الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆ قىتايعا رەسمي ساپارى بارىسىندا قحر جەر سىلكىنىستەرى اگەنتتىگىنىڭ پرەزيدەنتى ۆان كۋن مىرزامەن كەزدەستى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
ايتا كەتەيىك، قىتايدىڭ جەر سىلكىنىستەرى اگەنتتىگى (China Earthquake Administration، CEA) – ەلدەگى سەيسميكالىق بەلسەندىلىكتى باقىلاۋ، بولجاۋ، سەيسميكالىق قاۋىپ-قاتەردى باعالاۋ جانە وعان ارەكەت ەتۋگە جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگان.
ەربولات دوسايەۆ اگەنتتىكتىڭ تابيعي اپاتتار ءقاۋپىن ازايتۋ باعىتىنداعى جۇمىسى تۋرالى تانىسىپ، الماتىدا سەيسميكالىق قاۋىپ-قاتەردى تومەندەتۋ بويىنشا جۇرگىزىلىپ جاتقان شارالار تۋرالى باياندادى.
«قازاقستان اۋماعىنىڭ 40%-دان استامى جەر سىلكىنىسى ءقاۋپى بار ايماقتا ورنالاسقان. ءبىز ەۋرازياداعى سەيسميكالىق بەلدەۋلەر جۇيەسىنە كىرەمىز. ال الماتىنىڭ ءوزى سەيسميكالىق بەلسەندى ايماقتا ورنالاسقان. سوندىقتان «الماتى قالاسىن 2025 جىلعا دەيىن دامىتۋ جانە 2030 جىلعا دەيىنگى ورتا مەرزىمدى پەرسپەكتيۆالارى» باعدارلاماسىندا سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ نەگىزگى باسىمدىقتىڭ ءبىرى»، – دەدى ەربولات دوسايەۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، الماتىدا كۇشتى جەر سىلكىنىستەرىن بولجاۋ جانە ەرتە حابارلاۋ ءۇشىن 28 ستانسيا جۇمىس ىستەيدى، قوسىمشا 70 ستانسيا ورناتۋ جوسپارلانعان. بيىلدىڭ وزىندە 30 ستانسيا ورناتىلسا، 2026 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن تاعى 40 ستانسيا ىسكە قوسىلادى.
كەزدەسۋ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستاننىڭ سەيسمولوگيالىق بايقاۋ جانە زەرتتەۋلەر ۇلتتىق عىلىمي ورتالىعى مەن قىتايدىڭ جەر سىلكىنىستەرى اگەنتتىگىنىڭ گەوفيزيكا ينستيتۋتى اراسىندا سەيسميكالىق مونيتورينگ جانە ەرتە حابارلاۋ جۇيەلەرىن بىرىكتىرۋ بويىنشا بىرلەسكەن جۇمىس تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى. بۇل قۇجات ەكى ەل ماماندارىنا سەيسميكالىق اقپاراتپەن ناقتى ۋاقىت رەجيمىندە الماسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
«حالىقتى تابيعي اپاتتار تۋرالى الدىن الا حاباردار ەتۋ جانە ولاردىڭ جەر سىلكىنىسىنە دايىندىعىن قامتاماسىز ەتۋ – وزەكتى ماسەلەنىڭ ءبىرى. وسىعان بايلانىستى CEA جانە قىتايدىڭ گەوفيزيكا ينستيتۋتىمەن ىنتىماقتاستىق ءبىز ءۇشىن وتە ماڭىزدى»، – دەپ اتاپ ءوتتى ەربولات دوسايەۆ.
ءوز كەزەگىندە قحر جەر سىلكىنىستەرى اگەنتتىگىنىڭ پرەزيدەنتى ۆان كۋن مىرزا قول قويىلعان كەلىسىم قازاقستان مەن جۇڭگو اراسىنداعى سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا ماڭىزدى قادام بولاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى. سونداي-اق، ول الماتىنىڭ تابيعي اپاتتاردى مونيتورينگتەۋ جانە وعان ارەكەت ەتۋ بويىنشا ۇلكەن الەۋەتكە يە ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، CEA تاراپىنان سەيسميكالىق مونيتورينگ پەن ەرتە ارەكەت ەتۋ بويىنشا تاجىريبە الماسۋ بارىسىندا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتىلەتىنىن ايتتى.
