ەرلىك داستانى. استانا چاناككالە شاھيدتەرىن ەسكە الادى

Dalanews 15 ناۋ. 2017 05:40 864

تۇرىك جۇرتى 18 ناۋرىزدى جەڭىس كۇنى مەن چاناككالە شاھيدتەرىن ەسكە الۋ كۇنى رەتىندە اتاپ وتەدى. وسى كۇن ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس پەن تۇرىك ەلىنىڭ تاريح بەتتەرىندە وشپەس ءىز قالدىرعان بەلەستەردىڭ ءبىرى بولدى.

1815 جىلى ناۋرىز ايىندا انتانتا اسكەرلەرى داردانەل بۇعازى ارقىلى وتپەك بولعان جولدا ۇلكەن تويتارىسقا تاپ بولعانىن تاريحتان بىلەمىز. شايقاسقا قاتىسقان 250 مىڭ تۇرىك اسكەرى وتان قورعاۋ جولىندا جانىن پيدا ەتتى.

تۇرىك اسكەرلەرىنىڭ كەسكىلەسكەن شايقاستاعى ەرلىگى حالىقتىڭ رۋحىن كوتەردى. بۇعان مىسال رەتىندە اتى اڭىزعا اينالعان سەيىت ونباسىن اتاپ وتۋگە بولادى.

قاتارداعى جاۋىنگەر ونباسى سەيىت رۋمەلي مەدجيديە فورتىنداعى ارتيللەريادا قىزمەت ەتەتىن. ۇرىس كەزىندە سنارياد اتاتىن تەتىك بۇزىلىپ قالعاندا، سەيىت جالعىز ءوزى 215 كەلى سناريادتى كوتەرىپ اتۋ الاڭىنا اكەلىپ ورنالاستىرادى. قازاق اقىن قۇرال كومەك ءدال وسى ساردار ۇلدىڭ قاھارماندىعىن «سەنىم جەڭىسى» دەپ اتالاتىن پوەماسىندا بىلاي جىرلاعان:



«قالساداعى

سيرەپ سارباز قاتارى،

جۇرەكتەردە

جانىپ جاتتى وت ءالى.

شەگىنبەدى، بەرىلمەدى ەشكىم دە،

ولار ءۇشىن جالعىز تىرەك وتانى.

 

وسىندايدا

تاعدىر سىنار الىپتى،

جەڭە الماس

دۇشپان قايسار حالىقتى.

مۇقالماستان، مۇڭايماستان سەيىت تۇر،

زەڭبىرەكتىڭ جالعىز وعى قالىپتى.

جالعىز اللا

جار بولدى دا قولدادى،

وتان ءۇشىن

بويدا قۋات تولعانى.

ەڭكەيدى دە

ەرەن كۇشپەن كوتەردى،

215 كەلى بومبانى».

 

بيىلعى جىل 18 ناۋرىزدا چاناككالە جەڭىسىنە 102 جىل تولادى.  وسى ورايدا تۇركيانىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگى مەن يۋنۋس ەمرە اتىنداعى تۇرىك مادەنيەت ورتالىعى بىرلەسە وتىرىپ، «حان شاتىر» وسو-دا «چاناككالە جەڭىسى» اتتى فوتو-كورمە ۇيىمداستىرادى. كورمەگە قويىلاتىن سوعىس كەزىندە تۇسىرىلگەن تاريحقا كۋا فوتولار تۇركيانىڭ باس كوماندوۆانيەسىنىڭ ارحيۆىنەن الىنعان.  كورمەنىڭ اشىلۋ ءراسىمى 17 ناۋرىز كۇنى ساعات 15.00-تە وتەدى.

 

اشىلۋ راسىمىنەن بۇرىن يۋنۋس ەمرە تۇرىك مادەنيەت ورتالىعىندا اشىلعان «يۋنۋس ەمرە» حورى جەڭىستىڭ قۇرمەتىنە ارناپ، «يەمەن تۇركىسى»،  شايقاسقا قاتىسقان 15 جاسار كوكورىمدەر تۋرالى «15 جاسار بوزبالا» جانە «چاناككالە تۇركىسى» دەپ اتالاتىن شىعارمالاردى ورىندايدى.

 

«قمد» اقپارات

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار