنى اداپتيروۆات سوسيالنۋيۋ پوليتيكۋ پود نوۆىە رەاليي س ۋچەتوم ۆىزوۆوۆ پاندەميي ي ناكوپيۆشيحسيا پروبلەم.

سوسيالنىي كودەكس دولجەن ستات كليۋچيەۆىم ەلەمەنتوم نوۆوگو «وبششەستۆەننوگو دوگوۆورا».

وسوبوە ۆنيمانيە سلەدۋەت ۋدەليت سنيجەنيۋ بەزرابوتيسى، وسوبەننو مولودەجنوي.

ۆىپۋسكنيكي ۆۋزوۆ، كوللەدجەي، وسوبەننو مولودەج بەز وبرازوۆانيا نە ۆسەگدا يمەيۋت ۆوزموجنوست ترۋدوۋسترويتسيا نا پوستوياننىە رابوچيە مەستا. ەتو مى حوروشو زناەم. ۆىجيۆايۋت، پەرەبيۆاياس سلۋچاينىمي زارابوتكامي.

نەكوتورىە ۆ پويسكاح دوحودا موگۋت پەرەستۋپيت زاكون.

پورۋچايۋ پراۆيتەلستۆۋ راسسموترەت ۆوزموجنوست ۋۆەليچەنيا پرودولجيتەلنوستي ۋچاستيا ي رازمەرا وپلاتى ترۋدا پو پروەكتام «مولودەجنايا پراكتيكا» ي «پەرۆوە رابوچەە مەستو».

ۆاجنو سوزداۆات ۋسلوۆيا دليا رەاليزاسيي دەلوۆىح ينيسياتيۆ مولودەجي ي ۋيازۆيمىح كاتەگوريي ناسەلەنيا.

پراۆيتەلستۆۋ پورۋچاەتسيا پرورابوتات ۆوزموجنوست ۋۆەليچەنيا سووتۆەتستۆۋيۋششەگو گرانتا ۆ دۆا رازا دو 400 مرپ.

سلەدۋيۋششەە. بەزۋسلوۆنىم پريوريتەتوم ياۆلياەتسيا پوۆىشەنيە دوستۋپا ك كاچەستۆەننومۋ وبرازوۆانيۋ.

ەتو ۆاجنەيشيي فاكتور رازۆيتيا ۆسەگو وبششەستۆا.

كاك بى مى ني وبەسپەچيۆالي شكولى ماتەريالنو، بەز حوروشيح ۋچيتەلەي پودنيات كاچەستۆو وبرازوۆانيا نيەۆوزموجنو.

ۇلى احمەت بايتۇرسىن ۇلى ايتقانداي، «ءمۇعالىم – مەكتەپتىڭ جۇرەگى».

پوەتومۋ پورۋچايۋ رازرابوتات سپەسيالنۋيۋ پروگراممۋ پريۆلەچەنيا لۋچشيح پەداگوگوۆ س سووتۆەتستۆۋيۋششيم پاكەتوم مەر پوددەرجكي دليا رەگيونوۆ، گدە ەست دەفيسيت ۋچيتەلەي.

زلوبودنيەۆنىم وستاەتسيا ۆوپروس دوستۋپنوستي ۆىسشەگو وبرازوۆانيا.

وسوبوە ۆنيمانيە سلەدۋەت ۋدەليت ۆىدەلەنيۋ سەليەۆىح گرانتوۆ دليا مولودەجي يز گۋستوناسەلەننىح رەگيونوۆ سترانى.

دليا پوستروەنيا نوۆوي ەكونوميكي ۆاجنو پوۆىشەنيە كونكۋرەنتوسپوسوبنوستي ۆۋزوۆ.

نەداۆنو ۆ كازاحستانە ناچالي وتكرىۆاتسيا فيليالى ۆەدۋششيح زارۋبەجنىح ۆۋزوۆ. ۆ سكوروم ۆرەمەني پلانيرۋەتسيا وتكرىتيە فيليالوۆ پەرەدوۆىح تەحنيچەسكيح ۆۋزوۆ روسسيي.

سچيتايۋ نەوبحوديمىم ك 2025 گودۋ وتكرىت ۆ ناشەي سترانە نە مەنەە 5 فيليالوۆ اۆتوريتەتنىح زارۋبەجنىح ۋنيۆەرسيتەتوۆ.

پري ەتوم دۆا فيليالا ۆۋزوۆ س تەحنيچەسكيم ۋكلونوم نەوبحوديمو وتكرىت نا زاپادە سترانى.

ۆ سەلوم، نام ۆسەم نۋجنو يزمەنيت ۆزگلياد نا وبرازوۆانيە. پورا ۋۆلەچەنيا گۋمانيتارنىمي سپەسيالنوستيامي پروشلا، پريوريتەت نۋجنو وتدات تەحنيچەسكيم پروفەسسيام. پرەدستويت ۆزراستيت نوۆوە پوكولەنيە ينجەنەروۆ، پرومىشلەننيكوۆ.

دالەە. ۆاجنەيشيم ۆوپروسوم وستاەتسيا سوسيالنايا سپراۆەدليۆوست. كازاحستان پو كونستيتۋسيي – سوسيالنوە گوسۋدارستۆو.

گوسۋدارستۆوم دەلاەتسيا نەمالو. بولەە 50 % راسحودوۆ رەسپۋبليكانسكوگو بيۋدجەتا – راسحودى سوسيالنوگو حاراكتەرا. نو ەتوگو نەدوستاتوچنو.

ۋ ناس ەست ناسيونالنىي فوند – ەتو فينانسوۆايا وپورا سترانى.

سەگودنيا جە يا پورۋچايۋ سوزدات وبششەستۆەننىي سوسيالنىي فوند «قازاقستان حالقىنا».

ون بۋدەت زانيماتسيا رەشەنيەم رەالنىح پروبلەم ۆ سفەرە زدراۆووحرانەنيا، وبرازوۆانيا، سوسيالنوي پوددەرجكي.

ناپريمەر، پوموششيۋ دەتيام س رەدكيمي زابوليەۆانيامي. ۆەد دليا بولشينستۆا سەمەي راسحودى نا لەچەنيە پوپروستۋ نەپودەمنى.

بۋدەم سترويت سپورتيۆنىە وبەكتى دليا دەتەي ۆ گوروداح، رايوناح، پوسەلكاح، سەلاح. وكاجەم سودەيستۆيە سپوسوبنىم دەتيام. پوددەرجيم كۋلتۋرۋ. پوموجەم الماتى وپراۆيتسيا وت ستراشنوي تراگەديي.

يز سرەدستۆ ەتوگو فوندا مى پوددەرجيم سەمي پوگيبشيح پوليسەيسكيح ي ۆوەننوسلۋجاششيح.

ي ەتو ليش وتدەلنىە پريمەرى.

پودچەركنۋ: ەتو نە فوند پرەزيدەنتا، پراۆيتەلستۆا يلي كاكوگو-ليبو درۋگوگو گوسۋدارستۆەننوگو ورگانا. ەتو فوند ۆسەح كازاحستانسيەۆ، نارودنىي فوند.

ون نە بۋدەت فۋنكسيونيروۆات پري ادمينيستراسيي يلي پراۆيتەلستۆە.

بۋدەت سوزدان اۆتوريتەتنىي نابليۋداتەلنىي سوۆەت، نازناچەن چەستنىي ي وتۆەتستۆەننىي رۋكوۆوديتەل.

وبەسپەچيم پولنۋيۋ پروزراچنوست ەگو دەياتەلنوستي، پودوچەتنوست ي پودكونترولنوست يمەننو وبششەستۆۋ.

پلانى، بيۋدجەت، پروەكتى بۋدۋت پۋبليكوۆاتسيا نا سايتە. ۆسيا ينفورماسيا بۋدەت وتكرىتوي.

فينانسيروۆانيە فوندا بۋدەت وسۋششەستۆلياتسيا يز چاستنىح ي گوسۋدارستۆەننىح يستوچنيكوۆ. پلانيرۋەتسيا پريۆلەچ پوموشش مەجدۋنارودنىح بلاگوتۆوريتەلنىح ورگانيزاسيي.

ۆ داننىي فوند بۋدۋت ناپراۆلەنى وبيازاتەلنىە وچيسلەنيا وپەراتورا لوتەرەينوي دەياتەلنوستي، سەنترا ۋچەتا ستاۆوك ي درۋگيح مونوپوليستوۆ.

كونەچنو، مى وجيداەم زناچيتەلنىە ي رەگۋليارنىە، يا پودچەركيۆايۋ، رەگۋليارنىە وچيسلەنيا ۆ فوند سو ستورونى كرۋپنوگو بيزنەسا.

بلاگوداريا پەرۆومۋ پرەزيدەنتۋ – ەلباسى ۆ سترانە پوياۆيلاس گرۋپپا وچەن پريبىلنىح كومپانيي ي پروسلويكا ليۋدەي، بوگاتىح داجە پو مەجدۋنارودنىم مەركام.

سچيتايۋ، چتو پريشلو ۆرەميا وتدات دولجنوە نارودۋ كازاحستانا ي پوموگات ەمۋ نا سيستەمنوي ي رەگۋليارنوي وسنوۆە.

پوەتومۋ پراۆيتەلستۆۋ پرەدستويت وپرەدەليت كرۋگ كومپانيي ي سوگلاسوۆات س نيمي رازمەر ەجەگودنىح ۆزنوسوۆ ۆ فوند.

كرومە توگو، وجيدايۋ اكتيۆنوگو ۋچاستيا ي وت تەح ليس، كوتورىە، فاكتيچەسكي وبلادايا وگرومنىمي سرەدستۆامي، ناحودياتسيا ۆ تەني.

ۋۆەرەن، فوند موجەت ستات ەششە ودنيم ينسترۋمەنتوم كونسوليداسيي وبششەستۆا، ۋكرەپيت ۆ گراجداناح چۋۆستۆو سوسيالنوي سپراۆەدليۆوستي.

 

پروشەدشيە سوبىتيا وبناجيلي وسترىە پروبلەمى، سۋششەستۆۋيۋششيە ۆ ناشەم وبششەستۆە.

ناپادەنيا نا ناشي گورودا، رودنىح ي بليزكيح پوكازالي، ناسكولكو حرۋپكيمي وكازاليس گلاۆنىە سەننوستي ناشەگو گوسۋدارستۆا – مير ي ستابيلنوست.

مى دولجنى چەتكو پونيمات، چتو گوسۋدارستۆو ي گراجدانە – ەتو ەدينوە سەلوە. ەتي پونياتيا نەدەليمىە، وسوبەننو كوگدا رەچ يدەت و بەزوپاسنوستي سترانى.

باسا نازار اۋدارۋدى قاجەت ەتەتىن تاعى ءبىر ماسەلە بار.

كوپتەگەن جاس ازاماتىمىز قارۋلى كۇشتەر قاتارىندا اسكەري بورىشىن وتەۋدەن قاشادى.

اسكەري بيلەتكە يە بولۋ جاستاردىڭ ماقتانىشىن تۋدىرمايدى جانە وتانعا قىزمەت ەتۋدىڭ بەلگىسى سانالمايتىن بولدى.

ارميا قاتارىندا قىزمەت ەتۋ، قۇقىق قورعاۋ سالاسىندا جۇمىس ىستەۋ – ايرىقشا ميسسيا.

بۇل – وتان ءۇشىن جانىن سالۋعا بەل بۋعان ازاماتتاردىڭ سانالى تاڭداۋى.

جاستارىمىزدى اسكەري بورىشىن وتەۋگە قالاي ىنتالاندىرۋعا بولاتىنىن ءبىز بۇكىل قوعام بولىپ ويلاستىرۋىمىز كەرەك.

ءبىز – مىقتى حالىقپىز.

ءتول تاريحىمىزدا تالاي جاۋگەرشىلىك زاماندى، اشارشىلىقتى جانە باسقا دا الاپات قيىندىقتى باستان وتكەردىك.

سوڭعى كۇندەردەگى قايعىلى وقيعالار ءبىز ءۇشىن تاعى ءبىر سىناق بولدى. ونى ەڭسەرىپ، بۇرىنعىدان دا مىقتى بولامىز.

ۆ سەلوم، نازرەلا نەوبحوديموست ترانسفورماسيي ۆزايمووتنوشەنيي مەجدۋ گوسۋدارستۆوم ي وبششەستۆوم.

نۋجەن نوۆىي فورمات وبششەستۆەننوگو دوگوۆورا.

كازاحستان پرودولجيت كۋرس پوليتيچەسكوي مودەرنيزاسيي. ەتو مويا پرينسيپيالنايا پوزيسيا.

ۆ پوليتيچەسكوي سفەرە سدەلانو نەمالو.

منويۋ بىلو ۆىدۆينۋتو چەتىرە پاكەتا پوليتيچەسكيح رەفورم، ۆ رامكاح رەاليزاسيي كوتورىح پرينياتو بولەە

10 زاكونوۆ. ي ۆ ەتوم پلانە يا بلاگودارەن دەپۋتاتام ماجيليسا ي سەناتا زا وچەن وپەراتيۆنۋيۋ ي كاچەستۆەننۋيۋ رابوتۋ.

زارابوتالو نوۆوە پو سۋتي زاكونوداتەلستۆو و ميتينگاح.

سنيجەن رەگيستراسيوننىي بارەر دليا سوزدانيا پارتيي ي پوروگ يح پروحوجدەنيا ۆ پارلامەنت.

راسشيرەنو پرەدستاۆيتەلستۆو جەنششين ي مولودەجي ۆ ماجيليسە ي ماسليحاتاح.

ۆۆەدەن ينستيتۋت پارلامەنتسكوي وپپوزيسيي، ۆ يزبيراتەلنىح بيۋللەتەنياح پوياۆيلاس گرافا «پروتيۆ ۆسەح».

ۆپەرۆىە ۆ يستوريي سترانى سوستوياليس پريامىە ۆىبورى سەلسكيح اكيموۆ.

سەرەزنىە سدۆيگي پرويزوشلي ۆ سفەرە زاششيتى پراۆ چەلوۆەكا.

ۆ چاستنوستي، بىلي دەكريميناليزوۆانى ي گۋمانيزيروۆانى ستاتي 130 ي 174 ۋگولوۆنوگو كودەكسا.

ناشا سترانا پريسوەدينيلاس كو ۆتورومۋ فاكۋلتاتيۆنومۋ پروتوكولۋ ك مەجدۋنارودنومۋ پاكتۋ و گراجدانسكيح ي پوليتيچەسكيح پراۆاح.

پودپيسان ۋكاز «و دالنەيشيح مەراح رەسپۋبليكي كازاحستان ۆ وبلاستي پراۆ چەلوۆەكا»، ناپراۆلەننىي نا كومپلەكسنۋيۋ مودەرنيزاسيۋ پراۆوزاششيتنوي سفەرى.

ناچال سيستەمنو ۋكرەپلياتسيا ينستيتۋت ۋپولنوموچەننوگو پو پراۆام چەلوۆەكا.

پولنوستيۋ وتمەنەنا سمەرتنايا كازن.

ۆ سۆوەم وچەرەدنوم پوسلانيي ۆ سەنتيابرە يا پرەدستاۆليۋ نوۆىي پاكەت پوليتيچەسكيح رەفورم، كوتورىي بۋدەت پودگوتوۆلەن نا وسنوۆە شيروكوگو ي كونسترۋكتيۆنوگو ديالوگا س گراجدانسكيم وبششەستۆوم ي ەكسپەرتامي.

گوسۋدارستۆو تاكجە دولجنو وبەسپەچيت پولنوسەننوە ي كاچەستۆەننوە ۆىپولنەنيە سۆويح بازوۆىح فۋنكسيي.

گوسۋدارستۆو دولجنو گارانتيروۆات سوبليۋدەنيە زاكوننوستي ي پراۆوپوريادكا، زاششيتۋ پراۆ سوبستۆەننوستي ي بەزوپاسنوستي گراجدان، وبەسپەچيۆات سوسيالنىە بلاگا ي كاچەستۆەننىە گوسۋدارستۆەننىە ۋسلۋگي.

ۆ سۆويۋ وچەرەد بيزنەس ي گراجدانە وتۆەتستۆەننى زا سوبليۋدەنيە زاكونوداتەلستۆا ي نورم وبششەستۆەننوگو پوۆەدەنيا، سپراۆەدليۆۋيۋ ۋپلاتۋ نالوگوۆ ي پروزراچنوست ۆ ترۋدوۆىح وتنوشەنياح.

ۆ ەتوي سۆيازي سلەدۋەت سفورميروۆات پروگراممۋ پوسلەدوۆاتەلنىح پرەوبرازوۆانيي.

پورۋچايۋ پراۆيتەلستۆۋ سوۆمەستنو س وتۆەتستۆەننىم ەكسپەرتنىم سووبششەستۆوم ي گراجدانسكيم وبششەستۆوم پودگوتوۆيت پاكەت سووتۆەتستۆۋيۋششيح پرەدلوجەنيي.

ون بۋدەت راسسموترەن نا ودنوم يز زاسەدانيي ناسيونالنوگو سوۆەتا وبششەستۆەننوگو دوۆەريا.

ۋۆاجاەمىە سووتەچەستۆەننيكي، ۋۆاجاەمىە دەپۋتاتى!

ۆو ۆرەميا نەداۆنيح تراگيچەسكيح سوبىتيي ابسوليۋتنوە بولشينستۆو ناشيح سوگراجدان پروياۆيلي پاتريوتيزم، ەدينستۆو ۆ بوربە س ەكسترەميستامي.

سچيتايۋ، چتو سپلوچەننوست نارودا، يسكرەننيايا ۆەرا ۆ يدەي سۋۆەرەننوگو رازۆيتيا ي نەزاۆيسيموستي كازاحستانا ياۆليايۋتسيا موششنىم فۋندامەنتوم دليا كونسوليداسيي وبششەستۆا ي پروگرەسسا ناشەي سترانى.

ۆمەستە مى پرەودولەەم ۆسە ترۋدنوستي.

ۆمەستە مى پوسترويم نوۆىي كازاحستان!

 

ءقادىرلى وتانداستار!

قيىن كۇندەر ارتتا قالدى.

وسى ساتتە ەل تاعدىرى ءۇشىن ۇيىسا بىلگەن بۇكىل حالقىما شىنايى ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن!

ءبارىمىز بۇل وقيعادان ساباق الۋىمىز كەرەك.

ەڭ باستىسى، بەرەكە-بىرلىكتى، تىنىشتىق پەن تۇراقتىلىقتى ساقتاۋىمىز قاجەت.

ەندى، قازاقستاندا دامۋدىڭ جاڭا كەزەڭى باستالادى.

بۇل شىنايى جاڭارۋ كەزەڭى بولادى.

ەگەمەن ەلىمىزدى بىرگە وركەندەتەيىك!

حالقىمىز ءۇشىن تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات.

جاڭا قازاقستاندى بىرگە قۇرايىق!

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار