"جەلتوقسان كەنەتتەن باستالعان جوق...". قازاق قالامگەرى وعان قاتىسى بار ادامنىڭ اتىن ايتتى

Dalanews 15 جەل. 2020 18:23 966

جۋرناليست-جازۋشى قايىم-مۇنار تابەيەۆ "جەلتوقسان وقيعاسى كەنەتتەن باستالعان جوق، وعان ورتالىق كوميتەت حاتشىسى، مقك گەنەرالىنىڭ قاتىسى بولۋى مۇمكىن" دەپ تۇجىرىمدايدى. Dalanews.kz-كە جاريالاعان زەرتتەۋ ماقالاسىندا قالامگەر سول تۇستاعى پارتيا وك حاتشىسى، قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ گەنەرال-مايورى زاقاش كاماليدەنوۆتىڭ جوسپارىن جاريا ەتەدى.

ونىڭ ايتۋىنشا كاماليدەنوۆ ماسكەۋدىڭ سىرتتان ادام اكەلۋىنە قارسى بولعان، ءارى ونىڭ الدىن-الۋعا تىرىسقان.



"جەلتوقسان وقيعاسىنىڭ كەنەتتەن باستالماعانى، وعان ورتالىق كوميتەت حاتشىسى، مقك گەنەرالىنىڭ قاتىسى بولۋى مۇمكىن دەگەن تۇجىرىمدى ايتۋىمىزعا نەگىز بار دەپ ويلايمىز. سەبەپ – پارتيا باسشىلىعىنا ماسكەۋدىڭ سىرتتان ادام اكەلۋى. كاماليدەنوۆتىڭ جولىن بايلاۋى.

مەن مۇحتار شاحانوۆ باسقارعان پارلامەنتتىك كوميسسيانىڭ ساراپشىلار توبىندا جۇرگەنىمدە، «اق «ۆولگا» مىنگەن بەلگىسىز ادامداردىڭ» جاستار جاتاقحانالارىن ارالاپ، ۇگىت جۇرگىزگەنىن تالاي رەت ەستىدىم. وعان ءمان بەرمەگەنىم دە راس.


ال، ەندى ويلاپ قاراسام، 17 جەلتوقساندا تاڭعى ساعات 8 جارىمدا الاڭعا ستۋدەنتتەردىڭ جينالۋى كەزدەيسوقتىق ەمەس ەكەن. كوميسسيا الاڭعا ەڭ ءبىرىنشى بولىپ الماتى تەاتر جانە ونەر ينستيتۋتى، كازگۋ، سحي، ازۆي ستۋدەنتتەرى شىققانىن انىقتادى"، – دەيدى تابەيەۆ.

ونىڭ پىكىرىنشە كەڭەستىك ستۋدەنتتەردى قازىرگى ستۋدەنتتەرمەن سالىستىرۋعا بولمايدى. ولار «وكتيابريات-پيونەر-كومسومول» ۇيىمدارىندا تاربيەلەنىپ، بەلگىلى ءبىر تارتىپكە ۇيرەنگەن. بىرەۋلەر كوز جەتكىزە سەندىرىپ ايتپاسا، ءوز بەتتەرمەن جيىن وتكىزۋگە، كوشەدە ۇرانداتۋعا بارا قويمايدى. سەبەبى، بۇل كوممۋنيستىك يدەولوگياعا جات نارسە.

"سوندىقتان، ولاردى ءبىر ءتۇن ىشىندە ميتينگىگە دايىنداۋ، “لەنيندiك ۇلت ساياساتى جاساسىن!”، “ءار رەسپۋبليكاعا – ءوزiنiڭ باسشىسى!” سياقتى پلاكاتتاردى ازىرلەۋ وڭاي شارۋا ەمەس. تياناقتى ۇيىمدىق جۇمىستىڭ ناتيجەسى ەكەنى انىق"، – دەپ تۇجىرىمدايدى ماقالا اۆتورى.

قالامگەر وسى ارادا جەلتوقسان وقيعاسىن زەرتتەگەن پارلامەنتتىك كوميسسيا ماتەريالىنداعى مىنا ءبىر اقپاراتقا نازار اۋدارادى.

"16 جەلتوقسان كۇنى تۇنگە قاراي مەملەكەتتiك قاۋiپسiزدiك كوميتەتiءنىڭ كەزەكشى پۋلتىنە قازاق ستۋدەنتتەرىنىڭ پلەنۋم شەشiمiنە نارازىلىق ۇيىمداستىرۋعا ارەكەتتەنىپ جاتقانى تۋرالى العاشقى مالىمەت كەلىپ تۇسكەن.

بۇل تۋرالى ورتالىق كوميتەتكە حابارلانعان ءبىراق، ءبىرىنشى حاتشىعا جەتپەگەن. ونى ورتا جولدان ۇستاپ قالعان كىم؟ ارينە، يدەولوگيا جونىندەگى ورىنباسارى كاماليدەنوۆ!


قولدان سۋسىپ بارا جاتقان بيلىكتەن ايىرىلىپ قالماۋ ءۇشىن وعان ءدال وسى بۇلىنشىلىك اۋاداي قاجەت ەدى"، – دەيدى قايىم-مۇنار تابەيەۆ.

قالامگەر Dalanews.kz-كە جەلتوقسان وقيعاسىن زەرتتەگەن پارلامەنت كوميسسياسىنداعى زاقاش كاماليدەنوۆتىڭ ءتۇسiنiكتەمەسiن تاۋىپ بەردى. مۇندا بىلاي دەلىنگەن:

“تاڭەرتەڭگiلiك 9.00-دە مەن وتالىق كوميتەتتiڭ ءبولiم مەڭگەرۋشiلەرi ا.ۋستينوۆ، ە.اسانبايەۆ، ك.سمايىلوۆتى اقىلداسۋعا شاقىردىم. بiز تەرەزەدەن برەجنيەۆ الاڭى جاقتاعى تاس مiنبەرگە تاياپ كەلە جاتقان 150-200-دەي كiسi شوعىرىن كوردiك. شاقىرىلعانداردىڭ ەشقايسىسى دا الاڭداعى بولىپ جاتقان جيىننىڭ ءمانiسiنەن حاباردار ەمەس ەكەن. مەن ءبولiم مەڭگەرۋشiلەرiنە ءوز قىزمەتكەرلەرiن الاڭعا جiبەرتۋ جايىندا شۇعىل تاپسىرما بەرiپ، سونان سوڭ شۋليكو، مەڭدiبايەۆ، كنيازيەۆ، ميروشنيككە تەلەفون شالدىم. بۇل كەزدە مiنبەردiڭ ماڭايىنا باسقا دا ادامدار توپ-توبىمەن كەلە باستادى. بiرiنشi حاتشىنىڭ تەرەزەسiنەن الاڭ مۇلدە كورiنبەيتiندiكتەن، گ.ۆ.كولبين جولداس يدەولوگيا حاتشىسى وتىرعان بولمەگە (كاماليدەنوۆتىڭ كابينەتiنە – اۆت.) شاقىرىلدى».

تابەيەۆتىڭ ايتۋىنشا كاماليدەنوۆ وسى ارقىلى “كولبينگە قازاقتار قارسى بولىپ جاتىر!" دەگەندى كورسەتكىسى كەلگەن.

"جەرگىلىكتى جاعدايدان حابارى از جاڭا باسشىلىق الدىندا بار-جوعى ەكى ءجۇز ادامدىق شوعىردىڭ ىس-ارەكەتىن وسىنشالىقتى ۇرەي تۋعىزارداي ەتىپ كورسەتۋدىڭ نە قاجەتى بولدى؟ “كولبينگە قازاقتار قارسى بولىپ جاتىر!» دەگەندى ۇعىندىرۋ ءۇشىن بە؟

ارينە، تەك سول ءۇشىن. كاماليدەنوۆتىڭ تۇپكى كوزدەگەنى – كرەملدىڭ اسىعىس قابىلداعان شەشىمىن وزگەرتتىرۋ بولعانىندا شاك جوق. ەندەشە، ءبىر كۇندە الاڭعا لاپ قويعان ستۋدەنت جاستاردىڭ ءبىر قاراعاندا ستيحيالى كورىنەتىن شەرۋىن سىرتتاي باعىتتاپ، باقىلاپ، قاداعالاپ وتىرعان كاماليدەنوۆتى «جەلتوقسان وقيعاسىن تۇتاندىرۋشى، ءنومىرى ءبىرىنشى ارانداتۋشى» دەپ جورامالداۋعا بولادى"، – دەيدى ول.

ونىڭ پىكىرىنشە قازىرگى كۇنى «جاستاردى الاڭعا مەن الىپ شىقتىم. جاتاقحانانى مەن ارالادىم. پلاكاتتاردى مەن جازدىم» دەپ، كەۋدە سوعىپ جۇرگەندەر كوپ. ولارعا سەنە بەرۋگە بولمايدى.

"قۇپيا تاپسىرمانى ورىنداعاندار بۇيرىق بەرۋشى باستىعىنىڭ كەلىسىمىنسىز ەشۋاقىتتا ءوزىن-وزى اشكەرەلەمەيدى.

60 مىڭداي ادامدى جيناۋ، ءتۇن قاراڭعىسىندا جۇك كولىكتەرىمەن الاڭعا جاشىك-جاشىك اراق جەتكىزۋ، ناركوتيك تاستاۋ، ءوق-دارى، راكەتنيسا تيەلگەن اسكەري ماشينانى قالدىرىپ كەتۋ سياقتى ارانداتۋشىلىق ارەكەتتەر جاي ادامنىڭ قولىنان كەلمەسى انىق.


مەنىڭ ارحيۆىمدە جەلتوقسان كەزىندە ەرلىك كورسەتكەندەرى ءۇشىن وردەن، مەدالمەن، گراموتامەن ماراپاتتالعان 5 مىڭداي پروكۋراتۋرا، ىشكى ىستەر، قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءتىزىمى جاتىر.  ماراپاتقا ۇسىنىلاتىندار پارتيانىڭ وك كەلىسىمىمەن عانا ازىرلەنەتىنىن ەسكەرسەك، كاماليدەنوۆتىڭ جانسىزدارى دا وسى تىزىمدە بولۋى ىقتيمال"، – دەيدى قايىم-مۇنار تابەيەۆ.

ماقالانىڭ تولىق نۇسقاسىن تومەندەگى سىلتەمەگە ءوتىپ وقي الاسىز:


https://dalanews.kz/58560

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار