جەتىسۋ ۋنيۆەرسيتەتىندە عالىمدار جاھاندىق قۇندىلىقتار ماسەلەسىن تالقىلادى

اقتوتى جاپاتوۆا 12 جەل. 2025 10:33

ءى.جانسۇگىروۆ اتىنداعى جەتىسۋ ۋنيۆەرسيتەتىندە «وزگەرمەلى پاراديگمالار تۇسىنداعى قۇندىلىقتار: ءححى عاسىرداعى تۇلعا، قوعام جانە وركەنيەت باعدارى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيا ءوتتى. كونفەرەنسيا جۇمىسىنا قازاقستاندىق جانە شەتەلدىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ عالىمدارى مەن وقىتۋشىلارى، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى، جەتىسۋ وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى م.كولبايەۆ، وبلىستىق ءماسليحات ءتورايىمى گ.تويلىبايەۆا قاتىستى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

پلەنارلىق ءماجىلىستى باسقارما ءتوراعاسى – رەكتور، زاڭ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ەرمەك بورىبايەۆ اشىپ اتالعان كونفەرەنسيانىڭ عىلىمي جانە قوعامدىق ماڭىزىنا توقتالدى.

«جاھاندانۋ، سيفرلاندىرۋ جانە جاساندى ينتەللەكت تۇسىنداعى قۇندىلىقتار ترانسفورماسياسىن زەرتتەۋ اسا ماڭىزدى. بۇگىنگى كونفەرەنسيادا قۇندىلىقتار تالداۋعا، سالىستىرۋعا جانە ەمپيريكالىق تۇرعىدا تەكسەرۋگە بولاتىن ديناميكالىق قۇبىلىس رەتىندە قاراستىرىلادى»، - دەدى ە.بورىبايەۆ.

جەتىسۋ ۋنيۆەرسيتەتى ۇيىمداستىرعان حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسياعا ق ر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى س.نۇربەك ارنايى العى ءسوز جولدادى. وندا مينيستر كونفەرەنسيا قاتىسۋشىلارىن قۇتتىقتاي وتىرىپ، «قۇندىلىقتار جۇيەسىنىڭ ترانسفورماسياسى، جاھانداندىرۋ مەن سيفرلاندىرۋ قوعامنىڭ رۋحاني-ادامگەرشىلىك دامۋ باعىتتارىن ايقىنداۋ - قازىرگى مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باسىمدىقتارىنىڭ ءبىرى. بۇل كونفەرەنسيا وزگەرمەلى الەۋمەتتىك، مادەني جانە تەحنولوگيالىق ورتادا قۇندىلىق باعدارلارىن جاڭاشا پايىمداۋدىڭ وزەكتىلىگىن تانىتاتىن عىلىمي ديالوگ الاڭى رەتىندە قۇندىلىق ساياساتىن جاڭاشا دامىتۋعا ۇلەس قوسادى دەپ سەنەمىن»-دەدى.

پلەنارلىق ماجىلىستە فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسور-زەرتتەۋشىcءى ا.كۋلسارييەۆا، ق ر بعم عىلىم كوميتەتى فيلوسوفيا، ساياساتتانۋ جانە ءدىنتانۋ ينستيتۋتىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى، فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ن.سەيتاحمەتوۆا بايانداما جاسادى. بايانداماشىلار قوعامدىق قۇندىلىقتاردىڭ ۇدەمەلى ترانسفورماسياسى جاعدايىندا تۇلعانىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەتىن جاڭا باعىتتاردى ايقىنداۋ ماسەلەسىن كوتەردى. رەسەيلىك عالىم، فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ا. كولەسنيكوۆ مادەنيەتارالىق فيلوسوفيا جايىندا وي قوزعادى. ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمى، قاۋىمداستىرىلعان پروفەسسور ب. مەيربايەۆ «XXI عاسىرداعى قۇندىلىقتاردىڭ ترانسفورماسياسى: ادام فيلوسوفياسى جانە گۋمانيزم نەگىزدەرى» تاقىرىبىندا مازمۇندى بايانداما وقىدى. ق.قاراسايەۆ اتىنداعى بىشكەك مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى گ.بوتوكانوۆا زاماناۋي قيىندىقتار مەن ءداستۇرلى مادەنيەت تۇرعىسىنداعى عىلىمي بايانداماسىن ۇسىندى. فيلوسوفيا عالىمدارى ءا.قۇرانبەك P4C جاھاندىق قوزعالىسى جانە قازاقستاندىق زەرتتتەۋلەر مەن ىزدەنىستەر، ن.بايتەنوۆا ءححى عاسىرداعى جاھاندىق تۋربۋلەنتتىلىك جاعدايىندا قۇندىلىق پاراديگمالارىنىڭ ترانسفورماسياسىنىڭ فيلوسوفيالىق نەگىزدەرى، ا.قۇرمانالييەۆا تىلدىك نەگىزدەگى ۇلتتىق ءبىرتۇتاستىق: مۋلتيمادەني مەدياكەڭىستىكتىڭ قازاق بالالارىنىڭ تىلدىك ماشىقتارىنا ىقپالى تاقىرىبىندا ءوز ويلارىن ورتاعا سالدى.

قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى جازۋشىسى، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، بۇكىلالەمدىك شىڭعىسحان اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى ءا.ءارىن ماڭىزدى بايانداما جاسادى. 

"قازاق حالقىنىڭ تاريحىن زەرتتەۋ – ۇلتتىڭ رۋحاني تامىرىن تانۋدىڭ، مادەني بولمىسىن ساقتاۋدىڭ ماڭىزدى جولى. بۇل جولدا تاريحي دەرەكتەردى عىلىمي نەگىزدە تالداپ، اۋىزشا جانە جازباشا مۇرالاردى سالىستىرا وتىرىپ، شىنايى قورىتىندى جاساۋ قاجەت. تاريحتى بۇرمالاماي جەتكىزۋ – وتكەنگە قۇرمەت، بولاشاققا امانات. سوندىقتان ءار زەرتتەۋشى مەن ءاربىر ازامات تاريحي فاكتىلەردىڭ دالدىگىنە ءمان بەرىپ، يدەولوگيالىق نە سۋبەكتيۆتى كوزقاراستاردان ادا، ءادىل ءارى اقيقات كوزقاراستى ۇستانۋى ءتيىس"،- دەدى ول.

كونفەرەنسيانىڭ سەكسيالىق ءماجىلىسى «قۇندىلىقتاردى زەرتتەۋدىڭ فيلوسوفيالىق نەگىزدەرى مەن ءادىسناماسى»، «سيفرلاندىرۋ مەن جاساندى ينتەللەكت (جي) جاعدايىنداعى تۇلعا قۇندىلىقتارى سىناق ءارى مۇمكىندىك رەتىندە»، «قوعام جانە قۇندىلىقتار: ءداستۇر جانە جاڭعىرۋ»، «مادەنيەتارالىق كوممۋنيكاسيا جانە وركەنيەتتەر ديالوگى»، «ادەبيەت پەن ونەر قۇندىلىقتاردى ساقتاۋشى رەتىندە»، «ءححى عاسىردىڭ قۇندىلىق باعدارى اياسىنداعى ءبىلىم مەن تاربيە» باعىتتارى بويىنشا ءوتتى.

حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيا عالىمدار ءۇشىن ءححى عاسىردا ادامنىڭ تۇلعالىق دامۋى، قوعامدىق ينستيتۋتتاردىڭ تۇراقتىلىعى جانە وركەنيەتتىك پروگرەستىڭ ۇيلەسىمدى تراەكتوريالارىن تالقىلاۋ، سونداي-اق گۋمانيتارلىق، الەۋمەتتىك، مادەني جانە فيلوسوفيالىق سالالارداعى عىلىمي پىكىر الماسۋ الاڭى بولدى.

كونفەرەنسيا سوڭىندا ا.كۋلسارييەۆا مەن ە.بورىبايەۆتىڭ رەداكتورلىعىمەن جارىق كورگەن «پاراديگمى سەننوستنىح ۋستانوۆوك ي سەننوستنوگو سوزنانيا ۆ كازاحستانسكوم وبششەستۆە: ترەندى، ديناميكا، پەرەسپەكتيۆى» ۇجىمدىق مونوگرافيانىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى.

ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك كۇنىنە وراي ۇيىمداستىرىلعان شارا ق ر عجبم قارجىلاندىراتىن «تاۋەلسىزدىك كەزەڭىندەگى قازاقستاندىق قوعامنىڭ قۇندىلىق باعدارلارىنىڭ ەۆوليۋسياسى جانە ترانسفورماسياسى» اتتى باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ اياسىندا ءوتتى.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار